'Döviz bizi yaktı'

Tanju KONURALP

Matbaacılık sektörü, son on yıl içerisinde ciddi bir düşüş içerisine girdi. Özellikle uygulanan vergiler ve girdilerin döviz üzerinden oluşu, matbaacılık sektörüne büyük darbe vurdu. Bunun yanında gelişen teknoloji ile dijital baskı konusunun ülkede gelişmesi de, matbaacılık sektörünü sekteye uğratan bir diğer neden olarak belirtiliyor. Konu ile ilgili YENİDÜZEN’e görüşlerini belirten Sultan Matbaası, Takali Matbaacılık, Özkılıç Matbaacılık ve Dört Renk Matbaacılık; yakın zaman içerisinde matbaacılık sektörünün son bulabileceğine yönelik açıklamalarda bulundu.
İşte matbaacıların görüşleri:

Arif Fıratlı – Sultan Matbaası
Matbaacılık yaklaşık on yıl öncesinden itibaren, ciddi bir düşüşe geçti. Bundan on yıl önce, ülke içerisinde basımla ilgili neredeyse tüm işler, yerel matbaalarda karşılanmaktaydı. Şimdi ise büyük oranda Türkiye’den karşılanıyor. Bizim ise Türkiye ile rekabet şansımız yok. Tüm hammaddemizi Türkiye’den getirmek durumundayız. Bununla birlikte ciddi gümrük bedelleri ödemek zorundayız. Bu gün tek tesellimiz, devletin KDV mührünü zorunlu kılması ve bu hakkında, yerel matbaacılarda bulunmasıdır. Kısacası günümüzde, matbaacılık sektörü, KDV mühürlü işler ile ayakta kalıyor. Devletin bu yönde yapması gereken, dıştan getirilen baskı ürünlerinin, fonlarına bir yükseliş getirmesidir ki; böylece iç piyasa ile bir denge, bir rekabet şansı doğsun. Artık işler o raddeye geldi ki, insanlar ellerinde çantaları ile dolanıp, Türkiye’de basılmak üzere sipariş topluyor. Bunun ne vergisi var, ne gümrüğü… Biz bununla nasıl başa çıkalım?

Mahmut Takali – Takali Matbaacılık
Bu gün matbaacılık sektöründe işler çok kötü bir hal almış durumdadır. Özellikle vergi konusunda ciddi rakamlar ödemek zorunda kalıyoruz. Devlet, Belediye, Sosyal Sigortalar Dairesi gibi kurumlara, ayrı ayrı vergiler veriyoruz. Öte yandan siz devlete iş yapıyorsunuz ödemesini alamıyorsunuz, devlete ödeme yapmadığınız taktirde ise bir gün için dahi faiz uygulamasına maruz kalıyorsunuz. Bundan 10 yıl öncesine baktığımız zaman, işlerimiz oldukça iyiyken, bu gün inanılmaz bir düşüş yaşar olduk. Örneğin biz bütün girdilerimizi Euro üzerinden ödüyoruz. Bununla birlikte devlet, aldığımız malzemeye yüzde beş, sattığımıza ise yüzde on KDV uyguluyor. Yani ilk dakikadan devlet elimizdeki yüzde beşimizi alıyor. Birde bunların içerisinde Türkiye faktörü vardır. Biz buradan Türkiye’ye kitap basıp göndermeye çalışsak, karşımıza bin bir zorluk çıkarıyorlar ancak; oradan buraya, dileyen dilediği şekilde, her türlü baskı ürününü getirebiliyor. Maalesef bizim gümrüğümüz, yeterli denetlemeyi yapmıyor. En azından burada, gelen ürünün bedelini, vergisini almaları ve iç piyasa ile dengeyi kurmaları gerekiyor. Yatırım yapmak istiyoruz ama matbaacılık sektöründe yatırım demek, ciddi paralar anlamına gelir. Bu paraları bir şekilde bulup yatırım yapsak; ömrümüz boyunca aldığımız işler, borçlarımız ödemeye yetmez…

Mustafa Özkılıç – Özkılıç Matbaacılık
Ülkede matbaacılık sektörü bitti bitiyor diyebiliriz. Bunun başlıca nedenlerinden birisi, her sektörde olduğu gibi, talepten fazla, matbaanın olmasıdır. Herkes ekmek parası kazanmaya hak sahibidir, buna bir lafım yok ancak; devletin de sektörleri denetim altında tutması ve ihtiyaç kadar izin vermesi gerekmektedir. Öte yandan çok renkli işlerin, artık yurtdışında yapılması konusu var. Çok renkli baskıları ülkede yapabilecek birçok matbaa varken; bu işlerlin Türkiye’de yaptırılmasının önüne geçilmesi gerekmektedir. Burada da iş, devlete düşmektedir. Öte yandan ülke ekonomisinin durumu da ele alınınca, matbaacılığın neden düşüşte olduğunu rahatlıkla anlayabiliriz. Örneğin geçmişte bir market, iki yüz defterlik fatura siparişi verirken; bu gün bu sayı beş deftere düşmüş durumda. Yani birbirine bağlı bir düşüş yaşamaktayız. Marketin işleri düştüğü zaman, otomatik olarak bizim de işlerimiz düşüyor. Bu gün maalesef insanlarımızın Güney’den alışveriş yapma alışkanlığı ise bahsettiğim konunun temel nedeni olarak görülüyor.

Ogün Öneri – Dört Renk Matbaacılık
Matbaacılık sektörü, özellikle dijital baskılar sebebi ile ciddi bir gerileyiş içerisine girdi. Artık günümüzde, bir matbaanın tüm işlerini gerçekleştirebilecek teknolojide, tek makineler bulunuyor. Öte yandan Türkiye’de matbaacılığın oldukça düşük fiyatlara iş yapması, inanların buraya yönelmesine sebep oluyor. Bizim pahalı oluşumuzun sebebi ise hammaddedir. Biz hammaddeyi getirirken, vergisi ile KDV’si ile neredeyse Türkiye’nin iki katı fiyat uygulamak zorunda kalıyoruz. Kısacası matbaanın geleceği, eldeki imkanları yani teknolojiyi ciddi şekilde yükseltmeseniz ki; bu da çok büyük rakamlar anlamına geliyor, matbaacılık işi yakın bir süreçte son bulacaktır. Yine öte yandan geçmişte talep edilen işlerde de, neredeyse yüzde doksanlık bir düşüş yaşıyoruz. Geçmişte yüz defter fatura isteyen adam, bu günlerde on defter istiyor, daha sonra ise hiç istemiyor çünkü batmış oluyor.