Kim Galip Gelecek? Ne Kadar Farkla?

Yarın akşamın ilk saatlerinde Kıbrıs Cumhuriyeti’nin 8’nci Cumhurbaşkanı’nın kim olduğunu biliyor olacağız. Geçtiğimiz Pazar süreç 20:10 gibi tamamlanmıştı. Yarın mantıken 19:30 gibi sonuç elimizde olacak!
Yirmi dört saat içerisinde sandık konuşacağına göre bugün hepimizin susması akıllıca olacak.
Artık vatandaşların son sözlerini söylemelerinin vaktidir.
 

***

Öncelikle seçimlerin ilk turunun Kıbrıslı Türkler tarafından nasıl okunduğu üzerinde durmak istiyorum.
Nikolas Papadopulos’un seçimin dışında kalmasının kuzeyde tek boyutlu yorumlandığı kanısındayım.
Seçim sadece Kıbrıs sorunu üzerinden okundu ve sonuçlar “iki kesimli iki toplumlu federasyon” temelindeki çözümün zaferi olarak görüldü.
Umutlar yeniden yeşerdi.
Bunu anlayabiliyorum.
Kıbrıslı Rumlar olarak bizler de Kıbrıs Türk tarafında yaşananları her zaman tek boyutlu yorumlarız ve Kıbrıs sorunu temelinde ele alırız.
Son seçim sonuçlarını da öyle yorumladık, Mustafa Akıncı’nın seçilmesini de… Daha da geriye gidecek olursak, Mehmet Ali Talat’ın seçilmesini de aynı şekilde yorumlamıştık. Dimitris Hristofyas ile uyum ve işbirliği çerisinde ortalığı “sarsacağını” sanmıştık.
Ama heyhat… Kıbrıs sorunu çözülmedi hâlâ!

***

Gerçek, ortada bir yerdedir. Çünkü biraz daha karmaşıktır. Geçtiğimiz Pazar günkü sonuç ile ilgili olarak birçok etken vardı. DİKO’da parti içi muhalefet ve Nikolas Papadopulos’u destekleyen diğer partilerdeki disiplinsizlikle birlikte yaşanan oy kaymaları sonuç açısından belirleyici rol oynadı. Bu oy kaymalarının nedenleri Kıbrıs sorunundan bağımsız olarak Sayın Papadopulos’un kurmayları tarafından yapılan ciddi iletişim ve stratejik hatalardı. Ayrıca, Stavros Malas’ın ilerici kesimi ilgilendiren konularda ortaya koyduğu ılımlı söylem ve Nikos Anastasiadis’in mutlak favori olarak görülmesinden ötürü birçok destekçisinin “ikinci tura kalacağından emin olduğu” için sandığa gitmemeleri bu sonucu çıkardı.

Yine de, akıllarında Kıbrıs sorunu olsun veya olmasın vatandaşların oy tercihleri ile çözüm sürecini desteklemeyen adayı dışarı ittikleri bir gerçektir.
Böylece yarışta iki kesimli iki toplumlu federasyon temelindeki müzakerelerin devamını arzulayan iki aday kaldı. Bu, belki Kıbrıs sorununun çözüm perspektifi bağlamında umut verici bir durum olabilir. Fakat çıkan sonuca göre aşırı milliyetçi ELAM ve adayı Hristos Hristu da aldığı oy ile dördüncü sıraya yerleştirdi.
Bunu da unutmamamız iyi olur!

***

Yarın ne bekliyoruz peki? Nikos Anastasiadis kesin olarak yarışa önde başlayacak. İlk turu da Stavros Malas’ın yüzde beş kadar önünde bitirmişti.
Şimdi ilk turdan “kaybetmiş” olarak çıkan partilerin destekçileri, yarışı kimin kazanacağını belirleyecek.
İki adayın karşı karşıya geldiği televizyon tartışmasında yeni bir şey söylenmedi. İki adayın geleceğe ilişkin tezleri de duyulmadı. İki aday iletişim oyunları ile sınırlı kaldı. Her ikisi de bir birini ezmeye çalıştı. Nikos Anastasiadis oyunu daha iyi biliyor. Kıbrıs sorunundaki tartışmanın geçmişle sınırlı kalması Sayın Malas’ın avantajına olmadı. Ancak iç yönetim ile ilgili olarak Sayın Malas oldukça iyi ve inandırıcı bir performans sergiledi.

