Liverpool Üniversitesi'nden araştırmacı Dr. Colin Irwin yönetiminde yapılan ve uluslararası örgüt Interpeace tarafından finanse edilen kamuoyu araştırması, Kıbrıs’ın kuzeyinde barışa yönelik “evet” iradesinin halen güçlü olduğunu ortaya koydu. Yine aynı araştırmaya göre, toplumların müzakerelerin sonuç vermesi yönünde beklentisi daha düşük oranda bir eğilim yansıtıyor. Kıbrıslı Rumlar ise çözüm sürecinde kararsız.

Kuzeyde % 46 Evet

Kıbrıslı Türkler, liderlerin uzlaştıkları bir çözüme % 46 oranında EVET, % 37 oranında HAYIR yanıtını vereceğini söylerken; kararsız olduğunu belirten ya da çözüme bağlı olarak karar vereceğini söyleyenlerin oranı ise % 17’de kaldı.

Kıbrıslı Türkler, liderlerin uzlaştıkları bir çözüme % 46 oranında EVET, % 37 oranında HAYIR yanıtını vereceğini söylüyor.

Kıbrıslı Rumlar’ın % 42’si kararsız. Bir anlaşmaya EVET diyen Kıbrıslı Rumların oranı % 28’de kalırken, HAYIR’ın oranı % 30.

Kıbrıslı Rumlar kararsız

Kıbrıslı Rumların ise bir anlaşmaya verecekleri olumlu oy oranında İsviçre’deki sürecin ardından düşüş yaşandı. Buna göre, Kıbrıslı Rumların % 42’si bir referandum sürecinde “kararsız” olduğunu belirtti. Bir anlaşmaya EVET diyen Kıbrıslı Rumların oranı % 28’de kalırken, HAYIR’ın oranı % 30.

Kıbrıslı Rumların % 83’ü ve Kıbrıslı Türklerin % 86’sı “Güven Yaratıcı Önlemler”in  uygulanmasını istiyor
 

Toplumlar için olmazsa olmazlar

Kıbrıslı Türk toplumu için çözümde en önemli unsurlar daha iyi eğitim (%56), hizmetler ve altyapı (%55), nefret suçlarının önlenmesi (%53) ve güvenlik. (%52)
Kıbrıslı Rum toplumu için en önemli unsurlar Türk askerinin çekilmesi (%50 olmazsa olmaz), ardından daha iyi eğitim (%40), hizmetler ve altyapı ayrıca %37 oranıyla nefret suçu oldu. Türk askerinin çekileceğine dair bir taahhüt Kıbrıslı Rum toplumu için “olmazsa olmaz” şeklinde öne çıkarken, Kıbrıslı Türk toplumu ise etkili “güvenlik ve garanti” talep ediyor.

Türk askerinin çekileceğine dair bir taahhüt Kıbrıslı Rum toplumu için “olmazsa olmaz” şeklinde öne çıkarken, Kıbrıslı Türk toplumu ise % 80 oranında etkili “güvenlik ve garanti” talep ediyor

Kıbrıslı Türk toplumunda garantilerin kaldırılmasını ‘kabul edilemez’ olarak gören yüzde 80 bir çoğunluk var; Kıbrıslı Rumların da yüzde 29’u “garantilerin” devamından yana.

Önemli bir anket

Kuzey İrlanda barış sürecini desteklemek amacıyla yapılan tüm kamuoyu yoklamalarını yürüten Dr. Colin Irwin koordinatörlüğündeki anket, Kıbrıs Rum toplumunda Noverna Analytics & Research ve Kıbrıs Türk toplumunda ise Lipa tarafından gerçekleştirildi.
Irwin'in anketlerinin merkezi bulguları dışında detayları http://www.peacepolls.org adresindeki web sitesinde yayınlanıyor.
Anket, güneyde, Lefkoşa’da yer alan Çağrı Merkezi'nden rasgele seçime dayalı, 18 yaş ve üstü yetişkin nüfusun temsilcisi örneği üzerinden; % 95 güven seviyesinde + / -% 2.5 ve +/-% 3.5 hata payı aralığı içinde 800 kişi ile yapıldı.
Kıbrıs Türk Toplumunda araştırma Lipa Consultancy tarafından üstlenildi ve yüz yüze anket yöntemi kullanıldı, 1.200 kişi ile görüşüldü.
Anketler, 3 Şubat - 11 Şubat 2017, 27 Mart - 11 Nisan 2017 ve 30 Mart - 7 Nisan 2017 olmak üzere üç farklı dönemde tekrarlandı.
Kıbrıs müzakereleri, Güven Yaratıcı Önlemler ve siyasi eğilimlerin saptandığı araştırmalar, kamuoyunun beklentilerine ışık tuttu.

Güven Artırıcı Önlemler’e bakış

11 Şubat 2014'te Kıbrıs’ta toplum liderleri ile Birleşmiş Milletler, Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik yol haritasını belirleyen bir Ortak Bildirge üzerinde anlaşmaya vardı. Bu bildirge Güven Yaratıcı Önlemler’in (GYÖ) uygulanmasına ilişkin şartları da içeriyordu.
Araştırmada, “Güven Yaratıcı Önlemler” taraflara soruldu.
Kıbrıs’ın her iki yanında Güven Yaratıcı Önlemler’in uygulamanmasına önemli oranda bir destek var.
Kıbrıslı Rumların % 83’ü ve Kıbrıslı Türklerin % 86’sı “Güven Yaratıcı Önlemler”in uygulanmasını istiyor.
Ancak, ““Her iki tarafın bu güven artrıcı önlemlerin çoğunu uygulayacağını bekliyor musunuz?” sorusuna verilen yanıtlar, bu beklentinin % 30’u aşmadığını gösteriyor.
Yine toplumların % 70’e yakını, Güven Yaratıcı Önlemler uygulanırsa, bunun, adada olası bir çözüm şartını artıracağına inanıyor.

Hangi ‘Güven Yaratıcı Önlemler’

Kıbrıslı Rumlar, “Kıbrıslı Türklerin devam eden görüşmelere desteğinin bir ifadesi olarak akşamları KKTC bayrağının ışıklarının yakılmaması” önerisini % 68 oranında “olmazsa olmaz” şeklinde destekliyor. Kıbrıslı Türklerin % 74’ü ise bu öneriyi “kabul edilemez” buluyor.

“Tüm Kıbrıs için ortak bir saat dilimi kullanılması”, “Kapalı maraştaki mülk sahiplerinin mülklerini ziyaret etmesinin sağlanması”, “İtfaiyenin ortak çalışması”, “Cep telefonlarının adanın tümünde kullanılabilmesi”, “mezarlıkların bakımı” gibi öneriler ise iki toplum tarafından destekleniyor.
Kıbrıslı Türklerin en önemli taleplerinden biri de “Her iki tarafta geçerli ve aynı fiyatta araç sigortasının sağlanması.”

“Kuzey Kıbrısta doğsun veya doğmasın, olası bir referandumda oy hakkı bulunan tüm kişilerin güneye geçişinin engellenmemesi” Kıbrıslı Türklerin % 36’sı tarafından “olmazsa olmaz” bir güven yaratıcı önlem olarak görülüyor. Kıbrıslı Rumların % 46’sı bunu “kabul edilemez” buluyor.