Fehime ALASYA-Didem Menteş

2017- 2018 eğitim- öğretim yılı verilerine göre devlet okullarında toplam 40 bin 433 öğrenci, özel okullarda ise 10 bin 380 öğrenci öğretim gördü… Eğitim Bakanlığı’nın resmi verileri, ülkede eğitim- öğretim gören öğrencilerin 4’te 1’inin ‘ÖZEL OKULLARDA’ olduğunu ortaya koydu.

Astronomik ücretlerine karşın ‘özelde eğitimi’ tercih eden velilerin gerekçe olarak ‘güvenli ortamı’ göstermesi dikkat çekerken, eğitim çevreleri ise ‘tam gün eğitim’ ve ‘öğrenci profili’ vurgusu yapıyor.

YENİDÜZEN’e konuşan eğitim çevreleri velilerin özel okula yönelmesindeki en büyük nedenler arasında ‘tam gün güvenli ortam, daha iyi bir eğitim alma önyargısı, sosyal yargılar gölgesinde arkadaş çevresi’ tespitlerini paylaştı.

Uyruklara ilişkin veriler de var…

Sadece %59 KKTC uyruklu

Eğitim Bakanlığı verilerinde öğrencilerin ‘uyruklarına’ göre yapılan çalışmada ise devlet ve özel okullarda geçtiğimiz yıl ilköğretim ve ortaöğretim dahil olmak üzere eğitim gören öğrencilerin yüzde 59’unu KKTC vatandaşı öğrenciler, yüzde 26’sını TC uyruklu, yüzde 10’unu KKTC-TC uyruklu, yüzde 5’ini ise 3. ülke vatandaşı öğrenciler oluşturdu.

Geçtiğimiz dönem devlet ve özel okullarında toplamda 29 bin 799 KKTC vatandaşı öğrenci varken, 13 bin 441’ini TC uyruklu, 4 bin 999’unu KKTC-TC uyruklu, 2 bin 574’ünü ise 3. ülke vatandaşı öğrenciler oluşturdu.

Devlet okullarında 22 bin 148 KKTC, 12 bin 217 TC, 4 bin 448 KKTC-TC ve bin 620 ise 3.ülke vatandaşı öğrenci eğitim alırken, özel okullarda ise 7 bin 651 KKTC uyruklu, bin 224 TC uyruklu, 551 KKTC- TC uyruklu ve 954 de 3.ülke vatandaşı öğrenci eğitim gördü.

///////
Eğitim çevreleri ne düşünüyor?

Eğitim Uzmanı Barış Uzunahhmet:  

“Daha iyi eğitim yanılgısına düşülüyor”

“Yurt dışında özel okulu tercih eden öğrenci sayısındaki bu oran çok az. Bunun 2-3 sebebi var. Daha iyi eğitim yanılgısı, tam gün eğitim ve diğer üçüncü bir sebep ise sosyal yargılardır.

Bir kısım Kıbrıslı Türk, çocuklarının Türkiye vatandaşı öğrencilerle öğrenim görmesini istemiyor. Devlet okullarında eğitim alan Türkiyeli çocuklarla eğitim almak istemiyoruz diyen aileler var.

Başarı veya kalite göreceli kavramlardır, özel veya devlet okul öğrencileri nerede başarılıdırlar? Hangi alanlarda avantajları vardır ona bakmak lazım. İngilizce gibi ileri sürülen avantaj alanları… Ama bunları kıyaslayıp özel okullar devlet okullarına göre daha iyidir diyemiyoruz. Özelde olan öğretmenlere bakıldığı zaman bile onlar da devlet emeklisidir. Yani öğretmen kalitesi de daha iyidir diyemiyoruz.

Olanaklar bakımından fiziki bina vs. daha kaliteli olabilir ama…

Dışarıdan gelen göçü önlemek gerek, bu önlenirse o zaman eğitimin bu maddesinde de sıkıntı yaşanmaz. Ama ülkemize gelen her çocuğa eğitim hakkı vermek zorundayız. Bu onların en temel hakkı…”

Öğretmen Nesip Nalcıoğlu:

“Velileri yeniden devlet okullarına çekebiliriz”

“Gördüğüm kadarıyla velilerin özeli tercih etmesinin iki temel nedeni var. Birincisi her ne kadar ekonomik olarak zorlansa bile yine de özel sektör çalışanlarının kendi çalışma saatlerine tek uygun özel okullar olduğu için özelin tercih ediyor olmasıdır.

İkinci temel neden ise toplumumuzda var olan sosyal yargılardan dolayı. Çok takdir etmesek bile Türkiyeli-Kıbrıslı öğrenci ayrımının yapılmasıdır.

Bunların yanında özelde eğitimin daha iyi olduğuna dair yarı haklı veya yarı haksız bir beklenti vardır.

