Fehime ALASYA

Cumhuriyet Meclisi’nin tatilin ardından bugün açılmasıyla gözler yaz boyu çalışmaya devam eden beş komitenin Genel Kurul’a sevk edeceği ‘yasa tasarılarına’ çevrildi.

Türk Ajansı Kıbrıs’ın bütçe raporu, Mağusa Belediyesi’nin Kıyı Emniyet Şirketinin Mali Denetim Raporu, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasa Tasarısı, Hukuk Muhakemeleri Usulü Yasa tasarısı komitelerde görüşülüp Genel Kurul’a sevk edilmek üzere onaylanırken, Ruh Sağlığı Yasa Tasarısı çalışmalarında son dönemece girildi.

Sayıştay Komitesi, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi, Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesi ile İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesinin yaz mesaisi ile meclise sunulmayı bekleyen dört önemli yasa tasarısı hazırlanırken, buna karşın birçoğu hala komitelerin gündemindeki sırasını almak için bekliyor. Dilekçe ve Ombudsman Komitesi ise vatandaştan gelen birçok şikayet dilekçesini meclise sunmaya hazırlanıyor.  

Meclis’in tatil olduğu yaz aylarında da çalışmaya devam ettiklerini belirten Komite Başkanları, çalışmalarla ilgili YENİDÜZEN’e detaylı bilgi aktardı.  

Genel Kurul’a gidecek olan ve ele alınmayı bekleyen bazı yasa tasarıları:

Sayıştay Komitesi:

• Türk Ajansı Kıbrıs’ın bütçesi görüşülerek sonuca bağlandı, mali anlamda kurum incelendi, soruna rastlanmadı, buna karşın kurumun kendi sıkıntıları raporda yer aldı, 
• Mağusa Belediyesi’nin kıyı emniyet şirketinin mali denetim raporu görüşülerek sonuca bağlandı, raporda mali uygunluk verildi,
• Güzelyurt sosyal sigortalarda kasasından kaybolan 30 bin TL ile ilgili dosya hala gündemde, görüşülüyor.   

Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi:

• Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasa Tasarısı görüşülüp oylandı ve genel kurula sevk edildi,
• Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasa Tasarısı görüşme aşamasında,
• Finansal Kiralama Faktöring ve Finansman şirketleri yasa tasarısı, buradaki gaye kayıt dışı ekonominin önüne geçme, yüksek faiz ve tefecilikle mücadele etmeyi amaçlıyor
• Hal yasasının da bize gelmesi gerek fakat ama henüz gelmedi.

Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesi:

• Hukuk Muhakemeleri Usulü Yasa tasarısı tamamlandı,
• Av ve Avla İlgili Yaban Hayatını Düzenleyen Yasa Tasarısı görüşülüyor,
• Bilişim Suçları Yasa Tasarısı, görüşülüyor,
• Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Yasa Tasarısı (Nereden buldun yasası) gündeme alındı, görüşmeler başlayacak,
• Yurttaşlıklarla ilgili Yasa Tasarısı İçişleri Bakanlığı’ndan beklemede.

İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi:

• Ruh Sağlığı Yasa Tasarısı; ruhsal hastalığı olan kişilerin vasi tayini, hukuki ehliyeti, çalışanların ve merkezlerin tanımlarının yapılmasına dek çok geniş bir yelpazeyi kapsayan yasadaki çalışmalarda sonuna gelindi,
• Kalkınma Bankası yasa tasarısı ile müşavirlik değişikliğinin ilgili bankada da uygulanması amaçlanıyor, yasa komitenin gündeminde,
• Kamu Sağlık Çalışanları Yasası, Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi Teşkilat Yasası, Çocuk İzleme Merkeziyle ilgili Yasa Çalışması da komitenin gündeminde,
• ‘Kamu reformu’ yasası üzerinde ise hükümet ortaklarının toplantılar sürüyor, henüz komiteye ulaşan bir bildirim bulunmuyor.

KOMİTE BAŞKANLARI NE DEDİ?

Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi Başkanı Sunat Atun:
“Kamu kaynakları ile yönetilen tüm birimlerin gelirleri ve harcamalarına denetim getirecek yasa…”

 “Yaz aylarında sadece Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasa Tasarısı görüşülüp oylandı ve genel kurula sevk edildi. Büyük önem arz eden söz konusu Yasa Tasarısında, Kamu kaynakları ile yönetilen tüm birimlerin gelirleri ve harcamaları denetime tabi olacak. Bu Kamu Reformu diye adlandırılan yasadan çok daha önemli reformlar içeriyor. Bu yasa ile devletin içindeki kamu alanındaki kendi kayıt dışılığın önüne geçilecek. Örneğin devlet denetiminde olmayan elektrik kurumu, kalkınma bankası, belediyeler bütçesi denetlenecek. Bu ve bunlar gibi diğer kuruluşlarla birlikte tüm bütçe toplamları, tüm kamu kaynaklarını büyük bir disiplin altına alınacak. Bazı kamu kaynakları tek format altına girip denetlenip olacak. İkinci önemli nokta da kamu kanalı popülizme kapanıyor. Gider arttırıcı, gelir azaltıcı uygulamalar veya önerilerin bile cezaya tabi olduğu bir durum oluşacak. Bu da siyasetçilerin popülist hareketlerini önleyecek. Bu kapsama tüm kamu kurum ve kuruluşları girdi. Herkes artık Sayıştay’a rapor sunmak zorundadır. Artık Milletvekilleri, kamunun tek bir kuruşunu dahi denetleyebilecektir. Bence 50 yıllık demokrasi geçmişimizdeki en büyük yasa tasarısıdır.

Komitemiz yedi kişilik bir komitedir. Yıllardır bu komitede olan isimler canı gönülden ve yazın hiç tatil yapmadan çalıştık, oy birliği ile de karara vardık. Tüm komite üyeleri bu kararda mutabıktı.

Bunun haricinde Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasa Tasarısının genel görüşmesi başlatıldı. Dolayısıyla tahmin ediyorum ki bu genel görüme aşaması devam edecektir. Yeni hükümet oluştuktan sonraki komitede sadece bu iki yasa tasarısı görüşüldü, bir tanesi neticelendi, diğerinde de görüşme aşaması devam ediyor. Gündemimizde başka yasa tasarıları da vardı. Elimizde olan yasaların tümü hayati önem taşıyor. Hepsi bir sıraya konuldu ve sırayla gündeme alınıyor.

2018 ve 2019 yılında hazırlanan yasa gücünde yaklaşık 40 tane kararname var.

Sağlık Hizmetleri Döner Sermaye Yasası, Muhasebe ve Denetim Meslek Yasa Tasarısı, Temel Sağlık Hizmetleri Değişiklik Yasa Tasarısı, suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesiyle ilgili yasa taslağı beklemede. Kamu İhale Yasası yeniden gündeme alınmayı bekliyor.

Hal Yasasının da bize gelmesi gerek fakat ama henüz gelmedi. Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesiyle ilgili yasa taslağını sıraya alacağız.

Finansal Kiralama Faktöring ve Finansman şirketleri yasa tasarısı, buradaki gaye kayıt dışı ekonominin önüne geçme, yüksek faiz ve tefecilikle mücadele etmeyi amaçlıyor.”

İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkanı Jale Refik Rogers:
“Yazın büyük çoğunluğunu Ruh Sağlığı Yasa Tasarısı üzerinde geçirdik”

“Yazın büyük çoğunluğunu Ruh Sağlığı Yasa Tasarısı üzerinde geçirdik. Teknik kişiler ve paydaşlarla uzun süredir detaylı bir çalışma yaptık. 1932 yılından beridir yürürlükte olan yasaydı, bu tamamıyla yeni bir esas yasadır. Ruhsal hastalığı olan kişilerin vasi tayini, hukuki ehliyeti, çalışanların ve merkezlerin tanımlarının yapılmasına dek çok geniş yelpazeyi kapsayan bir yasadır, sonuna gelindi.

