LAÜ öğrencisi Pakistan uyruklu Naveed Akbar’ın deniz kenarındaki bankta otururken, alkollü sürücü askeri personel Mehmet Eren Erdoğan tarafından öldürülmesi, adalete dair ciddi soru işaretleri oluşmasına neden oldu. Edindiğimiz bilgilere göre, 'kaza' ardından göz altına alınan zanlı, ertesi gün herhangi bir gerekçe sunulmadan serbest bırakıldı ve Türkiye'ye gönderildi. Bu hususa yönelik yetkililerden hiçbir açıklama yapılmadı. Akbar'ın yakınları yaslarını yaşayamadan adalet arayışına başlamak zorunda kaldılar. O günden beri sokaklarda eylem yapıp taleplerini dile getirdiler. Bu bile başlı başına derin bir keder.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin yaşam hakkı ihlaline ilişkin verdiği kararlarda, devletin pozitif yükümlülüğü etkili soruşturma üzerinden değerlendiriliyor. Soruşturmanın etkin olabilmesi için fiilin aydınlatılmasına yönelik hukuki açıdan gerekli olan tedbirlerin hepsi alınmalıdır. Etkili bir soruşturmanın amacı ise, iç hukukun etkin bir şekilde uygulanmasını ve ihlalden sorumlu olan kişilerin hesap verebilirliklerini sağlamaktır. Suçun tüm unsurları ile ortaya çıkarılmasını, ihlali gerçekleştirenlerin bulunmasını ve cezalandırılmasını sağlamakla yükümlü olan makamlar, bu yönde sorumludur. Yaşam hakkını koruyamayan ve hakkın ihlali ardından gerekeni yapmayan bir yapının demokratik niteliğinin de yara aldığını söylemek mümkün.

AİHM kararlarında söz konusu sorumluluğa yönelik birtakım kriterler belirtilmiştir. Bu kapsamda etkin bir soruşturmadan bahsedebilmek için bu koşulların var olması gerekir:

- Resmi bir soruşturmanın yapılması,

- Soruşturmanın suça karışanlardan bağımsız bir organ tarafından yürütülmesi,

- Soruşturmanın kamuoyunca izlemesine yeterli derecede imkân sağlanması,

- Soruşturmanın ihlali gerçekleştirenleri belirleyebilecek nitelikte olması, yani maddi deliller ve sorumluluğu tespit edebilecek nitelikte olması,

- Soruşturmanın kamunun denetimine açık olması,

- Soruşmanın ivedilikle ve özenle gerçekleştirilmesi gerekir.

Peki bu durumda apar topar ülkeden gönderilen ve yargılanması için gereken soruşturma tamamlanmayan Mehmet Eren Erdoğan'a uygulanan prosedür ne anlama gelir? Bazı kişiler cezai sorumluluktan azade mi tutuluyor? Bu sorunun cevabı hukuk devleti ve yargı bağımsızlığı açısından çok ama çok önemli. Bugüne kadar askeri görevi esnasında, askerlikle ilgili veya görevi dışında suç işleyen GKK mensubu kişiler mahkemelerde yargılanırken, KTBK mensupları (TSK) KKTC'de suç işlediğinde tüm yetki KKTC mahkemelerinde olmasına rağmen niye yargılanmıyorlar? Tabi ki bu noktada Polis Teşkilatı'nın kimin kontrolü altında olduğu ve kimden emir aldığı meselesi de ciddiyetle irdelenmelidir.