Türkiye’den gelen suya rağmen, Kıbrıs’ın kuzeyine yer altı su kaynaklarındaki azalma devam ediyor.

Jeoloji ve Maden Dairesi Müdürü Ayşen Albayrak, “Türkiye’den su geliyor olsa bile kendi yerel kaynaklarımızın önemini bilmemiz ve bu bağlamda da Jeoloji ve Maden Dairesi’nin gerekliliğinin farkında olmamız gerekir." dedi.

Yaptıkları gözlemlemelerde su seviyesinde iyileşme veya tuzlanmanın azaldığı bölgeye rastlamadıklarını ifade eden Ayşen Albayrak, su seviyelerindeki azalma ve tuzluluktaki artışın nedeninin aşırı çekim olduğunu vurguladı.

Albayrak, dairenin, Kıbrıs’ın kuzeyinde yer altı su kaynaklarının seviye ve kalite durumunu takip etmek için 200 gözlem kuyusundan yararlanıldığını belirterek, yapılan ölçümlerde yeraltı su kaynaklarının azalmakta olduğunun görüldüğünü söyledi.

Albayrak, son dönemde yapılan gözlemlemelerde yer altı su kaynaklarındaki su miktarında da azalma tespit ettiklerini ifade ederek, Kuzey Kıbrıs’ın en önemi akiferlerden Beş Parmak Akiferi'nin durumunu takip etmek için 25 gözlem kuyusuna baktıklarını söyledi.

Gözlem kuyularında yılda iki kez ölçüm yapılıyor

Konuyla ilgili TAK muhabirinin sorularını yanıtlayan Albayrak, daire personeli tarafından, bir kez yağışlı, bir kez de kurak dönemde olmak üzere yılda iki kez gözlem kuyularında ölçüm yapıldığını, ölçümlerde su seviyesinin yanında, sudaki tuzluluk oranına da bakıldığını belirtti.

Girne Sıra Dağlarındaki gözlem kuyularında son incelemelerde suyun yüzeyden 300 metre derinde olduğunu tespit ettiklerini, 1990’lı yılların sonlarında suyun yüzeyden 100-150 metre derinde olduğunu anlatan Albayrak, Güzelyurt Akiferi'nde ise bu derinliğin 80 metrelerden, 130 metrelere çıktığını ifade etti.

Beş Parmak Akiferi'nden bölge belediyelerinin su çektiğine işaret eden Albayrak, bu bölgede akiferdeki su seviyesinin düşmesi nedeniyle artık kuyu izni verilmediğini de söyledi.

Akdeniz-Koruçam Akiferi'nde ve Yedikonuk-Büyükonuk Akiferi'nde de çok az su kaldığına dikkat çeken Ayşen Albayrak, “Türkiye’den su geldiğinde akiferlerden su çekiminin duracaktı diye biliniyordu, ancak henüz tüm bölgelere yeterli su takviyesi yapılamadığından yerel kaynaklardan su çekimi devam ediyor. Nüfus artışı ve buna bağlı olarak su çekimindeki artış nedeniyle akiferlerdeki seviyeler düşüyor” dedi.

Albayrak “Türkiye’den su temin projesi kapsamında yılda 75 milyon metre küp su gelmesi öngörülüyordu. Şu an için gelen miktar 41,3 milyon metre küptür.” şeklinde konuştu.

Güzelyurt Akiferi'nde sorun var

Güzelyurt Akiferi'nde su seviyesindeki düşüşün yanında başka sorunlar da bulunduğuna işaret eden Albayrak, yeraltı sularında tuzlanma, tarımsal ilaçların bilinçsizce kullanılmasından dolayı yağmurun da etkisiyle kimyasal kirlilik, atık sulardan da kaynaklanan kirlilik görüldüğünü kaydetti.

Güzelyurt'ta 76 kuyuda ölçüm yapıldı

Güzelyurt’ta toplam kuyu sayısının bin 393 olduğunu belirten Albayrak, su seviyesindeki değişimi görmek için de 76 kuyuda ölçüm yaptıklarını ifade etti.

Albayrak, şöyle devam etti:

“Türkiye’den su geliyor olsa bile kendi yerel kaynaklarımızın önemini bilmemiz ve bu bağlamda da Jeoloji ve Maden Dairesi’nin gerekliliğinin farkında olmamız gerekir. Bütçe ve ekipman ve teknik eleman bakımından güçlendirilmeye ihtiyacımız var.”

Yaptıkları gözlemlemelerde su seviyesinde iyileşme veya tuzlanmanın azaldığı bölgeye rastlamadıklarını ifade eden Ayşen Albayrak, su seviyelerindeki azalma ve tuzluluktaki artışın nedeninin aşırı çekim olduğunu vurguladı.

Haber: İbrahim Diran  / Fotoğraf: Erol Uysal (TAK)