***

İlk turda kaybeden adayların destekçileri, liderlerinin direktifleri olsun ya da olmasın sandığa koşacaklar. Buradaki soru, kime oy verecekleridir. Geçmişte de benzer durumlar olagelmiştir. Tarihin bize gösterdiği üzere DİKO bu gibi durumlarda üçe bölünüyor. Sol, sağ ve sandığa gitmeme…   
İlk turda sandığa gitmeyenlerin ne yapacakları ve hangi yöne gidecekleri sorusunun yanıtı da Cumhurbaşkanı’nın kim olacağı noktasında belirleyici olacaktır. Bu kez oy kullanacaklar mı? Kaçı kullanacak? Nereye oy verecekler?   
İlk turda stratejik davranıp Papadopulos’un yarış dışı kalması için Malas’ı destekleyenler tercihlerine sadık mı kalacaklar, yoksa değiştirecekler mi?
Bu soruları yanıtlayabilen, bırakın önümüzdeki beş yılın Cumhurbaşkanı’nı oy oranlarını dahi ön görebilir.

YENİDÜZEN için yazılmış Yunanca özgün metinden çeviri: Çağdaş Polili

Ποιος θα είναι ο νικητής και με ποια διαφορά;

Νωρίς, πολύ νωρίς αύριο το βράδυ θα ξέρουμε ποιος θα είναι ο 8^ος Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Την περασμένη Κυριακή η διαδικασία ολοκληρώθηκε γύρω στις 8:10, αύριο λογικά γύρω στις 7:30 θα έχουμε αποτέλεσμα! Σε ένα εικοσιτετράωρο θα μιλήσει η κάλπη, και σοφό είναι τουλάχιστον σήμερα να σωπάσουμε οι υπόλοιποι. Ώρα να πουν το τελευταίο τους λόγο οι πολίτες.

Θέλω να σταθώ λίγο στο πώς διαβάστηκε η είδηση των αποτελεσμάτων του Α’ γύρου των εκλογών από τους Τουρκοκύπριους. Ο αποκλεισμός του Νικόλα Παπαδόπουλου, ερμηνεύτηκε έχω την εντύπωση, μονοθεματικά. Με βάση μόνο το Κυπριακό. Αντικρίστηκε ως νίκη της λύσης του Κυπριακού στη βάση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Αναπτερώθηκαν ελπίδες.

Το καταλαβαίνω. Και οι Ελληνοκύπριοι ερμηνεύουμε πάντα όσα συμβαίνουν στην τουρκοκυπριακή πλευρά μονοθεματικά, με βάση το Κυπριακό. Έτσι ερμηνεύσαμε το τελευταίο εκλογικό αποτέλεσμα, έτσι ερμηνεύσαμε και την εκλογή του Μουσταφά Ακιντζί . Έτσι είχαμε ερμηνεύσει και πιο παλιά την εκλογή του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, νομιζόμενοι μάλιστα ότι σε συνδυασμό με τον Δημήτρη Χριστόφια θα έκαναν τη μεγάλη ανατροπή. Για δείτε όμως… το Κυπριακό δεν λύθηκε ακόμα!