Bu yaz görüştüğümüz bir diğer yasa da Kalkınma Bankası’nın yasa tasarısıyla ilgilidir, müşavirlik değişikliğinin banka için de uygulanması için yapılan bir değişikliktir. Kamu Sağlık Çalışanları yasasında

Hekimlerle ilgili teknik bir düzenlemedir.

Yataklı Tedavi Kurumları dairesi teşkilat yasası da gündemimizde, toplantılar başlayacak. Bu yasada ise sağlıkla ilgili birçok eksik uzmanlık alanı ele alınacak. Eksik kadroların tamamlanması, sayıların güncellenmesini kapsayan kapsamlı bir yasa değişikliğidir.

Bunlar önceliğimizde olanlardı. Sanayilerle ilgili de yeni bir yasa elimize geldi. Çalışmalarımız bittikçe yenileri de ele alacağız.

Çocuk İzleme Merkeziyle ilgili bir yasa çalışması var, elimize gelecek, burada da şiddet veya istismar mağduru çocukların tespit edildiğinde korunmasına ilişkin bir yasadır.

‘Kamu reformu’ yasası üzerinde hükümet ortakları toplantılar yapmaktadır, bu toplantılar ışığında Meclis’te görüşülmeye başlanacak.”

Sayıştay Komitesi Başkanı Salahi Şahiner:
“Yasal değişiklik öneri ile Genel Kurul’a getireceğiz”

“Önümüze 100’ün üzerinde dosya var, biz bunları sıradan tutup işleyemiyoruz çünkü dosyaların üzerinde herhangi bir hukuki süreci bulunmaması gerekiyor. Böyle olmadığı için tüm dosyaları polisten ve Hukuk Dairesi’nden akıbetini öğrenmek için soruşturmamız gerek. Eğer bir suç unsuru bulunmuş, hukuk süreci başlamışsa ve bitmemişse dosyayı gündemimize alamıyoruz. Başlamasına ihtiyaç duyulmamışsa alabiliyoruz. Kurum veya şahıslara, hukuki süreç tamamlanmış ve ilgili cezalar uygulanmışsa o zaman gündemimize alabiliyoruz.

Bu dönem biraz farklı bir çalışma metodolojisi izleyeceğiz. Sayıştay raporlarına bakarken eğer yasama olarak üzerimize düşen ve yapmamız gereken yasal değişiklikler varsa komite bununla ilgili yasa değişiklik önergesiyle birlikte genel kurula gidecek. Örneğin Sayıştay yasasında değişmesi gereken bir bulguya rastlarsak bu yasa değişiklik önerisiyle genel kurula gidecek. Bu ilk kez olacak çünkü belli başlı cezai yaptırımları yoksa bağımsız Sayıştay Kurumu veya komitesinin çalışmasının herhangi bir anlamı olmaz.

Örneğin bir adam hırsızlık yaptı, ceza maddesinde yeri yoksa ve rapor görüşüldü, dava düştü, gerekli cezai maddeler yok diye ceza alamamışsa, bu yasal değişiklilerle meclis gündemine getirilecek.

Sonuca bağlayabildiğimiz ve genel kurula gidecek olan; TAK’ın bütçesi; Türk Ajansı Kıbrıs’ın 8 milyon 750 bin TL’lik 2019 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı ile ilgili dosya oldu.

TAK’ın bütçesi görüşülerek sonuca bağlandı. Denetim raporlarında mali anlamda kurumu ileride sıkıntıyı sokacak durum var mı yok mu bakıldı, çok düzgün güncel hesap tutan, kendi kendine yeten bir kurum olarak görüldü, suç unsuru teşkil eden herhangi bir duruma rastlanamadı.  Ufak tefek konularda önerilerde bulunuldu. Buna karşın önemli olan bu görüşmelerde ortaya çıkan kurumun çeşitli sıkıntılarının da yer alması oldu. Bunlar da raporda gündeme gelecek.

