Cenevre’deki Kıbrıs Zirvesi’nde bugün Birleşmiş Milletler’e haritalar sunulacak, yarın Garantörler’in katılımı ile “5’li Zirve” başlayacak. Ancak henüz masada ‘uzlaşı arayışı’ sürüyor.

Cenevre’de gerçekleşen görüşmelerde masada neler olduğu dünkü Kıbrıs Rum basınında geniş yer buldu.

Kıbrıslı müzakereciler Özdil Nami ve Andreas Mavroyannis tarafından masadaki Yönetim ve Güç Paylaşımı ve Mülkiyet konularındaki farklılıkların listelendiği iddia edilirken, Mülkiyet başlığında toplam 14 farklılık olduğu öne sürüldü. Sigma Live’ın haberine göre başlıklar ve tarafların uzlaşmadığı noktalar şunlar:

YÖNETİM ve GÜÇ PAYLAŞIMI 

Yönetim ve Güç Paylaşımı başlığındaki en büyük ayrılık DÖNÜŞÜMLÜ BAŞKANLIK. Kıbrıs Cumhuriyeti DÖNÜŞÜMLÜ BAŞKANLIĞI kabul edilebilir olarak görmüyor. Kıbrıs Türk liderliği ise DÖNÜŞÜMLÜ BAŞKANLIK olmadan çözüme ulaşılamayacağı görüşünde 

Federal yetkiler

• “22 tane uzlaşı var. Bu konuda Kıbrıslı Rumlar 6 öneri daha yapı fakat - Kıbrıs Türk liderliği bunları reddetti”

Kamu

• “Kıbrıslı Türklerin kamu sektöründeki temsiliyeti konusunda tarafların farklılıkları devam ediyor”
• “Türkiye vatandaşlarına verilen çalışma izinleri ile ilgili uzlaşmazlıklar söz konusu”
• “Kıbrıs Cumhuriyeti uzlaşılacak olan planın hemen uygulanmasını istiyor”

MÜLKİYET

Göçmenlerin dönüşü: “Kıbrıs Cumhuriyeti, göçmen edilen Kıbrıslı Rumların en kısa zamanda geri dönmesini talep etti. Ayrıca tüm mülkiyetler için aynı kriterin (esaslı inkişaf ve duygusal bağ gibi)  uygulanmasını talep ediyor

Duygusal bağ: Kıbrıs Rum liderliği, mülkiyet komisyonunun, mülkiyet ile ilgili vereceği kararları Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında vermesi gerektiğini ki bu yerinden edilen göçmenlerin yerlerine geri dönmesini zorunlu kılıyor. Kıbrıslı Türk liderliği ise geri döneceklerin sayısının limitlenmesi gerektiği görüşünde

Esaslı inkişaf: Kıbrıs Cumhuriyeti, inkişafın malın değerini aşması halinde göz önünde bulundurulacağını belirtmiş, Kıbrıs Türk tarafı da inkişafın malın değerinin yüzde 50’sine eşit olması halinde, esaslı inkişafın söz konusu olacağını ortaya koymuştur.

3. uyruklulara satılan mülkiyetler

Kıbrıs Rum Liderliği üçüncü uyruklulara satılan mülkiyetleri kabul edilemez buluyor. Kıbrıs Türk liderliği ise tüm mülkiyet kriterlerinin tüm mevcut kullanıcılar için geçerli olması gerektiği görüşünde

Dini mülkiyetler

Kıbrıs Rum Liderliği, tüm dini mülkiyetlerin geri verilmesini talep ediyor. Kıbrıs Türk liderliği ise bunu sadece kilisenin ilgili dönemdeki kullanımında olanlara sınırlamak istiyor.

AB ve birincil hukuk

Bilindiği üzere Avrupa Birliği başlığı, büyük ilerlemeler sağlanan başlıklardan bir tanesi. Bu başlıkla ilgili en büyük ihtilaf; Kıbrıs’ta varılması planlanan kapsamlı çözüm anlaşmasının, AB’nin birincil hukuk olup olmayacağı. Kıbrıs Türk Liderliği olası bir çözüm metninin AB’nin birincil hukuku olmasını talep ederken, Kıbrıs Rum Liderliği bunun gerekli olmadığı görüşünde. Varılacak olan çözümün AB’nin birincil hukuku olması, varılacak olan bir çözümden sonar tarafların özellikle mülkiyet konusunda AB’nin yargı oranlarına başvuramaması anlamı taşıyor.

Güney basını ve yabancı ajanslar (Çeviri: Çağıl GÜNALP)