Laboratuvarlar İnsiyatifi: “Bilimsel içerikten uzak”
Laboratuvarlar İnsiyatifi, isim vermedi ancak Yakın Doğu Üniversitesi’nin “Rinovirüs, Enterovirüs ve Influenza gibi virüslerle enfekte kişilerin COVID-19 yanlış pozitif tanı aldığına” ilişkin açıklamasını eleştirdi.
Laboratuvarlar İnsiyatifi, isim vermedi ancak Yakın Doğu Üniversitesi’nin “Rinovirüs, Enterovirüs ve Influenza gibi virüslerle enfekte kişilerin COVID-19 yanlış pozitif tanı aldığına” ilişkin açıklamasını eleştirdi.
İnisiyatif, “Toplum sağlığını ön planda tutma çabasının aksine, maddi kazanç artırmak veya başka amaçlar doğrultusunda, geçmiş yakın zamanda, özel bir üniversite hastanesi tarafından yapılmış bilimsel içerikten uzak açıklamalar bizleri üzmüştür” dedi.
Tanı amaçlı kullanılan SARS-CoV-2 PCR testlerinin uluslararası standardizasyona sahip CE-IVD belgeli olması gerektiğini vurgulayan İnisiyatif, bu konuda Sağlık Bakanlığı’nın denetim yapmasını istedi.
Açıklamada, CE-IVD onayı olmayan kitlerin sadece bilimsel araştırma için kullanılabileceği de belirtildi.
Yazılı açıklama şöyle: Son günlerde kamuoyuna duyurulan SARS-CoV-2 PCR testlerinin yanlış pozitiflik verdiğine ilişkin haberlere karşılık açıklama yapma gereği duyuyoruz.
PCR (Polymerase Chain Reaction- Polimeraz Zincir Reaksiyonu) testi bugünlerde Covid-19 pandemisi nedeniyle sık sık gündeme gelen bir tanı yöntemidir. SARS COV-2’nin tanısı için kullanılan PCR testi başta sağlık olmak üzere birçok kullanım alanı bulunmaktadır.
Her canlıya ait özgül bir genetik dizilim (DNA / RNA) vardır. PCR testi bu DNA/RNA’nin hedeflenen bölgesine enzimler sayesinde bağlanıp, kopyalayarak çoğaltma tekniğidir. Dolayısıyla az miktardaki mikrobu çoğaltarak saptanacak düzeye getirebilirler. Bu işlem PCR tekniğini tanıda hassas ve özgün kılar.
Ülkemizde kullanılan SARS-CoV-2 PCR test kitleri yurt dışından ithal izinli temin edilmekte olup uluslararası tanı amaçlı olarak standardizasyona sahip CE-IVD (Avrupa Kalite Standartlarina Uyumluluk-Tanı Amaçlı Kullanim) onay belgelidir. Aynı zamanda kullanılan bu kitler hedef bölgede oluşabilecek mutasyonlardan etkilenmemesi için iki veya üç hedef bölgesini saptayacak düzeyde üretilmiştir.
Kısacası her canlının kendine özgü bir genetik yapısının olması, 2 veya 3 hedef bölge üzerinden tanıya gidilmesi ve aynı zamanda genetik materyalin çoğaltılarak saptanması sebebi ile PCR testleri yüksek hassasiyet, yüksek özgüllük ve duyarlılık ile moleküler mikrobiyoloji alanında hizmet vermeye devam etmektedir.
Tüm bu standardizasyona uygun, hassasiyetli ve özverili çalışma karşısında, toplum sağlığını ön planda tutma çabasının aksine, maddi kazanç artırmak veya başka amaçlar doğrultusunda, geçmiş yakın zamanda, özel bir üniversite hastanesi tarafından yapılmış bilimsel içerikten uzak açıklamalar bizleri üzmüştür. Bu dönemde toplumsal çıkarları düşünmeyip, bizlere göre başka amaçları hedefleyen bu tutum Covid-19 pandemi mücadelesine gölge düşürmüştür.
K.K.T.C Sağlık Bakanlığı ülkemizde tanı amaçlı kullanılan SARS-CoV-2 PCR testlerinin sadece uluslararası standardizasyona sahip CE-IVD belgeli olarak kullanılmasını denetlemelidir. CE-IVD onayı olmayan hiçbir kitin tanısal amaç için kullanılamayacağı, sadece bilimsel araştırma için kullanılabileceğini belirtir; tanısı atlanan her vakanın, yanlış sonuçlar vermesi veya hastalığın bulaşmasını kolaylaştıracağını hatırlatmak isteriz.