Mağusa Belediyesi’nin kıyı emniyet şirketinin mali denetim raporu; hukuksal olarak ileri götürülecek bir süreç beklenmediği için dosya kapatıldı. Raporda mali uygunluk verildi.

Çalışmaların sürdüğü Güzelyurt sosyal sigortalarda kasadan kaybolan 30 bin TL ile ilgili dosyasını da kapatmak istemedik. Bu dosyada Sayıştay kasadaki üç şahısı da sorumlu tutup, aralarında bölüşüp ödemelerini uygun gördü. Bir kısmı kabul etti, etmedi. Sayıştay maddesinin de düzeltilmesi için çalışıyoruz.

Yüz kızartıcı bir suça rastlanabilir. Bu büyük meblağdan 3 kişi sorumlu tutulması çözüm değildi.

Olayla ilgili de birçok iddia geldi. Burada yapılması gereken bu hukuki sürece polis soruşturmasıyla iligli sorulardır.

Yargı son sözü söylemediği için çok önemli dosyalar üzerinde de komite çalışmasını tamamlamayı uygun görmedi.”

Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesi Başkanı Oğuzhan Hasipoğlu:
“Hukuk Muhakemeleri Usulü Yasa tasarısını tamamladık”

“Yazın da çalışmaya devam ettik. Hukuk Muhakemeleri Usulü Yasa tasarısını tamamladık. Üçüncü görüşmesi de tamamlandı, oy birliği ile karar aldık. Burada hükümlü alacaklılar, alacaklarını daha kolay tahsil edebilmek için icradan mal kaçıranların bu menkul mallarını kaçırmalarını engelleyip hükümlü alacaklılarındaki tahsilâtın önünü açabilmek adına yapmış olduğumuz önemli değişiklikler var. Bunun dışında en önemli dosyalar arasında, şu an görüştüğümüz Av ve Avla İlgili Yaban Hayatı Düzenleyen Yasa Tasarısı var. Genel görüşmesi yapıldı. Av ve Avla ilgili Yaban hayatıyla ilgili dernekler, sivil toplum örgütleri davet edildi, ilk genel görüşmesi de yapıldı, örgütler görüşlerini sundu. Bunlar tamamlandığı zaman ise madde madde yasanın görüşülmesine gideceğiz.

Yurttaşlıklarla ilgili Yasa Tasarısı ise henüz içişleri bakanlığından bize gelmedi, bekliyoruz. 

Bunun dışında hayati önem taşıyan ‘Nereden Buldun Yasası’ önümüze geldi, bunu da acilen gündemimize alıyoruz. Bunun yanında listemizde Bilişim Suçları Yasa Tasarısı var.

Tüm bunların yanında komitenin gündemindeki diğer konular ise şu başlıklardan oluşuyor; Cumhurbaşkanınca bir daha görüşülmek üzere gönderilen Gençlik ve Spor Bakanlığı Yurtdışı Koordinasyon Ofisinin Uygun bulunmasına ilişkin (onay) Yasası’nın görüşülmesi, E-Devlet Projesinin yürütülmesine ilişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunmasına ilişkin (onay) Yasasının, Yabancılar ve Muhaceret (değişiklik) Yasa Önerisi, Ceza (değişiklik)Yasa Önerisi, Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Yasa Tasarısı (Nereden buldun yasası), Seçim ve Halk Oylaması Yasa Tasarısı.”

Dilekçe ve Ombudsman Komitesi Başkanı Resmiye Canaltay :
“Yoğun bir yaz dönemi geçirdik”

“Biz halktan gelen şikâyetleri, şikayet mektuplarını gündemimize getirip çözüm bulmaya çalışıyoruz. Aynı zamanda Ombudsman da giden dilekçeler doğrultusunda devlet ve halk arasında aracılık yapıyoruz. İlgili tarafları çağırıp görüş alıyoruz. Yoğun bir yaz dönemi geçirdik. Birçok konuyu ele alıp sonuca bağladık, bunları önümüzdeki haftadan itibaren meclis kürsüsünde konuşacağız.”