Ayşe GÜLER

Ciklos mevkiinde yaşanan sel taşkını ile ilgili raporu İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Gürkan Yağcıoğlu okudu.

Yağcıoğlu, Lefkoşa-Girne yolu Ciklos mevkiindeki derivasyon kanalının şu anki yapısı ile tehlike arz ettiğini belirterek, bu kapsamda derivasyonu yapılan dere boyunca palplanj veya betonarme kazık konsol istinat duvarı yapımının önerildiğini ifade etti.

Yağcıoğlu, sel felaketinin yaşandığı 5 Aralık tarihinde, saat 14.00 ila 20.00 arasında Boğaz deresinde meydana gelen şiddetli akışla birlikte gelen dal, ağaç, çöplerin menfezin girişinin tıkanmasına neden olduğunu aktardı.

Bu şiddetli akışın ardından 22.00-24.00 saatleri arasında ikinci ve daha şiddetli bir akışın ise girişi tıkanmış menfezden geçemediğini dile getiren Yağcıoğlu, suyun yol üzerine çıkarak devam ettiğini belirtti.

“Menfez boyutlarına müdahale edildi”

Yağcıoğlu, bölgedeki menfez kesitleri incelendiğinde, her yol genişleme çalışmasında mühendislik açısından ortaya konamayacak yaklaşımlarla boyutlara müdahale edildiğini açıkladı.

Aynı zamanda Karayolları Dairesi’nin çevre, hidrolik değerlerini gerektiği kadar değerlendirmediğini ifade eden Yağcıoğlu, her genişletilmenin yamaçlardan akışa ve dere yatağına müdahaleye yeni bir adımı da teşkil ettiğini söyledi.

Yağcıoğlu, incelenen bölgede yağış sırası ve ertesinde menfezlerin başlarında yaşanan birikmelerin; taşkın ve karayolunun suyla kaplanması riskini daha somut ve doğrudan felaketle yaşanan boyuta taşındığını açıkladı.

Öte yandan karayolunun 2018 yılında gerçekleştirilen genişletme projesine ilişkin proje ve hesaplara erişilemediğini de ifade eden Yağcığlu, bu nedenle karayolu kenarı ve kenar alanları için hangi güvenlik unsurlarının uygulandığı yönünde kesin bulgulara ulaşılamadığını kaydetti.

“10 yılda yağışlar ciddi arttı ancak yağış-şiddet-zaman grafiği yok”

Son 10 yılda bölgedeki yağışlarda ciddi artış görüldüğüne dikkat çeken Yağcıoğlu, ülkede yağış-şiddet-zaman grafiklerinin oluşturulmadığını da söyledi.

Yağcıoğlu, gerek karayolları drenaj tasarımlarında, gerekse yağmursuyu drenaj tasarımı ile havza yönetiminde taşkın alanlarının belirlenmesinde yağış-şiddet-zaman grafiklerine ihtiyaç duyulduğunu belirtti.

“Havza yönetimi uygulanmaya başlanmalı”

Yağcıoğlu, gerek içinden dere geçen yerleşim yerleri için,  gerekse köprü ve menfezler için en erken zamanda havza yönetimini uygulamaya başlanması gerektiğine dikkat çekti.

Yeni yapılacak veya rehabilite edilecek tüm yolların mevcut yapı ve drenaj hatlarının son yıllarda elde edilen yağışlar dikkate alınarak, kontrol edilmesi gerektiğine değinen Yağcıoğlu, yetersiz yapıların kapasitesinin artırılmasının şart olduğunu belirtti.

Yağcıoğlu, anayolların kenarlarında kapalı drenaj hatlarından uzak durulması gerektiğine de değinerek, Karayolları Dairesi’nin drenaja daha çok önem vermesini istedi.

Öte yandan şu anda Ciklos mevkiinde yapılan dere derivasyon çalışmasının kısa vadede uygun olduğunu ifade eden Yağcıoğlu, mutlaka hidrolik ve geoteknik analizin yapılarak suyun o kanalda herhangi bir erozyona sebep olmaması için gerektiğinin belirlenmesinin önemli olduğunu söyledi.