Kuzey Kıbrıs insanı krizlerde boğuluyor… Krizler, günden güne, şekil değişerek ve daha büyüyerek ve derinleşerek sürüyor. Böyle olacağı da geçen hafta bu köşede yayınlanan makalede yorumlanmıştı; Kuzey Kıbrıs siyasetinin ve sivil toplumunun aciz halleri başka bir sonuç üretemezdi.
Geçen haftaki makalede de yazıldığı gibi, sorunun özü aslında liderlik eksikliğidir. Toplam siyaseti oluşturan siyasi partilerde ve sivil toplum örgütlerinde liderlik sorunu var… Sivil toplum örgütlerinde başkanlar çok uzun süreden beri değişmemiş; tükenmişlik sendromu hakim… Siyasi partilerde, DP hariç, liderler değişiyor ama tükenmişlik sendromu değişmiyor… DP’de lider hep aynı, ilk seçimde DP’nin barajı aşamayacağı kanısı da çok yaygın; tükenecekmiş…
Dolayısıyla, sorunlar çözülmüyor, nitelik ve nicelik olarak da artıyor; yani kriz ardına kriz, kurbanı da Kuzey Kıbrıs insanı… Dert, kitleler için nitelikli lider yokluğu… 
Nitelikli lider önce vizyon sahibi olur… O, temsil ettiği kitleyi, mevcut durumundan daha ileriye, daha mutlu ve müreffeh bir geleceğe taşımakla ödevlidir; dolayısıyla vizyonu kendi için değil, temsil ettiği kitle için olur. Lider, açıkça ortaya koyduğu vizyonuna kitleleri inandırabilmeli, kendi misyonerliğinde vizyona ulaşabileceklerine dair umudu ve güveni verebilmeli; ulaşmak için de kitlelerde enerji yaratabilmelidir. Kitlelere çaresizliği anlatan, statükoyu veri kabul edip, “bu koşullarda böyle olur” diyen, statükonun veri tabanını doğru okuyamayan, statükonun unsurlarını tanıyamayan lider gerisindeki dağınık kitlelerden yakınma hakkına sahip olamaz…  
Pro-aktif olmalı lider, yani öngörüleri olabilmeli, yani geleceği okuyabilmeli ve önceden o yönde adımlar atabilmeli; krizi görüp, kriz yönetimini başarabilmeli lider… Burnunun dibini göremeyen liderin gördükleri karşısında sürpriz olması yadırganmamalı ama ondan da lider olamayacağı bilinmeli…
Çözüm odaklı olmalı lider… Vizyon zaten daha güzel bir gelecek içindir ve sorunlar çözüle çözüle geleceğe ve vizyona gidilebilir. Lider soruna yoğunlaşır, sorunu tanımlar,  çözümlemelerini bulur, üretir; kararlı olur, cesaretle uygular… Lider, olayların ve gelişmelerin bilimsel irdelemesi yapar; kendisinin ve kitlesinin güçlü ve zayıf yanlarını bilir, güçlü yanlarını artırmayı, zayıf yanlarını güçlendirmeyi başarır. Lider, olayların ve gelişmelerin içerdiği fırsatları ve tehlikeleri de öngörür; fırsatları azamisinde kullanmaya, tehlikeleri de asgariye indirmeye çalışır… Sorunlar sarmalında yalpalayan ve bocalayan ve boğulan ve başarısızlığını başka etkenlere bağlayarak perdelemeye çalışan biri olamaz lider…
Lider birleştirici ve paylaşımcı olur… Kitlesini sevdikleri ve sevmedikleri diye ayırmaz… Kin ve öfke ve garaz ve önyargılarından arınmış olur lider; intikam, liderin eğilimi ve eylemi olamaz… İki-yüzlülük yapamaz lider… Lider, ekip ruhuna sahip olur. Kitlesindeki tüm insan kaynaklarından ekip kurabilmeli lider, sadece sevdikleri ile ekip olup yola çıkan lider yol alamaz… Ekibiyle uyum içinde ve sinerji yaratarak çalışabilmeli lider ve ekibindeki her üyenin tüm kapasitesini sonuna kadar kullanabilmeli… Lider, başarıların ve başarısızlıkların ortak sonuç olduğunu kabul eder; sevabı kendinde toplayıp, günahı başkalarına dağıtmaz…
Lider kitlenin içinden gelir, kitleden uzak ve kopuk olmaz ama kitle dalkavukluğu da yapmaz… Kitlelerle birlikte olur, onları hedefe kilitleyip peşinden sürükleyici olur; kitlelerin peşinden giden ve dolayısıyla ‘nabza göre şerbet veren’ olmaz lider…
Yenilikçi olur lider, bunun için donanımlı olmalıdır… Dünyayı 360 derece ile seyreder… Bilmediklerini bilir gibi yapmaz, bilmediklerinden çekinmez, duyup – öğrendiklerinden sentez yapmayı ve sonuç çıkarmayı becerir… Birikim ve deneyime saygılı olur, başkalarının birikim ve deneyiminden yararlanmayı ilke edinir. ‘Bir usta – bir memleket’, ‘ ben yaptım, oldu’ olamaz liderin tavrı…
Ve lider tükenmişlik sendromunu iyi bilir; bilmeyince de, ‘kriz çok, lider yok’ sonucu ve aciz ve sefil haller kader değildir…
Ve bu makus kaderi yaşarken, hükümet bozulmuş – kurulmuş, Türkiye vermiş – vermemiş, erken seçim olmuş – olmamış, eylemler yapılmış – yapılmamış, iktidar ve muhalefet varmış – yokmuş kaç yazar…