Ayşe GÜLER

Devlet Planlama Örgütü (DPÖ), 2017 Ekonomik ve Sosyal Görünüm kitabında ‘çalışma yaşamı ve sosyal güvenliği’ irdelendi.

Çalışmada; özel sektörde işçi ve işveren sendikalarının örgütlenmemesinin sosyal diyalog mekanizmasının ortaya çıkmasını güçleştirdiği vurgulandı.

Gençler arasındaki işsizliğin yüksek seyretmesinin çalışma yaşamında önemli bir sorun olduğu da kaydedildi.

Kamuoyunda derin yaralar açan, iş kazalarının dikkatsizlik, umursamazlık, tedbirsizlik ve beklenmedik nedenlerle ortaya çıktığı da ortaya kondu.

Devletin, Sosyal Güvenlik Fonlarına yapması gereken katkıları zamanında yapamadığı, bu durumun fonların zora girmesine neden olduğu ifade edildi.

Sosyal Sigortalar ve İhtiyat Sandığı primlerinin gerçek kazançlar üzerinden tahsil edilmesi konusundaki sıkıntıların fonların maddi kayıp yaşamasına yol açtığı da dikkat çekti.

Sosyal hizmetler alanında yaşlı, korunmaya ve desteklenmeye muhtaç insanlar için istenilen standartta hizmet verilemediği kaydedildi.

DPÖ kitabında; ‘çalışabilir’ nüfusun %51.8'inin işlemediği de belirlendi.

İşgücü piyasası ihtiyaçlarının, yerel işgücünden istenilen düzeyde sağlanamamasının ülke açısından ‘olumsuz’ olduğu da çalışmada yer aldı.

Çalışma yaşamındaki sorunlarla ilgili değerlendirmede bulunan DEV-İŞ Genel Başkanı Hasan Felek ise en büyük sıkıntının özel sektördeki sendikasızlaşma olduğunu belirtti.

Felek,  özel sektörde İş Yasası’nın uygulanmadığını, iş güvencesinin olmadığını kaydederek, sosyal yatırımların da doğru düzgün yapılmadığını söyledi.

DPÖ ÇALIŞMASINDAN:

• Devlet, Sosyal Güvenlik Fonlarına yapması gereken katkıları zamanında yapamıyor, bu durum fonların zora girmesine neden oluyor.
• Sosyal güvenlik fonları birikimleri istenilen düzeyde gelir getirici sahalara kanalize edilemiyor.
• Prim karşılığı olmayan ödemeler sistemde sıkıntı yaratıyor.
• Sosyal Sigortalar ve İhtiyat Sandığı primlerinin gerçek kazançlar üzerinden tahsil edilmesindeki sıkıntılar, fonların maddi kayıp yaşamasına yol açıyor.
• Yaşlı, korunmaya ve desteklenmeye muhtaç insanlar için istenilen standartta hizmet verilemiyor.

‘Çalışabilir’ nüfusun %51.8'i çalışmıyor

Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre; 2017 yılında istihdam edilen nüfus 2016 yılına göre %2.2 artarak 120 bin 999’a yükseldi.

Aynı dönemde çalışma çağındaki nüfus, 250 bin 857 kişiye ulaştı.

DPÖ kitabında; ‘çalışabilir’ nüfusun %51.8'inin işlemediği de ortaya kondu.

‘Çalışmayan’ kesimi; ev kadınları, askerler, öğrenciler, işsizler, çalışamaz durumda olanlar, emekliler oluşturdu.

Sendikalı sayısı %0.9 azaldı…

DPÖ verilerine göre; 2017’de toplam sendikalı sayısı %0.9 oranında azaldı.

Bu dönemde hiçbir federasyona bağlı bulunmayan sendikaların üye sayısı %3.6 oranında gerilerken, Dev-İş Federasyonu ile Türk-Sen Federasyonu’nun üye sayısı önceki yıla göre aynı kaldı.

Hür-İş Federasyonu’nun üye sayısı ise %6.9 oranında arttı.

İş kazaları değerlendirmesi:

Dikkatsizlik, umursamazlık, tedbirsizlik

DPÖ, çalışmasında iş kazaları ile ilgili de değerlendirmede bulundu.

İş kazalarının çalışma hayatında, dikkatsizlik, umursamazlık, tedbirsizlik ve beklenmedik nedenlerle yaşandığı kaydedildi.

