«Kıbrıs’tan mı?» / «Από Κύπρο είσαι;»
Yunanistan’da “Kalimera” der demez soruyor: «Kıbrıs’tan mı?»
Thasos’tan size selamlarımı gönderiyorum. Siz bu satırları okurken, ben büyük bir ihtimalle Kuzey Yunanistan’ın küçük bir adasının plaj kafeteryalarından birinde kahvemin tadını çıkarıyor olacağım.
Yıllık iznimi kullanıyorum. Evet, ailecek tatil yapmak için yeniden Yunanistan’ı seçtik. Tıpkı Kıbrıslı Rumların büyük bir çoğunluğunun yaptığı gibi… Özellikle de bizim gibi küçük çocukları olan aileler tatile gitmek için Yunanistan’ı tercih ediyorlar.
Neden? Esas neden aynı dili konuşmamızdır. Allah muhafaza çocuk kaybolursa derdini anlatabilsin… Klasik Kıbrıslı takıntısı… Bir de aslında en ucuz tatil noktası olmasının da etkisi var. Günümüzde geldiğimiz noktaya bakarsak en güvenlisi olduğunu da söyleyebiliriz. Çok çok bir genel greve denk gelip dönüş uçağını kaçırırız, sonrakiyle geliriz…
* * *
Tabii şimdi aklınızdan şey geçebilir… Neden Kıbrıs’ta kalmıyorsunuz? Bir tutam yer ve henüz başından sonuna dolaşmadık. Bu da doğru. Fakat, bizde de adalı sendromu mevcut. Uçağa binmezsek tatil yaptığımızı hissetmeyiz.
* * *
Farklı bir noktaya değinelim…
Bizi adaya götürecek gemiye binmek üzere Selanik’te havaalanına yakın olan limana gitmemiz gerekiyor. Oraya kadar taksiyle gidiyoruz.
Bildiğiniz bir şeydir… Taksiciye “Kalimera” (iyi günler) der demez taksici size soruyu yapıştırır: “Kıbrıs’tan mısın?”. Daha Kıbrıs şivesini kullanmadan Kıbrıs şivesini tanıyor. Sonuçta “kalimera” Yunanistan’da da, Kıbrıs’ta da aynı kelimedir, aynı şekilde söylenir…
Alnımızda Kıbrıslı yazmıyor. Muhtemelen bizim telaffuzumuz Yunanistan’dakilerden daha ağırdır. Kıbrıslı Türk arkadaşlarımdan onların da Türkiye’ye her gittiklerinde benim bu yaşadığımı yaşadıklarını öğrendim.
* * *
Aslında bu taksi yolculuklarında beni en fazla şaşırtan şey, 60 yaş üzeri hemen hemen her taksicinin 74’te Kıbrıs’ta savaşmış olmasıdır... En azından iddia bazında!
Bazen düşünürüm da… Bana 74’te savaştığını söyleyen herkes 74’te savaşmış olsaydı, belki de bugün durumlar farklı olurdu! Şimdi… Türkiye’de de 74’te savaşmış olan taksicilerle karşılaşan Kıbrıslı Türklerin olup olmadığını bilmiyorum.
Taksiye binen birinin, havaalanından gideceği yere kadar dinleyeceği yığınla hikâye vardır. En iyi hikâyeyi bir Kıbrıslı Rum arkadaşım anlatmıştı. Arkadaşın anlattığına göre, bu taksici 74’te Limasol (!) savaşında gururla savaşmış… Limasol savaşı ile ilgili müthiş ayrıntılarla harika bir sunum yapmış. Tabii, büyük bir şehir, muhakkak bir yerinde bir savaş olmuştur diye düşünür… O da nereden bilsin ki…
* * *
Yo, hayır… Bu hikâyeler sinirimi bozmuyor. Tadını çıkarıyorum. Hatta fazlaca tadını çıkarıyorum. Yunanistan’da çok az şey beni bu kadar eğlendiriyor… Politik konular tartışma sürecine girmiyorum bile.
Onlar da bir çıkış arıyorlar. Bir sohbet açma yolu. Onlar da hepimiz gibi insandırlar…
* * *
Evet, ben bembeyaz kumuyla karşımdaki sahilin tadını çıkararak kahvemi yudumlamaya devam ediyorum. Haftaya ciddi konularla birlikte oluruz... Hepimize güzel günler!
