KKTC İstatistik Kurumu, 1977-2021 yıllarını kapsayan nüfus ve demografi bülteni yayımladı.

Kurum, 1977 yılından itibaren yayınlanan istatistik Yıllıkları ve Ekonomik Sosyal Göstergeler’de yer alan bilgileri kullanarak hazırladığı bültende nüfus ve nüfus yapısı, doğum istatistikleri ve doğurganlık, ölüm istatistikleri ve ölümlülük. ölüm nedenleri evlenme ve boşanmalar gibi konularda projeksiyon tuttu.

Nüfus 390 bin 745

4 Aralık 2011 tarihinde yapılan nüfus sayımında 286 bin 257 olarak belirlenen ülke nüfusu 2021 yılsonu projeksiyonuna göre, 390 bin 745 olarak hesaplandı.

Erkek nüfus yüzde 54.4, kadın nüfus 45.6

Bültende, nüfus piramitlerine de yer verilerek, cinsiyet dağılımında 1996 yılına kadar toplam nüfus içindeki kadın/erkek oranlarının birbirine yakın olduğu (1995 yılında kadın %50.4 erkek %49.6) görüldüğü,  1996 yılında yapılan ilk kapsamlı nüfus sayımı sonrasında ise cinsiyet dağılımları arasındaki farkın değişmeye başladığı ve erkeklerin sayılarının, kadınlara göre daha yüksek bir artış gösterdiği vurgulandı.

1996 yılında yapılan nüfus sayımına göre cinsiyet dağılımları %52.8 erkek, %47.2 kadın iken, 2006 yılında yapılan nüfus sayımında %54.0 erkek, %46.0 kadın olarak değiştiği, 2011 yılında gerçekleşen sayımda ise bu oranın %52.6 erkek, %47.4 olduğu görüldü.

 İlerleyen yıllardaki tahminlerde toplam nüfus artış göstermeye devam etti ve bu artış erkeklerde kadınlara göre daha yüksek oldu.

2021 yılı projeksiyon nüfusa göre nüfusun erkek oranı %54.4, kadın oranı %45.6 ve cinsiyet oranı 119.2 (her 100 kadın için erkek sayısı) olarak hesaplandı.

Nüfus yaşlanıyor

Geniş yaş gruplarının toplam nüfus içinde dağılımlarına bakıldığı zaman, “0-14 yaş grubu”ndaki nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2021 yılında 1978 yılına göre %29.5’ten, %13.7’e düştüğü, çalışma çağı nüfusu olarak isimlendirilen “15-64 yaş grubu”nun toplam nüfus oranı içindeki payının %60.9’dan, %76.5’e yükseldiği görülüyor

Doğum sayısı artıyor, doğurganlık azalıyor

Ülkede yıllar içinde doğum sayıları artmasına rağmen, nüfus yapısından kaynaklı olarak Kaba Doğum Hızı ve Toplam Doğurganlık Oranı göstergelerinde düşüş olduğu görüldü.

1977 yılı kayıtlarına göre İstatistik yıllıklarında toplam doğum sayısı 2923 iken, 2021 yılı için bu sayı 3614 olarak tespit edildi. 1977 yılı ile 2021 yılı doğum sayılarına bakıldığı zaman %23.6’lık (3614/2923 (%)) bir artış olduğu görüldü. 1977 yılında (binde) 20.20 olarak hesaplanan kaba doğum hızı, 2021 yılında (binde) 9.34 olarak hesaplandı.

Doğurganlık oranının, 1977 yılından 1997 yılına kadar inişli-çıkışlı bir değişim göstererek azaldığı, 1998 yılından, itibaren ise doğurganlık yenilenme düzeyi olan 2.00’ın altında değerler ile seyrettiği görüldü.

1977 yılından 2021 yılına kadar ortanca anne ve baba olma yaşlarının zamana göre değişim grafiğine bakıldığında kişilerin eski yıllara göre daha geç yaşta ebeveyn oldukları görüldü. 1977 yılında, 28.6 olan baba olma yaşının, 2021 yılında 34.0’a, anne olma yaşının ise 25.3’ten 30.8’e yükseldiği saptandı.

