BM Genel Sekreteri’nin geçici Kıbrıs danışmanı Jane Holl Lute dün Kıbrıslı Türk lider Mustafa Akıncı ve Kıbrıslı Rum lider Nikos Anastasiadis’le ayrı ayrı görüştü.
Kıbrıslı Rum gazeteteler, Lute’un liderleri sadece dinlediğine, taraflardan birinin görüş ve tutumunu ötekine veya BM’nin görüşlerini taraflara aktarmaya çalışmadığına dikkat çekerken; Politis, Lute’un görüşmeleri sırasında liderlere sorular sorduğunu, “imalarda bulunduğunu” yazdı.

Gazete, haberi manşetten “BM İkna Olmazsa Fiili Durumun Sonu… Lute İki Tarafın Tezleri Arasında Köprü Olmama Çizgisinde Sabit… İki Liderden Dinledikleri Hakkında Görüş Belirtmedi… Fiili Durumun Devam Ettirilemeyeceğini İma Etti” başlık ve spotlarıyla aktardı. 

Haberde Lute’un her iki görüşmesinde de, BM’nin Kıbrıs sorunundaki yeni bir çabasının başarılı sonuçlanma ihtimalini araştırdığı ve tarafların, kendisini bu ihtimalin varlığına ikna etmesini beklediği belirtildi.

Lute’un liderlere sadece, ikişer izah sorusu soru sorduğunu ve liderlerin, tezlerini anlatmasına izin verdiğini aktaran gazete, “Kesin addedilecek bir imada bulunduysa, o da, çıkmazın teyit olması halinde Ada’daki bugünkü fiili durumun aynı kalamayacağıydı” ifadesini kullandı.

Haberi iç sayfasında “Suçlama Oyunları Bitiyor… Lute’un, İşittiği Tezlerle Çözülüp Çözülemeyeceği Cevabını Verecek” başlığı altında detaylandıran gazete, Lute’un Akıncı ile görüşmesinin bir saat 45 dakika, Anastasiadis’le görüşmesinin ise yaklaşık 3 saat sürdüğüne dikkat çekti. 

Anastasiadis’in Lute’a, müzakerelerin Crans Montana’da kaldığı yerden başlaması ile ilgili bilinen tezleri dışında, Derviş Eroğlu ile başlayıp Akıncı ile sürdürdüğü müzakerelerde ele alınan her bir konuda Kıbrıs Rum tarafının tezlerini detaylı ve örneklendirerek anlattığı; Akıncı’nın, mevcut müzakere modelinin ilanihaye devam edemeyeceğini ve yeni bir prosedüre takvim getirilmesi gerektiğini ilettiği savunuldu. 

“YENİ PROSEDÜRÜN SONUCU HER NE OLURSA OLSUN FİİLİ DURUM DEVAM EDEMEZ”

Lute’un Kıbrıs’taki temaslarında ilgi çekici noktanın, işittikleri değil, söyledikleri olduğu görüşünü ortaya koyan gazete, edindiği bilgilere dayanarak şunları ileri sürdü:
“Sayın Lute iki lider ile dünkü görüşmelerinde bir şeyler ima ettiyse, o da, 1- yeni prosedürün, her ne olursa olsun, varacağı sonuçtan ve hatta hiç başlayamamasından etkilenmemesinin imkansız olduğu ve 2- çıkmaz ilan edilirse sorumluluk yüklemenin söz konusu olmadığıdır.”
Gazete, tarafların, gerek dün, gerekse Lute’un garantör ülke dışişleri bakanlarıyla görüşeceği önümüzdeki günlerde, BM Genel Sekreteri’nin yeni inisiyatifinin başarıyla sonuçlanma ihtimali olduğuna BM’yi ikna etmesi gerektiğini savundu.

“TARAFLAR DÜN İKNA EDEMEDİYSE…”

“Taraflar dün BM’yi, niyetleri ve tezlerinin anlaşmazlık yaratmayacak ortak bir harman olabileceği konusunda ikna etmeyi başaramadıysa, önemli haberlerin Eylül’de beklenmesi gerekiyor” vurgusunu yapan gazete şöyle devam etti:
“Bu da, dün çabaları konusunda ikna edemediyse Kıbrıs Rum toplumunun, BM Barış Gücü’nün statüsünün şekillendirilmesi (6 ayda) ve Kıbrıs’ın Kuzey kesiminin siyasi açıdan yükseltilmesi talepleriyle karşı karşıya kalacağı anlamına geliyor. Aynı şey Kıbrıs Türk tarafı için de geçerli. Siyasi tanınma talebinin kaderi, dün kendini nasıl ifade ettiğine bağlı.” 

