'Öğrenciler gelmezse bittik'

6’ncı ilçe Lefke yatırım konusunda sınıfta kalındı. Lefke halkı, ülkedeki birçok ekonomik sorunun yanında, bir de bölgeye olan ilgisizlikten şikayetçi.

A+A-

ÖĞRENCİLERİN DÖNMESİ BEKLENİYOR.. Covid-19 salgınından dolayı Lefke Avrupa Üniversitesi’nde (LAÜ) öğrenim gören öğrencilerin büyük bölümünün ülkesine dönmesi ve Aplıç geçiş noktasının kapanması ile bölge canlılığını yitirdi.

ÖĞRENCİ GİTTİ, İŞLER DÜŞTÜ… Esnaf, iş yapamaz duruma geldi, kimi esnaf da kepenk kapatmak zorunda kaldı. YENİDÜZEN’e konuşan bölge esnafı, öğrencilerin ülkesine dönmesiyle birlikte işlerin düşmesinden yakındı, siftah yapılmadan dükkân kapandığını söyledi.

Hüseyin ÖZBARIŞCI

Salgın ve ekonomik durgunluk Lefke'de derinden hissedildi, üniversite öğrencilerinin de ayrılmasıyla esnaf zora girdi. Lefkeli hem ilgisizlikten yakında, hem de üniversite öğrencilerinin geri dönmesi yönünde temennilerini paylaştı.

Lefke, Cumhuriyet Meclisi’nin 27 Aralık 2016‘da oybirliğiyle almış olduğu kararla 6’ncı ilçe olmuş, o dönem bölgeye kalkınması için yatırım yapma konusunda vaatlerde bulunulmuştu. Ancak geçen süreçte bölgenin ilçe oluşu sadece kâğıt üstünde kaldı. Uygulamada başarılı olunmaması, bölge halkını üzüyor. YENİDÜZEN’e konuşan bölge halkı, bölgenin unutulduğunu, bölgenin ilçe özelliğini kaybettiğini ve bölge insanlarının üvey evlat muamelesi gördüğünü savundu.

Bölge esnafı da, öğrencilerin ülkeden ayrılmasıyla, işlerin kötü olduğunu ve daha önce hiç bu kadar kötü olduğunu hatırlamadıklarını söylüyor.

Bölge canlılığını yitirdi

Ülkemizde Mart ayında etkisini göstermeye başlayan Covid-19 salgınından dolayı Lefke Avrupa Üniversitesi’nde (LAÜ) öğrenim gören öğrencilerin büyük bir bölümünün ülkesine dönmesi ve alınan tedbirler kapsamında Aplıç geçiş noktasının kapanması ile bölge canlılığını yitirdi. Bundan nasibini alan bölge esnafı, iş yapamaz duruma geldi, kimi esnaf da kepenk kapatmak durumunda kaldı. YENİDÜZEN’e konuşan bölge esnafı, öğrencilerin ülkesine dönmesiyle birlikte işlerin düşmesinden yakındı, siftah yapılmadan dükkân kapandığını söyledi.

En büyük sorun yatırımın yapılmaması

Lefke ilçesinde yaşayan yurttaşlar, bölgenin kendi kaderine terk edildiğini ve bölge halkının üvey evlat muamelesi gördüğünü savundu. Vatandaşlar özellikle yarım kalan çift şerit yol, kapanan mahkemeler ile posta konusunda dert yandı.

Ülkedeki sistemsizliğe de değinildi

Ülkemiz genelinde son yıllarda artan ekonomik sıkıntılar ve yaşanan adaletsizliklerden de dert yanan Lefke halkı, sistemin bozuk olduğundan bahsetti. Yıllardır İngiltere’de yaşadığını aktaran bölge sakini Yılmaz Ağdelen, burada yaşamak istediğini ancak, buradaki sistemin bozuk olduğunu söyledi, vatandaşlara üvey evlat muamelesi gösterildiğini sözlerine ekledi.

Bölge esnafı ne dedi?

