Safir SORAKIN

Gıda güvenliği, çiftlikten çatala devam eden süreçte veya tüketildiği anda gıdanın insan sağlığına zarar verecek hiç bir risk taşımaması durumudur.

Sağlıklı mutfak yaratmak için öncelikle tehlikenin farkına varmak önemlidir. Farkına varıldığında, alınması gereken önlemler gereksiz görülmez.

Mutfaklarda güvenle gıda hazırlamak, saklamak ve tüketmek için dikkat edilmesi gereken 4 temel kural bulunmakta, bu kurallar altında da uyulması gereken bazı detaylar mevcut. Gıda kaynaklı hastalıklardan korunmak için bu kurallara dikkat etmenizi öneririm.

Temizle

Yemek hazırlığına, servise başlamadan önce eller temiz olmalı. Sabun ile en az 20 sn. boyunca yıkanmalıdır.

Çapraz bulaşmayı engellemek için özellikle çiğ hayvansal gıdalara dokunduktan sonra (yumurta, balık, tavuk vb.) eller yıkanmalı, daha sonra başka bir ekipmana veya gıdaya dokunulmalıdır.

Sebze ve meyveler iyice mekanik hareketler yapılarak akan su altında yıkanmalı daha sonra tüketilmelidir. Çiğ sebze ve meyvelerinde patojen mikroorganizma barındırabildiği unutulmamalıdır.

Yemek hazırlığından sonra eller ve ekipmanlar (kesme tahtaları, tabaklar, bıçaklar, kullanılan tezgâh) sıcak sabunlu su ile yıkanmalıdır.

Kümes hayvanları, et, yumurta ve balığı yıkamayın. Yıkama işlemi sırasında sıçrayan suyla beraber bulaşık tekneniz hatta tüm mutfağınıza, ekipmanlarınıza, cildinize zararlı mikroorganizmalar bulaşabilir. Yıkama yapıyorsanız o alanı, hatta tüm mutfağı sabunlu su ile yıkamayı unutmayın.

Konserve ürünleri açmadan önce kapaklarını muhakkak temizleyin.

Ayır

Çiğ ve pişmiş gıdaları birbirinden ayırın, bulaşma olmayacak şekilde depolayın, saklayın.

Çiğ et, tavuk, balık ve yumurtayı buzdolabında ayrı bir alanda muhafaza edin. Muhafaza sırasında altlarından suların akmasını önleyecek tepsilerde, paketlerde veya kaplarda saklayın. Çiğ etleri kapaklı kaplarda muhafaza etmeye özen gösterin.

Alışveriş esnasında çiğ et, tavuk, balık ürünlerini ayrı çantaya koyun. Alışveriş arabanızda dahi bunu uygulayın. Ayrı çantalara koyup, gideceğiniz yere taşıyın.

Çiğ gıdalar için muhakkak ayrı kesme tablası edinin.  Her gıda grubu için farklı bir renkte kesme tablası kullanmak en güvenli yoldur.

Pişir

Doğru sıcaklık ve sürede gıdaları pişirmek zararlı mikroorganizmaları yok etmek gıda güvenliği açısından çok önemlidir

Et ürünlerini güvenli pişirmek için;

-Kırmızı et için merkez nokta sıcaklığı 63°C

-Balık için merkez nokta sıcaklığı 63°C

-Köfte için merkez nokta sıcaklığı 72°C

-Hindi, tavuk, ördek için merkez nokta sıcaklığı 74°C olmalıdır. Sıcaklık ölçümü yapmak için saplamalı termometre kullanabilirsiniz.

Soğut

Yiyecekleri hemen soğutmak ve soğukta saklamak gıda güvenliği açısından önemlidir.

Yiyecekleri pişirdikten sonra 2 saat içerisinde buzdolabına veya derin dondurucuya yerleştirin.

Eğer oda sıcaklığı 30°C’nin üzerinde ise 1 saat içerisinde buzdolabına koyun.

Pilav, makarna gibi gıdaları 1 saat içerisinde buzdolabına yerleştirin. Ortamda uzun süre bekletmeyin.

Dondurucudan çıkarttığınız gıdaları;

Buzdolabında veya soğuk su altında, mikrodalga çözdürme ayarında çözdürün.

Dondurulmuş gıdaları ortam sıcaklığında tezgâh üzerinde çözdürmeyin

Çözülen gıdayı tekrar dondurmayın

Marine işlemi yapacaksanız gıdaları mutlaka buzdolabında marine edin.

Buzdolabını aşırı doldurmayın. Buzdolabı fanının kapatılmamasına özen gösterin.

Dünya Sağlık Örgütü de güvenli gıda için anahtar kriterlere uyulmasının, herhangi bir gıda güvenliği sorunu yaşanması ihtimalini bertaraf edilebileceğini söylemektedir.