Aygün Bahar ÖKMEN

25 yıldır inşa edilemeyen tiyatro binası, yasaklanan oyunlar… Kıbrıs’ın kuzeyi, bir ‘Dünya Tiyatrolar Günü’nü bir kez daha eksiklikler, yasaklar ve boş vaatlerle “kutlamaya” hazırlanıyor.

YENİDÜZEN’e konuşan Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları Daire Müdürü Nazım Ced, Devlet Tiyatrosu binasının 25 yıldır inşa edilememe sebebinin “ilgisizlik ve para” olduğunu söyledi, Nisan ayında ihaleye çıkmaya hazırlandıklarını açıkladı.

Gösterimi engellenen son tiyatro oyunu ‘Annesi’ni adaya getirmeye çalışan Girne Düşünce Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Tüzel, “Belli çevreler oyunun konusundan dolayı bu oyununun oynanacak olmasından rahatsız oldu diye düşünüyoruz” açıklamasında bulundu.

Lefkoşa Belediye Tiyatrosu ise açıklama yaparak, kimsenin konfor alanından çıkmayarak, her şeyi “kınadığı” ve kendini etkilemediği sürece hiçbir şeyi sorun etmediğine vurgu yaptı.

Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları Daire Müdürü Nazım Ced:

“Konusu ne olursa olsun herhangi bir oyunun sansüre uğramasına kesinlikle karşıyım”

Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları Daire Müdürü Nazım Ced, 1999 yılında yangın sebebi ile kullanılamaz hale gelen, 2020 yılı Temmuz ayında dönemin Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Nazım Çavuşoğlu tarafından ihalesine çıkılan, 2020 yılının Aralık ayında dönemin Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Olgun Amcaoğlu tarafından temelleri atılan ve 2021 yılında yapımının tamamlanacağı söylenmesine karşın hala yapımı tamamlanmamış olan Kıbrıs Türk Devlet Tiyatrolar binası hakkında konuştu. Ced, “Hâlihazırda, konuştuğumuz esnada Planlama ve İnşaat Dairesi’nde bulunmaktayım. Yeni birim fiyatları ile keşfi güncellemiş bulunmaktayız. Planlama ve İnşaat Dairesi’nden az sonra onay alacak ve Maliye’den blokeyi alarak Nisan ayı içerisinde inşaat için ihaleye çıkacağız” dedi. “Güzel bir aşamada olduğumuzu söyleyebilirim” şeklinde konuşan Ced, “Biraz önce Bakan ile de görüştüm. Yeni birim fiyatlarının geçtiğimiz Pazartesi günü yayınlanması üzerine hemen harekete geçmemizi rica etti. Biz de keşfimizi yaptık. 36 milyon civarında tuttuğunu öğrendik” ifadelerine yer verdi. Ced, binanın yapımının yarım kalmasına ilişkin olarak parayı ve ilgisizliği işaret etti. “Nisan ayında çıkılacak olan ihale, ses ve ışık gibi prodüksiyona yönelik yapımlar haricinde, bina inşaatını kapsayan bir ihale olacak” ifadelerini kullanan Ced, “Ses ve ışığa dair inşanın tamamlanması için inşaattan ayrı olarak profesyonel bir ekip” tutulacağına işaret etti.

Antilogos Tiyatrosu’nun Annesi isimli oyununun belli izinlerin alınmaması iddiası ile ertelenmesine neden olunması hakkında çıkan haberleri de değerlendiren Ced, haberi aldığında tiyatronun ertelenmiş olmasına çok üzüldüğünü dile getirerek “Herhangi bir tiyatro oyununun sansüre uğramasına ya da iptal edilmesine karşıyım. Ancak Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları merci olarak bir karar verici ya da iptal edici mekanizma değildir. Oyunun ertelenmesinin Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları ile bir bağlantısı bulunmuyor. Özel bir tiyatroydu ve Girne Belediye Salonu’nda oynanacak olan bir oyundu Annesi oyunu. Ancak şahsi görüşümü bildirmem gerekirse, konusu ne olursa olsun herhangi bir oyunun sansüre uğramasına kesinlikle karşı olduğumu yeniden dile getirmek isterim” ifadelerine yer verdi.

Girne Düşünce Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Tüzel:

“Belli çevreler oyunun konusundan dolayı bu oyununun oynanacak olmasından rahatsız oldu diye düşünüyoruz”

Kıbrıs’ın güneyinden Girne’ne sergilenmesi adına gelmesi planlanan Antilogos Tiyatrosu’nun Annesi adlı oyununun ertelenmesine ilişkin YENİDÜZEN’e konuşan Girne Düşünce Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Tüzel, “Tahminimizi söylemem gerekirse belli çevreler oyunun konusundan dolayı bu oyununun oynanacak olmasından rahatsız oldu. Elbette bu resmi bir bilgi değildir. Bu yalnızca bir düşüncedir” dedi. Süreci aktaran Tüzel, “Antilogos Tiyatrosu’nun Annesi oyunu ile ilgili bir organizasyon yapmıştık. 15 Mart’ta oyunu seyirci ile buluşturmayı planlamıştık. Oyuncular Kıbrıslı Rum oyunculardı, oyun da Rumca olacak ancak Türkçe çevirisi sunulacaktı” ifadelerine yer verirken, “Güneyde de bu oyun oynanmıştı. Biz oyunun ve oyuncuların güneyden gelecek olması sebebi ile malzemelerin taşınmasında sorun yaşanmaması adına Gümrük Dairesi’ne bilgi vererek gerekli izinleri aldık. Oyunun 200 TL ücreti olması dolayısı ile biletlerin basımı ile ilgili olarak Vergi Dairesi’ne bilgi vererek oradan da gerekli izinlerimizi aldık” şeklinde konuştu. Tüzel, “Ancak yasada yer alan yabancı uyrukluların gösteri ve yürüyüş yapması izne tabidir maddesi bugüne kadar herhangi bir şekilde aranmamış olduğu için ve biz dernek olarak sürekli tiyatro gösterisi düzenliyor olmadığımız için, buna dair bir izin alınmamıştı. Girne Kaymakamlığı’nın son dakikada bize vermiş olduğu bilgi, bu oyunun oyuncularının yabancı uyruklu olması dolayısı ile izne tabi olduğu idi. İzin alınmadığı için oyunun oynanması uygun değildir denildi. Devlet dairesinin mesailerinin bitimine yakın almış olduğumuz bu bilgi, oyunun ertelenmesine neden oldu. Tahminimizi söylemem gerekirse belli çevreler oyunun konusundan dolayı bu oyununun oynanacak olmasından rahatsız oldu. Elbette bu resmi bir bilgi değildir. Bu yalnızca bir düşüncedir” dedi.

Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları Müdürü Nazım Ced’in olayı öğrendiğinde üzüntüsünü dile getirmek için kendisine ulaştığını da sözlerine ekleyen Tüzel, durumun Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları yetkisinde değil, yabancıların gösteri ve yürüyüş yapması ile ilgili maddeden dolayı İçişleri’ne bağlı Kaymakamlık yetkisinde olduğunu ifade etti. Oyunun ertelenmesine dair konuşan Tüzel, oyunun yeniden oynanması için Dernek içerisinde Yönetim Kurulu olarak görüşmeleri sürdürdüklerini ifade etti.

“Sadece kınıyoruz…”