Meclis tarafından oluşturulan Özel Araştırma Komitesi, UBP Milletvekili, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı eski Özel Kalem Müdürü Aytaç Çaluda’nın dokunulmazlığının kaldırılmasıyla ilgili raporu Genel Kurul’a sevk etti.

Aytaç Çaluda’nın dokunulmazlığının kaldırılması istemi için oluşturulan Özel Komite, Başsavcılıktan gelen istem ve isnat dosyasının ışığında, iddiaların ciddi olduğu ve siyasal amaçlara dayanmadığı hususunda yargıya vardı.

Komitede, üye sayısının salt çoğunluğuyla alınan kararda, isnattın, yani suçlamanın ciddi olduğu ve siyasal amaçlara dayanmadığı tespitine varıldı. Bu doğrultuda Çaluda’nın dokunulmazlığının kaldırılması yönünde rapor Genel Kurul’a sevk edildi.

Komiteden YENİDÜZEN’e yapılan açıklamada, dokunulmazlığın esasen kaldırılması için raporun Genel Kurul’a sevk edildiği ifade edildi.

Neler yaşanmıştı?

Hatırlanacağı üzere, Başsavcılık’tan UBP Milletvekili, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı eski Özel Kalem Müdürü Aytaç Çaluda ile ilgili ‘dokunulmazlığın kaldırılmasına yönelik’ raporunda ‘30 ayrı dava, devleti 230 bin TL zarara uğratma bulgusu tespit edilmişti.

Çaluda aleyhine hazırlanan raporda; ‘15 Mayıs 2013 ila 31 Mayıs 2013 tarihlerini kapsayan dönemde ön izni olmayan, ülkeye giriş yapan yabancı uyruklu kişilerle ilgili yasaya aykırı işlem yaparak devleti yaklaşık olarak 230 bin TL zarara uğrattığı’, 30 ayrı davanın bulunduğu açıkça belirtilmişti.

Çaluda aleyhine hazırlanan rapora yönelik izlenecek yolun ise önümüzdeki haftalarda şekilleneceği belirtilmişti.

ANAYASA VE İLGİLİ YASA NEYE İŞARET EDİYOR?

Meclis kararı olmadan tutuklanamaz, yargılanamaz

Anayasa’nın 84. maddesinde yer alan ‘Yasama Dokunulmazlığı’ milletvekilleriyle ilgili yargılanma sürecine de açıkça değiniyor.

Buna göre; seçimden önce veya sonra suç işlediği ileri sürülen milletvekili, Cumhuriyet Meclisi’nin kararı olmadıkça tutuklanıp, yargılanamayacağına işaret ediliyor.

Ölüm veya beş yıl veya daha çok hapis cezasını gerektiren suçüstü durumu, bu kuralın dışında tutulduğu dile getiriliyor. Ancak, yetkili kişi, durumu derhal Cumhuriyet Meclisi’ne bildirmek zorunda olduğu kaydediliyor.

Seçimden önce veya sonra milletvekili hakkında verilmiş cezanın yerine getirilmesi, dönem sonuna bırakıldığı, milletvekilliği süresince zamanaşımı işlemeyeceği de söyleniyor.

Yasa ne diyor?

Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması 128.

(1) Bir milletvekilinin veya Meclis üyesi olmayan bir Bakanın Yasama Dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin istem Başsavcılıkça Meclis Başkanlığına iletilir.

İstemi

(2) Dokunulmazlığın kaldırılması isteminde, hangi yasadaki hangi ceza kuralına dayanıldığı açıkça belirtilir.

(3) Başkanlık, bu istemi derhal gelen evrak listesine geçirir ve dokunulmazlığın kaldırılmasına ilişkin dosyayı, oluşturulacak özel bir komiteye iletir.

Dokunulmazlıkla İlgili Özel Komitenin Çalışmaları 129.

(1) Dokunulmazlıkla ilgili özel komite, kendisine iletilen bütün evrakı inceler ve dokunulmazlığı kaldırılmak istenen milletvekilini veya Bakanı dinler, tanık dinleyemez.

ve Raporu (2) Özel komite çalışmalarını kırk beş gün içinde tamamlamakla yükümlüdür.

(3) Bir milletvekiline veya milletvekili olmayan bir Bakana, Başsavcılıkça suç teşkil eden bir eylem isnat edilir ve Komite isnadın ciddiliği ve Yasama Dokunulmazlığının kaldırılması isteminin siyasal amaçlara dayanmadığı yargısına varırsa, bu konuda gerekçeli bir Rapor düzenleyerek Genel Kurula havale eder. 56

(4) Komite söz konusu Raporu üye tamsayısının salt çoğunluğu ile karara bağlar.

 (5) Komite, milletvekilinin veya milletvekili olmayan Bakanın Yasama Dokunulmazlığının kaldırılmasını uygun görmediği takdirde kovuşturma ve yargılamanın milletvekilliği veya bakanlık sıfatının sona ereceği zamana bırakılmasını kararlaştırarak, Raporunda belirtir.

(6) Komite Raporu, kovuşturmanın ertelenmesi şeklinde ise, Genel Kurulda okunduğu tarihten başlayarak on gün içinde bu rapora, Hükümet, Siyasal Parti grupları veya milletvekillerince yazılı itiraz edilmezse kesinleşir.

(7) Komitenin Raporu, dokunulmazlığın kaldırılması şeklinde ise veya yukarıdaki (6)’ncı fıkra uyarınca Rapora itiraz edilmişse, Genel Kurulda görüşülür ve karara bağlanır. Raporun görüşülmesine ilişkin söz istemleri bu İçtüzüğün 59’uncu maddesinin (15)’inci fıkrasında belirtilen sürelere göre yapılır.

(8) Kovuşturma ertelenmiş ve bu karar Genel Kurulca kaldırılmamışsa Yasama dönemi yenilenmiş olsa bile, milletvekilliği sıfatı devam ettiği sürece, ilgili hakkında kovuşturma yapılamaz.

Savunma Hakkı ve İtiraz 130.

(1) Dokunulmazlığı kaldırılmak istenen milletvekili veya Bakan, Komitede ve Genel Kurulda kendini savunmaya veya bir milletvekiline savundurmaya çağrılır. Savunmasını yaparken kanıt da sunabilir.

(2) Komitede ve Genel Kurulda savunma için çağrılan milletvekili veya Bakan çağrıya uymazsa, evrak üzerinde karar verilir. Ancak, her halükarda son söz savunmanındır.

(3) Bir milletvekilinin, dokunulmazlığının kaldırılmasını bizzat istemesi, dokunulmazlığın kaldırılmasına yeterli değildir; isteme bağlı kalınarak dokunulmazlık kaldırılamaz.

(4) Cumhuriyet Meclisi, Yasama Dokunulmazlığının kaldırılmasına karar verirse ilgili milletvekili veya Bakan veya Mecliste temsil edilen bir Siyasal Parti veya Siyasal Parti grubu bu kararın Anayasa ve İçtüzük kurallarına aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir ve iptal davası açabilir.