Alithia haberi “Geldi, Dinledi, Sordu, Konuşmadı… Jane Holl Lute Anastasiadis’le 3 Akıncı İle 2 Saat Görüştü” başlığıyla manşete çekti ve BM’nin Kıbrıs sorununda olası yeni prosedüre bakış açısına dair tek kelime etmediğine dikkat çekti. 
Gazeteye göre, Anastasiadis dün gece sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Kıbrıs Rum tarafının, müzakerelerin şartsız, kaydedilen ilerlemeyle birlikte Crans Montana’da kaldığı yerden başlamasını istediğini belirtti. Doğru ön hazırlık yapılmasının önemli olduğu izahında da bulunan Anastasiadis şahsını da bu ön hazırlık prosedürüne dahil etti.

ANASTASİADİS EKİBİYLE TOPLANTI YAPTI

Anastasiadis, Lute ile görüşmesinin ardından Kıbrıslı Rum Müzakereci Andreas Mavroyannis, Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis ve Sözcü Prodromos Prodromu ile toplantı yaptı. Anastasiadis, Rum siyasi parti başkanlarını da 30 Temmuz Pazartesi günü bilgilendirecek. Dünkü toplantının hemen ardından Prodromu, Anastasiadis’in Lute’a, “Rum tarafının olumlu yaklaşımını detayıyla anlattığını, müzakerelerin yeniden başlayabilmesi için Türk tarafının tavrının da olumlu olmasını beklediğini söylediğini” ifade etti.

SİYASİ PARTİLERİN DEĞERLENDİRMELERİ 

Gazete, Rum Meclisinde temsil edilen siyasi partilerin Lute’un ziyaretiyle ilgili değerlendirmelerini de aktardı.
Habere göre, DİSİ, Anastasiadis’in, müzakerelerin derhal, Crans Montana’da koptuğu yerden yeniden başlamasındaki kararlılığını tereddütsüz desteklediğini açıkladı.
Lute’un ziyaretinin müzakerelerin yeniden başlaması için başlangıç noktası olması dilek ve beklentisini ortaya koyan AKEL ise, “Kıbrıs sorunundaki deneyim, çıkmazların ve durağanlıkların, özellikle bizim tarafa da sorumluluk yüklendiğinde genellikle yeni ciddi oldubittileri gündeme getirdiğini gösterdi” vurgusunu yaptı.
Dayanışma Hareketi, dünkü Anastasiadis-Lute görüşmesinin, müzakerelerin yeniden başlaması konusunda Akıncı’nın da kabul edeceği ortak bir tutumla sonuçlanması dileğinde bulundu. 
Ekologlar Hareketi Vatandaşlar İşbirliği, şu anda yapılması gerekenin, önce Anastasiadis hükümetini saran uyuşukluğun geçmesi, ardından da “yapışılan garantiler ve Crans Montana ısrarından kurtulmak” olduğu görüşünü belirtti. 
ELAM ise, “tavizler ve uzlaşılar ile Kıbrıs sorununda hiçbir iyileşme ve hiçbir ilerleme olamaz” iddiasını ortaya koydu. 
Haravgi, “Jane Lute’tan Niyet Keşfi” başlıklı manşet haberinde, Lute’un, bugüne kadar bilinen müzakerelerin yeniden başlaması için son çabayı dün başlattığını belirterek, siyasi analizcilerin “Kıbrıs sorunu ya çözülecek veya sona erecek” yorumuna yer verdi. 
 

LİDERLERLE TEK BAŞINA GÖRÜŞMEYİ TERCİH ETTİ
 

Fileleftheros, “Lute Kurye Rolünde” başlığıyla manşetten verdiği “Bilinen Tezleri Topladı” başlığıyla da iç sayfasında detaylandırdığı haberinde, Lute’un liderlerle beş saat görüşüp, bilinen görüşlerini dinlediğini yazdı.
Lute’un Akıncı ile de, Anastasiadis ile de görüşmeye tek başına gitmeyi tercih ettiğini, yanına BM’den hiçbir görevli almadığını, liderleri dinlediğini ve sadece daha iyi anlayabilmek için izah gerektiren sorular sorup notlar aldığını, basına açıklama da yapmadığını belirten gazete, bunu da “Ada’ya müzakere yapmaya gelmediğinin göstergesi” olarak yorumladı.