Merkez Bankası 2022 yılı Dördüncü Çeyrek Bülteni yayımlandı
KKTC Merkez Bankası 2022 yılı Dördüncü Çeyrek Bülteni yayımlandı.
KKTC Merkez Bankası 2022 yılı Dördüncü Çeyrek Bülteni yayımlandı.
KKTC Merkez Bankası Başkanı Rifat Günay, yaptığı yazılı açıklamada bültenin içeriğiyle ilgili bilgi verdi.
Bültene göre, ülkemizde 2022 yılının dördüncü çeyreğinde enflasyon, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında bir önceki aya göre sırasıyla yüzde 3,42, yüzde 2,48 ve yüzde 4,50 olarak gerçekleşti.
2021 yılının aynı döneminde aylık enflasyon sırasıyla yüzde 3,23, yüzde 5,52 ve yüzde 15,16 oldu.
2022 yılının son çeyreğinde, bir önceki yılın aynı ayına göre yıllık enflasyon Ekim, Kasım ve Aralık aylarında sırasıyla yüzde 120,72, yüzde 114,35 ve yüzde 94,51 gerçekleşti.
2022 yılı Aralık ayı sonunda yıllık fiyat artışının en yüksek olduğu harcama grupları sırasıyla, yüzde 210,92 ile eğlence ve kültür, yüzde 132,01 ile lokanta ve oteller, yüzde 105,96 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar ve yüzde 98,73 ile gıda ve alkolsüz içecekler kalemleri oldu.
Bankacılık sektöründe en büyük brüt kredilere ait
2022 yılının dördüncü çeyreğinde, bankacılık sektörünün aktif toplamı içerisindeki en büyük payın, yüzde 45,15 ile brüt kredilere ait olduğu, bunu sırasıyla yüzde 34,02’lik payla nakit ve nakit benzeri kalemler, yüzde 12,32’lik payla MDC ve yüzde 8,51’lik payla diğer aktifler kalemi takip etti.
Aralık 2022 itibarıyla, pasif toplamının yüzde 83,24’ünü mevduat, yüzde 7,4’ünü özkaynaklar, yüzde 4,85’ini bankalara borçlar ve yüzde 4,51’ini ise diğer pasifler oluşturdu.
2022 yılı dördüncü çeyreğinde sektörün sermaye yeterliliği standart rasyosu bir önceki çeyreğe göre 1,93 puan azalarak yüzde 10 olan yasal sınırın üzerinde, yüzde 15,33 düzeyinde gerçekleşti.
Ülkeye gelen yolcu sayısında 2022 yılında artış yaşandı
2021 yılında, Covid-19 salgınına karşı alınan önlemlerin devam etmesine bağlı olarak ülkeye giren yolcu sayısının düşük seyretmeye devam ettiği, 2022 yılında ise salgın öncesi seviyelere yaklaşılmaya başlandığı belirtildi.
Hava ve deniz yolu ile ülkeye gelen yolcu sayısı 2022 yılının Ekim, Kasım ve Aralık aylarında sırasıyla 159 bin 553, 130 bin 981 ve 142 bin 848 olarak gerçekleşti.
2022 yılı tamamında gelen yolcu sayısı 1,4 milyon, 2022 yılı son çeyreğinde ise 433 bin 382 olurken, son çeyrekte gelen yolcu sayısının 354 bin 27’si TC uyruklu, 79 bin 355’i ise üçüncü ülkelerden gelen yolculardan oluştu.
2021 yılında, kara kapılarından ülkeye giren KKTC uyruklular hariç kişi sayısı 1 milyon 527 bin 803 iken 2022 yılında bu rakam 4 milyon 672 bin 126’ya ulaştı.
Salgın öncesi dönem olan 2019 yılında kara kapılarından girişlerin toplam 4 milyon 531 bin 644 olarak gerçekleştiği ve 2022 yılında bu toplamın üzerine çıkıldığı görülüyor.
Aktif sigortalı çalışan sayısı arttı
2020 yılında tüm dünyayı etkileyen Covid-19 salgını nedeniyle toplam aktif sigortalı çalışanların sayısında yaşanan düşüş 2022 yılı itibarı ile salgın öncesi rakamlarının üzerine çıktı.
Covid-19 salgını öncesinde 119 bin 568 olan kayıtlı çalışan sayısı, 2021 yılı Ocak ayına gelindiği zaman 105 bin 945’e gerilemiş, 2022 yılı Kasım ayı itibarıyla 127 bin 172 seviyesine yükseldi.
Aynı dönemde çalışma izinli toplam sigortalı çalışan sayısı yüzde 41,7 artarak, 38 bin 340’tan 54 bin 355’e, KKTC vatandaşı çalışan sayısı ise 67 bin 605’ten 72 bin 817’e yükseldi.
Enflasyon Gelişmeleri
Kıbrıs'ın kuzeyinde 2022 yılının dördüncü çeyreğinde enflasyon, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında bir önceki aya göre sırasıyla yüzde 3,42, yüzde 2,48 ve yüzde 4,50 olarak gerçekleşti.
2021 yılının aynı döneminde aylık enflasyon sırasıyla yüzde 3,23, yüzde 5,52 ve yüzde 15,16 olarak gerçekleşmişti.
2022 yılının son çeyreğinde, bir önceki yılın aynı ayına göre yıllık enflasyon Ekim, Kasım ve Aralık aylarında sırasıyla yüzde 120,72, yüzde 114,35 ve yüzde 94,51 olarak gerçekleşti.
2022 yılı Aralık ayı sonunda yıllık fiyat artışının en yüksek olduğu harcama grupları sırasıyla, yüzde 210,92 ile eğlence ve kültür, yüzde 132,01 ile lokanta ve oteller, yüzde 105,96 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar ve yüzde 98,73 ile gıda ve alkolsüz içecekler kalemleri oldu.
2022 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19,85 ile en düşük artışı yaşayan kalem haberleşme oldu.
Bütçe gelişmeleri
2022 yılı tamamında bütçe gelirleri ve giderleri şöyle açıklandı:
“2022 yılı tamamında bütçe gelirleri ve giderleri toplamları sırasıyla 20.547,7 milyon TL ve 20.796,5 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 2021 yılı bütçe gerçekleşmelerine kıyasla, 2022 yılında bütçe gelirlerinde yüzde 117,9, bütçe giderlerinde ise yüzde 100,2 artış yaşanmıştır. 2021 yılında 954,7 milyon TL olarak gerçekleşen bütçe açığı, 2022 yılında yüzde 73,9 azalışla 248,8 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.”
Kamu finansmanı stratejisinde değişikliğe gidildi
2022 yılının ikinci yarısından itibaren kamu kuruluşlarının finansman ihtiyaçları bankalardan kredi almak yerine ikrazen DİBS ihracı yoluyla karşılanmaya başlandığı belirtilerek, şu ifadelere yer verildi:
“Bankacılık sektörünün kaynak yapısı da göz önüne alınarak 2022 yılının ikinci yarısından itibaren borçlanma stratejisinde değişikliğe gidilmiş ve hem Hazine’nin hem de Toprak Ürünleri Kurumu, Sosyal Sigortalar Dairesi, Cypfruvex Ltd. gibi kamu kuruluşlarının finansman ihtiyaçları, yabancı para cinsinden DİBS ihraçları yolu ile karşılanmaya başlanmıştır. Bu çerçevede yapılan ihraçlar yolu ile elde edilen yabancı para cinsinden kaynaklar kur riski üstlenmemek için, swap ile Türk lirasına çevrilerek kullanılmış ve kamunun daha düşük maliyetle borçlanmasına imkan sağlanmıştır.”
