Milan Kundera
Milan Kundera
Cansu N. Nazlı
[email protected]
“Gündelik dilde hazcılık kavramı, kokuşmuş hayata değilse de zevk ve eğlence hayatına karşı ahlakdışı bir eğilimi belirtir. Hiç kuşkusuz doğrudur bu tanım: Hazzın ilk büyük kuramcısı olan Epiküros, çok mutlu bir yaşamı alabildiğine kuşkucu bir biçimde anlamıştır: Acı çekmeyen kimse haz duyar. Buna göre demek ki hazcılığın temel bilgisi acıya dayanmaktır: Acıdan uzak kaldığımız oranda mutlu oluruz ve hazlar çoğunlukla mutluluktan çok, mutsuzluk verdiği için, Epiküros yalnızca sakınımlı ve sıradan hazları salık verir. Epiküros bilgeliğinin kötümser bir arka alanı var: Sefil bir dünyaya salıverilmiş olan insan biricik, gerçek ve sağlam değerin, ne kadar küçük olursa olsun, kendisinin hissettiği haz olduğunu saptar: bir yudum serin su, gökyüzüne doğru bir bakış, bir okşama.
Hazlar, sıradan olsunlar ya da olmasınlar, onları duyan insana aittir yalnızca ve bir filozof, haklı olarak, bencillik ilkesinden dolayı hazcılığı eleştirebilir. Bununla birlikte hazcılığın en zayıf yanı, ondaki bencillik değildir, ama onun umutsuzca ütopik olan niteliğidir: Gerçekten de hazcılık ülküsünün gerçekleşmesi konusunda kuşkularım var; onun bize salık verdiği yaşamın insan doğasına uygun olduğundan kuşkuluyum.” M. Kundera , Yavaşlık