***

Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση, γιατί τα πράγματα είναι κάπως πιο περίπλοκα. Για το εκλογικό αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο η εσωκομματική αντιπολίτευση στο ΔΗΚΟ, και η απειθαρχία στα κόμματα που στήριξαν τον Νικόλα Παπαδόπουλο για λόγους κυρίως πέραν του Κυπριακού, σοβαρά επικοινωνιακά και στρατηγικά λάθη από το επιτελείο του κ. Παπαδόπουλου,  ο μετριοπαθής λόγος που εξέφραζε ο Σταύρος Μαλάς σε θέματα που άγγιζαν τον ευρύτερο προοδευτικό χώρο και η αίσθηση του ότι ο Νίκος Αναστασιάδης είναι το απόλυτο φαβορί, η οποία έσπρωξε αρκετούς υποστηρικτές του στην αποχή θεωρώντας ότι δεν υπάρχει λόγος να ψηφίσουν. 

Γεγονός πάντως είναι, πως έχοντας ή όχι στο νου τους το Κυπριακό, οι πολίτες έβγαλαν από την προεδρική κούρσα τον εκφραστή της  αλλαγής της πορείας του Κυπριακού, αφήνοντας μόνους διεκδικητές, αυτούς οι οποίοι υποστηρίζουν τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων στη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Αυτό, ίσως να δίνει κάποια ελπίδα στην προοπτική επίλυσης του Κυπριακού. Ταυτόχρονα όμως, το αποτέλεσμα δίνει στο ΕΛΑΜ και στον υποψήφιό του Χρίστο Χρίστου, ποσοστό το οποίο καθιστά το εθνικιστικό κόμμα τέταρτη δύναμη, κι αυτό είναι σοφό να μην το ξεχνάμε!

***

Τι να περιμένουμε αύριο; Ο Νίκος Αναστασιάδης ξεκινά μαθηματικά με προβάδισμα έχοντας ήδη από τον πρώτο γύρο πέντε μονάδες υπεροχής από τον Σταύρο Μαλά. Το γεγονός ότι τα κόμματα τα οποία βγήκαν χαμένα από την πρώτη εκλογική διαδικασία δεν επέλεξαν έναν από τους δύο διεκδικητές κρίνει τη μάχη στα σημεία. Στη μοναδική τηλεοπτική αντιπαράθεση μεταξύ των δύο υποψηφίων,  δεν ακούστηκε κάτι καινούριο, αλλά ούτε και οι θέσεις τους για το μέλλον. Οι δύο υποψήφιοι περιορίστηκαν σε επικοινωνιολογικά τεχνάσματα επιχειρώντας να μειώσουν ο ένας τον άλλο και αυτό το παιχνίδι, ο Νίκος Αναστασιάδης ξέρει να το κάνει πολύ καλύτερα. Ο περιορισμός της συζήτησης στο Κυπριακό στο παρελθόν και όχι στο μέλλον, δεν ευνόησε τον κ. Μαλά, ο οποίος ωστόσο ήταν πολύ καλός και πειστικός σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης.

***

Με ή χωρίς κατεύθυνση από τις ηγεσίες τους, κάποιοι από τους ψηφοφόρους των χαμένων θα σπεύσουν στην κάλπη. Το ερώτημα είναι τι θα ψηφίσουν;  Η ιστορία έδειξε κατά παρόμοιες περιπτώσεις στο παρελθόν, ότι το ΔΗΚΟ, τριχοτομείται ανάμεσα στην αριστερά, τη δεξιά και την αποχή.

Ερώτημα, η απάντηση του οποίου μπαίνει στη σούμα που θα βγάλει Πρόεδρο είναι και πώς θα κινηθούν όσοι επέλεξαν στον πρώτο γύρο την αποχή; Θα ψηφίσουν αυτή τη φορά; Πόσοι; Πού θα κινηθούν;
Κι αυτοί οι οποίοι κινήθηκαν στρατηγικά στον πρώτο γύρο στηρίζοντας Μαλά για να αποκλειστεί ο Παπαδόπουλος θα μείνουν πιστοί στην επιλογή τους ή θα μετακινηθούν; Όποιος μπορεί να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα, δεν βγάζει μόνο τον Πρόεδρο της επόμενης πενταετίας, αλλά και τη διαφορά που θα έχει ο νικητής από τον ηττημένο.