Ölüm istatistikleri

Ölüm istatistiklerine bakıldığı zaman da ilk yıllara ait (1977-1981 arası) verilerde yıllık 300’ün altında ölüm kaydı olmasına rağmen, o yıllarda hesaplanan Kaba Ölüm Hızlarının binde 10 civarlarında olduğu görüldü. Ölüm sayısının 1693 olduğu 2021 yılında ise Kaba Ölüm Hızı (binde) 4.4 olarak hesaplandı.

Bebek ölümlerinde ciddi artış.

Son üç yılda Bebek Ölüm Hızlarının ciddi bir artış gösterdiği görüldü. 2019 yılında bir yaşını tamamlamadan (0 yaşında) hayatını kaybeden 8 bebek varken, 2021 yılında bu sayının 26’ya ulaştığı görüldü.

Bebek Ölüm Hızının ise aynı yıllarda (binde) 2.1’den, 7.2’e yükseldiği hesaplandı. Dönemsel olarak detaylı incelendiği zaman ise en yüksek bebek ölümlerinin Neonatal (0-27 gün) dönemde olduğu görüldü.

Yaşam süresi uzadı

Her yıl hazırlanan Hayat Tablolarında yer alan ve sıfır yaşında dünyaya gelen bir bebeğin hayatta kalacağı ortalama süre olarak ifade edilebilecek Doğumda Beklenen Yaşam Süresi’nin, 2011 Nüfus sayımından sonra oluşturulan hayat tablolarındaki tahminlere göre yükseldiği ve 2021 yılında kadınlar için 83.1 yaş ve erkekler için 79 yaş olduğu görüldü.

Cinsiyete göre ölüm sayılarına bakıldığı zaman, toplam ölüm sayılarının yıllar içinde artış gösterdiği ve erkeklerin ölüm sayılarının, kadınlara göre daha yüksek olduğu tespit edildi.

Ölüm Nedeni İstatistikleri… Son 3 yıla göre kalp damar hastalıkları birinci neden

Ölüm nedenleri detaylı incelendiği zaman,  1996-2005 yılları arasında yaşlılık vb. ölümlerin gruplandırıldığı Semptomlar, Belirtiler ve Anormal Klinik ve Laboratuvar Bulguları’na bağlı ölüm nedenleri, Dolaşım Sistemi Hastalıklarına bağlı ölüm nedeni kayıtlarından yüksek olduğu görülse de genel olarak Dolaşım Sistemi Hastalıklarına bağlı ölümlerin ülkede birincil ölüm nedeni olduğu görüldü.

Son 3 yıl içinde gerçekleşen ölüm nedenlerine ait kayıt bilgilerine göre, 2021 yılında Kalp-Damar hastalıkları vb. nedenleri kapsayan Dolaşım sistemine bağlı ölüm nedeni %46.4 ile birinci sırada yer aldı.

Kansere bağlı ölümleri içeren Neoplazmalardan kaynaklı ölümler %12.3 ile ikinci sırayı alırken, son yıllarda yaşanan Covid19’a bağlı ölümlerin artış göstermesi ile Belirli Enfeksiyöz ve Parazitik Hastalıklarının %11 ile üçüncü sırada yer aldığı görüldü.

Boşanmalar arttı

Kişilerin yıllara göre evlenme sayıları dalgalı bir değişim gösterse de benzer aralıklarda seyrettiği görülürken, boşanma sayılarının yıllar içinde önemli bir artış izlediği görüldü.

1977 ve 2021 yıllarının her ikisinde de evlenme sayıları 1200 civarında iken, 1977 yılında 180 olan boşanma sayısı 2021 yılında yaklaşık 5 kat artış göstererek 895 oldu.

Evlenme yaşı yıllar içerisinde artış gösterdi. 1977 yılında 22.8 olan kadınların ortalama evlenme yaşı, 2021 yılında 31.5’e ulaştı.  Erkeklerin ortalama evlenme yaşı ise 27.2’den, 34.5’e yükseldi.

En çok boşanma Lefkoşa’da

1977 yılında en yüksek boşanma oranı Gazimağusa ilçesinde iken, 2021 yılında en yüksek oran Lefkoşa’da görüldü.