İş kazalarının bir yandan milli ekonomide kayba yol açarken, diğer yandan çalışanların, güçlerini veya hayatlarını kaybetmelerine neden olduğu vurgulandı.

Son 3 yılda en fazla iş kazasının 2017’de yaşandığı, 142 iş kazasında 4 kişinin hayatını kaybettiği DPÖ çalışmasında yer aldı.

Çalışma yaşamındaki sorunlar:

Eğitimdeki eksiklikler, genç işgücünün çalışma yaşamına girişini zorlaştırıyor

Ekonomik ve Sosyal Görünüm kitabında; çalışma yaşamındaki sorunlar tek tek sıralandı.

Bu bağlamda; Sendikalar Yasası’nın günümüz koşullarında yetersiz kalmasının çalışma yaşamındaki sorunların devam etmesine neden olduğu belirtildi.

Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Referandum Yasası'nda öngörülen tüzüklerin yürürlüğe konamamasının sorun çıkmasına yol açabileceği de ifade edildi.

DPÖ çalışmasında; eğitim-sanayi işbirliğinin tam olarak kurulamadığı, eğitim sistemindeki

eksikliklerin özellikle genç işgücünün çalışma yaşamına girişini zorlaştırdığı kaydedildi.

Ayrıca, özel sektörde işçi ve işveren sendikalarının örgütlenmemesinin sosyal tarafların oluşumu ve sosyal diyalog mekanizmasının ortaya çıkmasını güçleştirdiği vurgulandı.

Gençler arasındaki işsizliğin yüksek seyretmesinin çalışma yaşamında önemli bir sorun olduğu da kaydedildi.

İşgücü piyasası ihtiyaçlarının, yerel işgücünden istenilen düzeyde sağlanamamasının ülke açısından ‘olumsuz’ olduğu da çalışmada yer aldı.

‘Sosyal güvenlik’ sıkıntıları:

Fonlara katkı zamanında yapılmıyor

Çalışmada; sosyal güvenlik alanındaki sıkıntılar da paylaşıldı.

Devletin, Sosyal Güvenlik Fonlarına gerekli katkıları zamanında yapamadığı, bu durumun fonların zora girmesine ve bazı sorunların doğmasına neden olduğu ifade edildi.

Ayrıca, sosyal güvenlik fonları birikimlerinin istenilen düzeyde gelir getirici sahalara kanalize edilememesinin fon birikimlerinin yeterli düzeyde artmasını engellediği vurgulandı.

Kitapta, prim karşılığı olmayan ödemelerin sistemde sıkıntıya yol açabildiği yer aldı.

Öte yandan Sosyal Sigortalar ve İhtiyat Sandığı primlerinin gerçek kazançlar üzerinden tahsil edilmesinin ilgili fonların maddi kayıp yaşadığına da dikkat çekildi.

Sosyal hizmetler alanında yaşlı, korunmaya ve desteklenmeye muhtaç insanlar için istenilen standartta hizmet verilememesinin sorun yarattığı da kaydedildi.

DEV-İŞ Genel Başkanı Hasan Felek:

En büyük sorun, özel sektörde sendikasızlaşma

DEV-İŞ Genel Başkanı Hasan Felek, çalışma yaşamındaki en büyük sorunun özel sektördeki sendikasızlaşma olduğunu belirtti.

Felek,  özel sektörde İş Yasası’nın uygulanmadığını, iş güvencesinin olmadığını kaydederek, sosyal yatırımların da doğru düzgün yapılmadığını söyledi.

Özellikle inşaat sektöründe iş sağlığı ve güvenliği kurallarının uygulanmadığını dile getiren Felek, ölümlü iş cinayetlerinin her yıl artarak devam ettiğini dile getirdi.

Felek, denetim konusunda bugüne kadar bakanlıkların yetersiz kaldığını da ifade etti.

Çalışma yaşamında asgari ücretin de ciddi sorun olduğunu dile getiren Felek, “Ne belirleme kriterleri doğru düzgün uygulanıyor ne de Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda gerçek temsilcisi bulunuyor. Son 4 ayda yaşanılan krizden en fazla asgari ücretli çalışandır. Bugün oldu, komisyon toplantıya bile çağrılmadı” şeklinde konuştu.