Ali Altınışık (Özpetek Restorant): “Yıllardır burada esnafım daha kötüsünü hiç görmedim”

“Öğrencilerin ülkemizden kaçması, güneyden geçişlerin azalması ve dergâha gelen insanların artık gelmemesi açıkçası bizim işlerimizi bayağı bir etkiledi. Şu anda işlerimiz sıfırlandı diyebilirim. Salgın sonrasında işlerimiz çok azaldı. Dükkânın kirasını bile zar zor çıkarıyoruz. Yıllardır burada esnafım daha kötüsünü hiç görmedim. İlk kez bu kadar kötü durumdayız.”

Gülay Aykutlu (Kemja Ticaret): “İşlerimiz durma noktasına geldi”

“Satışımız yok. Dükkân kirası, elektrik, su parası veriyoruz. Bazı günler tek bir eşya satıp, bütün gün burada oturuyoruz. Gün sonunda da siftah yapmadan dükkânımızı kapatıp evimize gideriz. Öğrencilerin gitmesiyle işler inanılmaz düştü. Salgından dolayı herkes evine kapandı, öğrenciler ülkelerine döndü, güneyden geçişler azaldı bizim işlerimiz de durma noktasına geldi. Gelen mecbur kalırsa geliyor. Satışlarımızın bundan daha kötü zaman olduğunu hiç hatırlamıyorum. Sağlığımız açısından da tedirginiz, kalabalık ortamda bulunmamaya, kurallara da uymaya çalışıyoruz. Korkumuz var.”

Dilek Kaya (Lefke Market): “Bölgeye olan ilgisizlik dolayı, bölge insanı zarar görüyor”

“Güneyden gelen Kıbrıslı Rumlar daha çok deniz kenarını tercih ettiği için onlardan yana çok bir sıkıntı yaşamadık. Esas sıkıntıyı öğrencilerin kaçmasıyla yaşadık. Lefke’nin küçük bir nüfusu var, öğrencilerin de yoğunlukta olduğu bölge… Öğrencilerin kaçması bir anda işleri düşürdü. Buradaki dükkânların %50’sinden fazlası kapalı... Hepsi bu süreçte kapanmadı ama son birkaç yıldır bu böyle. Sonuçta biz burada kendi içimizde, kendi hamurumuzu yoğuruyoruz. Bölgeye olan ilgisizlikten dolayı buradaki insanlar zarar görüyor.”

Ali Odabaşı (Ali Berber Salonu): “12 yıldır ilk kez bu kadar kötü”

“Bölgemizin en büyük sorunu işsizliktir. Virüsten önce işlerimiz kısmen iyiydi ama virüsten sonra işlerimiz çok düştü. Mart ayında kapandık, Mayıs ayında da açıldık ama o süreçte işler yarı yarıya düştü. İş yapmıyoruz, iş yapmadan dükkân kapattığımız günler oluyor. Kirayı nasıl ödeyeceğiz? Evimizi nasıl geçindireceğiz? Öğrenci işi de bitti artık. Bence bu yıl öğrencinin buraya gelmesi imkânsız. 12 yıldır burada esnafım, 12 yılda durumun bu kadar kötü olduğunu ilk kez görüyorum. Buna bir çare bulunması lazım. İnsanlar karınlarını doyuramayacak durumda”

Burhan Safkalp (Filinta Kuaför): “Durum gerçekten çok kötü”

“Bu süreç, herkesin olduğu gibi, benim dükkânımı da etkiledi. Ben bir kuaförüm ve eskiden yaz dönemlerinde işlerim şimdiye göre çok daha iyiydi. Şimdi durum gerçekten çok kötü. Bunun sonu ne olacak hiç bilmiyoruz. Kiramızı ve elektriğimizi ödemeyecek durumdayız. Evimizi naısl geçindireceğiz? Allah sonumuzu hayır etsin”

Bölge halkı ne dedi?

Hüseyin Mahmutoğlu: “Biz burada üvey evlat muamelesi görüyoruz”

“Lefke’ye olan ilgisizlik yüzünden Lefke ilçe özelliğini kaybetti. Yol yapımı yıllardır durmuş vaziyette, mahkemeler uzun zamandır kapalı, bankalar kapandı, esnaf kepenk vuruyor. Bu işin sonu ne olacak?