Neden yarı haklı-yarı haksız, bazı alanlarda özel okullar gerçekten iyi ama her alanda değil. Dil eğitimi konusunda özel okullardan büyük bir beklenti var. Özel okulların da birçoğu bunu karşılıyor durumda. Devlet okullarında çok öne çıkmayan alanlarda örneğin sosyal bilimler, özel okullardan daha iyidir. Özel okullara her zaman bir talep olacaktır, sıfıra indiremeyiz ama bu oranı düşürebiliriz. Çocuklar için devletteki okul sonrası saatleri, etüt veya sosyal çalışmalarla, çok büyük miktarda veliyi yeniden devlet okullarına çekebiliriz.

Bir diğer çok önemli nokta ise devlet okullarının uzun vadede kaybolan prestijlerinin yeniden kazandırılması çok önemli.” 

KTÖS Genel Sekreteri Şener Elcil:

“Ayrıcalıklı çocuklarla eğitim alma talebi var”

“Özel okulların tercih edilmesinin birinci nedeni, çalışan anne babaların çocuklara bakacak biri yoksa özel okulda, tam gün güvenlikli ortamda zaman geçirmesiyle ilgili olanaklar olması.

İkinci ve önemli bir sebep ki bana göre bu daha önemli, velilerin ayrıcalıklı çocuklarla eğitim alma talebi. Çocuklarının, işçi veya göçmen çocuklarla aynı okulda bulunmalarını istemiyorlar.

Üçüncü sebep ise özel okulda daha iyi bir eğitim aldığı önyargısı ile hareket ediliyor.

Aileler çocukların kültürel farklılığı yaşamaları istemiyor.

Bunları ele alacak olursak ilk maddede ortaya koyduğumuz eğitimde süreyi uzatmak talebi devlet okullarında yapılabilir ama ciddi bir çalışma gerek, şu ana dek sadece söylemler var, altyapı, etkinlikler, ihtiyaçlar, ulaşım ve yemek gibi ihtiyaçlar var ama devlette bunları çözmek gibi bir gayret yok çünkü bunlar tamamen maddiyata dayalı.

İkinci madde ise tamamen siyasi bir konudur. Elini kolunu sallayan ülkeye giriyor. Yüzde 57’si sadece TC vatandaşıdır. Gelişmiş ülkelerde yabancı öğrenci sayısı yüzde 15’i geçmez. Böyle bir yapı içinde kültürel çatışmayı engellemek mümkün değildir. Bu açıdan çocukları güvenlik endişesi ve kültürel çatışma çerçevesinde veliler bunu istemediği için özel okula götürüyor.

Okullarımız gettolaştı, dışlanmalar yaşanıyor, ötekileştirip örgütleniyoruz, acı ama gerçek bu… Hataylı öğrencilerin gittiği okullar, Kıbrıslı öğrencilerin okulları gibi… Okullar dahi sınıf sınıf ayrıldı, gelen nüfus dahi kendi arasında bölündü, okullarımızda böyle bir kötü yapılanma var. Sayıların kalabalık oluşu da buna bir etkendir.

Üçüncü maddede ise aileler özel okulda daha iyi eğitim aldığı önyargısına hâkim, oysa sınav sonuçlarını izlediğimiz zaman devlette daha başarılı öğrenciler yetiştiğini görüyoruz”

///

VELİLER NE DÜŞÜNÜYOR?

Burçin Barışkan:

“Özel sektör çalışanı için tam gün eğitim cazip”

“En fazla özele yoğunlaşmalarının nedeni çocuklara bakıcı bulamamaları… Özel sektördeki okul saatlerinin daha cazip olmasıdır. Saat 5’e kadar çalışan insan öğlen okuldan çocuğunu aldığı zaman nereye bırakacak? Kreşe verse de aynı rakamlara gelecektir. Kaliteli eğitim ve İngilizce eğitim de bence etkendir ama en büyük neden bana göre özel sektör çalışanlarının ve devlet okullarının saatleridir.”

Ebru Cambaz:

“Çocuğun güvenli bir ortamda olması önemli”

“Benim için en başta çocuğun güvenli bir ortamda olması önemli. Bu yüzden özel okulu tercih ediyoruz. Çocuklar güvenli bir ortamda olduktan sonra gerisi her yerde olur diye düşünüyorum... Çocukta istek olduktan sonra her yerde veya her şekilde başarılı olabilir...”

Ayşem Öztenay:

“Güvenli ortam ve arkadaş çevresi çok önemli...”

“Özel okullardaki güvenlik, öğretmenlerin ilgisi bizim için çok önemli. Her teneffüs dışarıda dolanan nöbetçi öğretmenlerin olması vb… Bunun yanında çocuğumuzun etrafında nasıl arkadaş çevresinin bulunduğu da çok önemli, o yüzden özel okulu tercih ediyoruz. Güvenli ortam ve arkadaş çevresi çok önemli...”

Mehtap Kömürcüler:

“Okuldaki ilgi bizim için hayati önem taşıyor”

“Oğlumu özel okula vermemdeki en önemli mazeretim alerjileriydi. Alerjileri hayati önem taşıyor ve ne yiyip içtiğine çok dikkat etmek zorundayız. Ailenin dışında okuldaki ilgi de bizim için bu bağlamda hayati önem taşıyordu. Bizim için en büyük sorun kantindi. Devlet okullarının bu konuda yetersiz olacağını düşündük. O yüzden özel okula yöneldik.”