Lezzetli Bir Miras
Kıbrıs mutfağı, yüzyıllar boyunca farklı kültürlerin izlerini taşıyan zengin bir mutfak geleneğine sahiptir.
Kıbrıs mutfağı, yüzyıllar boyunca farklı kültürlerin izlerini taşıyan zengin bir mutfak geleneğine sahiptir. Özellikle adanın farklı köylerinde şekillenen lezzetler, hem yerel malzemeler hem de özel pişirme yöntemleriyle karakter kazanır. Lefkara Tavası, Kıbrıs’ın güneyindeki Lefkara köyüne özgü olup, yavaş pişirilmiş etin domates, soğan ve pirinçle buluştuğu doyurucu bir yemektir. Diğer yandan kayık pasta, adanın tatlı geleneğinin zarif bir örneğidir; Kıbrıs’ın kendine özgü tatlı anlayışını yansıtan bu lezzet, hem göze hem damağa hitap eder. Bu iki geleneksel yemek, Kıbrıs mutfağının derin köklerine ve kültürel çeşitliliğine dair ipuçları sunar.
Lefkara Tavası
Lefkara Tavası, Kıbrıs’ın güneyinde yer alan Lefkara köyüne özgü bir yemektir ve adını bu köyden alır. Lefkara, aynı zamanda geleneksel Lefkara danteliyle tanınan bir köydür, ancak bu köyün mutfak kültürü de oldukça zengindir. Tava, Kıbrıs mutfağında geleneksel olarak yavaş pişirilen et yemeklerine verilen bir isimdir ve bu tarif, köklü Kıbrıs mutfak geleneklerinin bir parçası olarak yüzyıllardır varlığını sürdürmektedir.
Lefkara Tavası'nın tarihçesi, adanın farklı kültürlerinden ve özellikle Osmanlı, Bizans ve Levanten etkilerinden izler taşır. Geleneksel olarak koyun ya da kuzu eti kullanılarak hazırlanan bu yemek, pirinç, soğan, domates ve çeşitli baharatlarla birlikte güveçte pişirilir. Uzun süre fırında ağır ağır pişmesi, yemeğin lezzetini artırır ve özellikle aile ve toplu etkinliklerde tercih edilen bir yemektir.
Lefkara Tavası’nın yapımında kullanılan yerel malzemeler ve pişirme tekniği, köyün sakinlerinin geleneksel yaşam biçimini yansıtır. Eskiden, büyük bayramlarda ya da düğün gibi özel günlerde odun fırınlarında pişirilir ve köy halkı tarafından paylaşılırdı.
Malzemelerim
- pirinç
- biraz yağlı kuzu eti
- doğranmış soğan
- doğranmış domates salçası
- sıvı yağ
- kimyon
- tuz
- patates
Nasıl yapıyorum?
- Fırını 180°C'ye ısıtıyorum.
- Bir güveç kabına domatesleri, soğanları ve eti yerleştiriyorum.
- Ardından pirinci, tuzu ve kimyonu ekliyorum.
- Üzerine salçayı ve yağı döktükten sonra, malzemelerin üzerini örtecek kadar su ekliyorum ve hepsini güzelce karıştırıyorum.
- Tepsiyi folyo ile kapatıp, önceden ısıttığım fırında, 180°C'de bir saat boyunca ya da etler yumuşayana kadar pişiriyorum.
- Yemeği sıcak olarak servis ediyorum.
Gayık Basta
Kıbrıs mutfağının en nadide lezzetlerinden biri olan Gayık Basta, geleneksel tatların zamanla evrildiği, ancak köklerini koruyarak günümüze kadar taşındığı bir mirastır. Adını şekil olarak küçük kayıklara benzeyen formundan alan bu tatlı, sadece bir lezzet değil, aynı zamanda Kıbrıs’ın zengin kültürel dokusunun bir yansımasıdır. Kimi zaman özel günlerde, kimi zaman ise sıradan bir aile sofrasında yer bulsa da, her lokması tarih kokar ve ada halkının derin bağlarını yansıtır. Gayık Basta’nın ardındaki özenli el emeği, sadece damakları şenlendirmekle kalmaz, aynı zamanda Kıbrıs’ın geleneklerine olan bağlılığın da bir simgesidir. Şimdi, bu geleneksel lezzeti kendi mutfağınızda denemek isterseniz, işte Gayık Basta’nın yapılışına dair adım adım tarifim…
Malzemelerim
Hamuru için
- 125 gram margarin
- 2 adet yumurta
- 3 buçuk yemek kaşığı şeker
- Yarım çay bardağı sıvı yağ
- 1 paket vanilya
- Aldığı kadar kekun ( Sade un kullanılacaksa 1 paket de kabartma tozu ister )
İç harcı için
- 2 su bardağı badem içi
- 4 dilim etimek veya 2 yemek kaşığı Galeta unu
- 1 yemek kaşığı kakao ( açık renk )
- 1 adet yumurta
- 1 su bardağı şeker
- 100 gram margarin
- Aldığı kadar süt
Üzeri için
- İri çekilmiş badem içi
- İnce kalem şeklinde hamur
Nasıl Hazırlıyorum?
Yumurtalarımı oda sıcaklığında bir kaba kırdım, margarini ve şekeri ekleyerek güzelce karıştırmaya başladım. Krema kıvamına gelince sıvı yağ ve vanilyayı da ekledim, ardından unu azar azar ekleyerek ele yapışmayan, yumuşak bir hamur elde ettim. Hamuru bir süre dinlendirdikten sonra tekrar yoğurdum, artık kullanıma hazır hale gelmişti. Ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp yuvarladım ve kalıplara yerleştirdim. Sonra, her bir hamur parçasını tek tek alarak merdane ile kalıba uygun büyüklükte açtım ve dikkatlice kalıplara yerleştirdim. Parmaklarımla kenarlara doğru bastırarak hamura kalıbın şeklini verdim, fazla gelen parçaları kopardım. Hamurum azalıncaya kadar bu işleme devam ettim, sonunda 20-22 adet hamur hazırlamıştım. Şimdi, iç harcını hazırlamaya sıra geldi. Bademleri ve etimekleri robottan geçirerek un haline getirdim ve bir kaba aldım. Şeker ve kakaoyu ekleyip güzelce karıştırdım. Yumurta ekleyip karıştırmaya devam ettim, ardından erittiğim ve soğuttuğum margarini ve sütü ekledim. Kek kıvamından biraz daha yoğun, akışkan bir harç elde ettim. Bu harcı hazırladığım hamurların içine, her birinin yaklaşık üçte ikisini dolduracak şekilde paylaştırdım.Önceden 190 derecede alt - üst konumunda ısıttığım fırınımda pişirdim.