Her gelen hükümet bu bölgeye üvey evlat muamelesi yaptı. Burada bir kimlik kartı için başvuru yapsak, o evrak buradan Güzelyurt’a, Güzelyurt’tan Lefkoşa’ya gelecek. Evrakların kimliğe dönüşüp geri gelmesi için aynı işlem Lefkoşa’dan olacak. Bu da 1 veya 2 ayı buluyor. İnanın ki, bu kadar aciz durumdayız. Mahkemeleri tadilat yapacaklar diye kapattılar, uzun zamandır mahkemeler de yok. İnsanların mahkeme olayı oluyor, insanlar ne yazık ki Güzelyurt’un yolunu tutuyor. Uzun lafın kısası biz burada üvey evlat muamelesi görüyoruz. Bunlar yetmezmiş gibi bir de ülkeye gelen karantinasız girişler yüzünden sağlık açısından da oldukça tedirginiz. Bir ülkedeki gelen sorunlardan, bir de bölgemize olan ilgisizlikten dolayı çok şikâyetçiyiz.”

Cemal Seyitler: “Sadece kâğıt üstünde ilçeyiz”

“Lefke bir ilçe değil, bir köy oldu. Bizi kâğıt üstünde ilçe yaptılar ama gelip buradaki insanların dertlerini dinleyen yok. Mahkemelerimiz kapalı, posta yolumuz bile bitmedi. Lefke bölgesi tamamen unutulmuş durumda. Ülke sorunlarına gelecek olursak; düzen zaten hiçbir zaman olmadı. Bunun yanında adalet de yok, insanların alım gücü oldukça düştü, ekonomi her gün kötüye gidiyor. İşsizlik arttı, devlet yetkililerimiz bu konuda ne yapıyor? Bunun sonu ne olacak? İnsanların durumu çok kötü…”

Yılmaz Ağdelen: “Ülkedeki en büyük sorun sistemsizlik”

“Lefke bölgesi bu ülkeye ait bölge gibi görülmüyor. Bölgenin iç sorunu budur. Düşünün ki şu anda ülkemizdeki bütün yollar tadil ediliyor ve Lefke çift şerit yolu konusunda bir çalışma yok. Açıkça söylemek gerekirse devletimiz bu bölgenin insanına üvey evlat muamelesi yapıyor. Aslında sadece bölge insanı değil, tüm yurttaşlar üvey evlat muamelesi görüyor. Bu ülkenin en büyük sorunu sistemsizliktir. Hiç bir işi sistemli yapmıyoruz. Gelen ve giden hükümetler hep aynı. Ben İngiltere’de yaşıyordum, pandemi sürecinde burada kısıldım ve geri dönemedim. Yıllardır orada yaşıyordum. 1994 yılında gelip burada kalmaya karar verdim. Bu ülkede sadece 6 yıl dayanabildim. O süreçte iş kurmaya çalıştım. Var olan sistemsizlik beni bitirme noktasına getirdi, ben de bütün borçlarımı ödeyip yeniden İngiltere’ye dönmek zorunda kaldım. Durumum kötü olmasa ülkemde niçin kalmayıp, başka yerlerde yaşamaya gideyim? Bu sistemsizlik artık ortadan kalkmalı.”

Sefa Aslan: “Böyle bir dönemde ülkeye girişler bu kadar rahat yapılmamalıydı”

“Lefke bölgesinin en önemli sorunu işsizliktir. Aslında bu ülkenin sorunudur. İşsizliğin yanı sıra insanların alım gücü de düştü, sistemsizlik hat safhada, hükümet yetkilileri çok ciddi olan bu sorunları çözmek için uğraş vermeli. Onun yanında, ülkeye yapılan karantinasız girişler de sağlık açısından bizleri tedirgin ediyor. Bence böyle bir dönemde girişlerin bu kadar rahat yapılmaması gerekirdi.”