Dr. Duygu Aksoy
Nöroloji Uzmanı
Medical Port Tunççevik Hastanesi

1. KRONİK MİGREN TEDAVİSİNDE BOTOKS UYGULAMASI

Kronik migren tanısı son üç ay süresince ayda en az 15 gün ve üzerinde baş ağrısı olan, gün içinde ağrının en az 4 saat sürdüğü ve ayın en az sekiz gününde bu ağrıların migren tanı kriterlerini dolduracak özellikte olan hastalarda ve nöroloji uzmanı tarafından görüşme sırasında klinik olarak konulabilir. Kronik migren toplumda % 2-3 oranında görülen, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlılığa yol açan, kişinin işteki performansını ve aile hayatını etkileyen ciddi bir sağlık problemidir.

Kronik migren hastaları sıklıkla migren tedavi kılavuzlarında önerilen hemen hemen her ilacı denemiş, tedaviler yeterli sonuç vermediği için sürekli ve aşırı miktarda ağrı kesici kullanan ya da ilaçlardan umudunu kesmiş ve şiddetli ağrıyla yaşamanın yarattığı olumsuz psikolojik durumla baş etmek zorunda kalan, bu nedenle ruh sağlıkları da bozulma riski ile karşı karşıya olan kişilerdir.

Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bilimsel çalışmalar dizisi ile estetik amaçlarla da yaygın olarak kullanılan botoks tedavisinin kronik migren hastaları için etkin bir çözüm olduğu gösterildi. Bu bilimsel kanıt üzerine botoks enjeksiyonlarının kronik migren hastalarında tedavi amacı ile kullanımı 2010 yılında Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’de, 2011 yılında da Türkiye’de onaylandı.

BOTOKS ENJEKSİYONU NASIL UYGULANIR?

Kronik migren hastalarına Botoks enjeksiyonu dünyanın her yerinde benzer şekilde uygulanır. Kronik migrende ağrı sıklığını ve şiddetini azaltmakta etkin bir tedavi olduğu kanıtlanan bu uygulama, hastanın alın, her iki şakak, boyun ve omuz bölgelerindeki 31 cilt altı noktaya enjeksiyon olarak yapılır. Yaklaşık 10-15 dakika süren bir işlemdir. Hastanede nöroloji hekimimizin odasında uygulanır. İşlem sonrası botoksun yayılmaması için iki saat kadar başınızı eğmemeniz ve yatay pozisyonda dinlenmemeniz önerilir. Botoks uygulaması sonrası kronik migren hastaları o gün sıcak duş almazlar. Botoks tedavisinin etkinliği 4-10 gün içinde ortaya çıkar.

KRONİK MİGRENDE BOTOKS TEDAVİSİ KİMLERE VE NE KADAR SÜRE İLE UYGULANABİLİR?

Botoks çocuklar, gebelik ve emzirme dönemindeki kadınlar dışında tüm kronik migrenli hastalara uygulanabilir. Özellikle gebelik planlayan kronik migren hastalarında, konsepsyon öncesi uygulanan botoks tedavisi, gebelik sürecinde migren ataklarının olmaması ve ilaç alımını gerektirmemesi açısından özellikle önerilmektedir.

Yapılan bilimsel çalışmalar bu uygulamanın kronik migrenli hastaların ¾’ünde etkili olduğunu göstermektedir. İlk botoks uygulaması sonrasında ağrı sıklığında ve şiddetinde azalma olmayan ve tedaviden fayda görmeyen hastalara iki şans daha verilmesi, üçüncü botoks uygulamasında da etki görülmemesi halinde başka uygulamanın yapılmaması önerilmektedir. Botoks enjeksiyonları kronik migren tedavisinde ilk bir yılda üç ay aralıklarla yapılır. Bir yıl sonrasında enjeksiyon süreleri hasta özelinde planlanır.

2. SİNİR BLOKAJ ENJEKSİYON TEDAVİSİ

Oksipital blokaj başın ağrı duyusunu algılayan kısmın anestezik maddelerle blokajı ve sinirin uyarılabilirliğinin azaltılarak, ağrı eşiğinin yukarı taşınması işlemidir. Bu yöntem sayesinde ağrıya neden olan sinir sistemindeki ağrı duyusu bloke edilir ve dolayısıyla ağrı kesilir.

SİNİR BLOKAJI NASIL UYGULANIR?

Tedavinin uygulanması kolay olup hasta oturur durumda iken başının arka kısmındaki büyük oksipital sinir alanına, çok ince bir iğne ile lokalanestezik madde enjekte edilir. Hastanemize başvuran hastalarda muayene, enjeksiyon ve sonrasında kısa bir gözlem yapılır. Uygulama 10 dk, tüm süreç 45 dk civarında sürmektedir. Çoğu hastamızda tek uygulama uzun süreli bir etkinlik sağlamakta, zaman zaman 2. ve 3. uygulamalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Lokal bir yöntem olan oksipital blokaj tedavisinde; ensede 4-5 saat süren uyuşma dışında bir sıkıntı yaşanmamaktadır.

SİNİR BLOKAJI KİMLERE UYGULANIR?

Migren hastalığı olup ilaç kullanmak istemeyen kişilerde veya ilaç kullanması sakıncalı olan (karaciğer ve/veya böbrek yetmezliği olanlarda, emzirenlerde, hamilelerde, sindirim sistemi rahatsızlığı nedeniyle ağrı kesici kullanamayan kişilerde, analjezik alerjisi olanlarda) kişilerde tercih edilebilir. Aynı zamanda servikojenik baş ağrılarında, gerilim tipi baş ağrılarında, küme baş ağrısında, oksipital nevralji hastalarında da etkindir.

SİNİR BLOKAJI UYGULAMASI MİGREN RAHATSIZLIĞINA KESİN ÇÖZÜM MÜ?

Migren proflaksisinde (önleyici tedavide) kullanılan ilaçlar ağrı sıklığı, şiddet ve süresini ortalama % 40-70 azaltmaktadır. Bu durumda en az 6 ay ilaç kullanmak gerekir. Oksipital blokajda da ortalama % 50-70 azalma sağlanmaktadır ve bu etki 3-6 ay sürebilmektedir ancak hastalar ilaç kullanma ihtiyacı hissetmeden, 1 – 3 uygulama sonrası tedaviden fayda görmektedirler.