------------------
YENİDÜZEN için yazılan özgün Yunanca metinden çeviri: Çağdaş Polili
------------------
«Από Κύπρο είσαι;»
Σας χαιρετώ από τη Θάσο. Καθώς εσείς διαβάζετε αυτές τις γραμμές, το πιο πιθανόν είναι πως εγώ απολαμβάνω τον καφέ μου σε μια από τις παραλιακές καφετέριες του μικρού νησιού της βόρειας Ελλάδας.
Βρίσκομαι σε καλοκαιρινή άδεια και ναι, πάλι επιλέξαμε την Ελλάδα για τις οικογενειακές μας διακοπές, όπως και η μεγάλη πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων. Κυρίως όσοι από εμάς έχουμε και μικρά παιδιά.
Γιατί; Κυρίως λόγω του ότι μιλάμε την ίδια γλώσσα. Μην χαθεί το παιδί και δεν μπορεί να εξηγηθεί... Κλασικό κυπριακό κόλλημα. Εδώ που τα λέμε, είναι και ο πιο φθηνός προορισμός. Και ο πιο ασφαλής, έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα. Το πολύ-πολύ να χάσουμε την πτήση για την επιστροφή λόγω καμιάς απεργίας…
* * *
Θα μου πείτε τώρα… γιατί δεν μένετε Κύπρο; Μια σταλιά τόπο και δεν τον έχουμε επισκεφτεί από άκρη σε άκρη. Σωστό κι αυτό. Έχουμε όμως και το σύνδρομο των νησιωτών. Αν δεν μπούμε σε αεροπλάνο, δεν νιώθουμε ότι κάνουμε διακοπές.
* * *
Αλλού το πάω όμως…
Για να φτάσουμε μέχρι τη Θάσο, θα πρέπει να πάρουμε ταξί από το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης για το κοντινό λιμάνι από το οποίο θα πάρουμε το καράβι με προορισμό το νησί.
Και ξέρετε. Με το «καλημέρα» που λες στον ταξιτζή, η πρώτη ερώτηση που σου κάνει είναι: «Από Κύπρο είσαι;». Αναγνωρίζει την διάλεκτο πριν καν προφέρεις τη διάλεκτο. Γιατί το «καλημέρα» ίδιο είναι και στην Ελλάδα και στην Κύπρο.
Δεν είναι ότι το γράφει στο μέτωπό μας. Μάλλον η δική μας προφορά είναι πιο βαριά από αυτήν στην Ελλάδα. Και από ότι έμαθα από Τουρκοκύπριους φίλους, την ίδια ακριβώς εμπειρία έχουν και εκείνοι κάθε φορά που ταξιδεύουν στην Τουρκία.
* * *
Το δε εκπληκτικότερο όλων όμως, είναι πως σπάνια θα βρεις Έλληνα ταξιτζή άνω των 60, ο οποίος να μην έχει πολεμήσει το ’74 στην Κύπρο. Κατ’ ισχυρισμό τουλάχιστον!
Καμιά φορά σκέφτομαι πως αν όλοι όσοι μου είπαν ότι πολέμησαν το ’74, όντως είχαν πολεμήσει, τα πράγματα θα ήταν μάλλον σήμερα διαφορετικά!
Τώρα αυτό… δεν ξέρω αν το συναντά κανείς και στην Τουρκία σε ταξί.
Ιστορίες πολλές μπορεί να ακούσει κανείς σε ταξί κατευθυνόμενος από το αεροδρόμιο προς τον προορισμό του. Την καλύτερη ιστορία την είπε ταξιτζής σε μια ελληνοκύπρια φίλη μου. Πολέμησε είπε με περηφάνια το ’74 στη μάχη της… Λεμεσού! Έκανε και φοβερές περιγραφές με απίστευτες λεπτομέρειες. Σου λέει, μεγάλη πόλη είναι, όλο και κάποια μάχη θα έχει γίνει. Πού να ξέρει κι αυτός…
* * *
Όχι, όχι… δεν με εκνευρίζουν αυτές οι ιστορίες. Τις απολαμβάνω. Πολύ μάλιστα. Με διασκεδάζουν όσο λίγα στην Ελλάδα. Ούτε μπαίνω στη διαδικασία να συζητώ πολιτικά.
Διέξοδο ψάχνουν κι αυτοί. Αφορμή να ανοίξουν κουβέντα. Άνθρωποι, όπως όλοι μας.
* * *
Λοιπόν, εγώ συνεχίζω τον καφέ απολαμβάνοντας την παραλία με την κάτασπρη αμμουδιά κι εμείς, σοβαρά θα τα πούμε πάλι από βδομάδας… καλά να περνάμε όλοι!