BM Genel Sekreteri Guterres, Özel Temsilcisi Lute’un bulgularını Güvenlik Konseyi’ne aktarırken ‘Kıbrıs’ta çözüm umutlarının halen diri (alive) olduğunu’ söyledi.
Çıkmayan candan umut kesilmez ya…
Aslında onu diyor Guterres…
Ölmedi madem, yaşatılabilinir süreç…
Ama aslında çok da umudu yok.
Dikkat edin: ‘Süreç’ değil hala canlı olan… ‘Çözüm umutları’…
Zaten raporun ilerleyen bölümlerinden de Genel Sekreter çok da umut verici ifadeler kullanmıyor.
Birkaç saptama yapıyor.
Taraflar için övgü dolu sözler söylemiyor.
Liderlerin ‘Guterres Çerçevesi’ni hatırladıklarını söylemekle yetiniyor. Yani ‘hatırlıyorlar’ ama çok da ‘içine girme’ gailesinde değiller.

*  *  *

Guterres birkaç önemli noktanın altını da çiziyor Güvenlik Konseyi’ne verdiği belgede…

• ‘İlanihaye müzakere modeli’nin işe yaramadığı ortaya çıktı ve bu metot artık geride kaldı.

Bu yaklaşım Akıncı’nın ve Ankara’nın söylemine yakın. Kıbrıs Türk tarafı zaten Talat döneminden beri ‘zaman sınırlaması’nı talep edip duruyor. Guterres bu kadar açık yazdığına göre, -eğer başlarsa- yeni süreçte bir ‘takvimlendirme’ olacak gibi görünüyor.

• Guterres Çerçevesi orada duruyor ama yeni fikirlere de ihtiyaç olabilir.

Guterres bu ifadesiyle bir yandan Ankara’ya, bir yandan da Anastasiadis’e gönderme yapıyor. Muhtemeldir ki New York görüşmesiyle birlikte gündeme getirilen ‘gevşek’lik meselesiyle ilgili söyleyecek bir sözleri varsa BM’ye de söylemelerini istiyor. ‘Rivayet’ yerine ‘hikaye’ istiyor kendi aralarında görüşme yapan Kıbrıs Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti’nden… Zira BM’nin önündeki pilav ‘iki toplumlu, iki bölgeli federasyon’ temelinde bir çözüm için çalışmak… Anastasiadis ve Çavuşoğlu’na ‘Başka bir yemek yaptınızsa, masaya koyun da beraber yiyelim’ diyor Genel Sekreter…

• Lute yeniden adaya gelecek ve tarafların nabzını bir kez daha tutacak.

Bayan Lute yeniden gelecek, çünkü tablo net değil. Belli ki tarafların pozisyonları çok net görülemedi. Bu seferki yoklamada Lute daha açık sorular sorabilir. Taraflardan daha net cevaplar isteyebilir.  Özellikle de Anastasiadis’ten ve de Ankara’dan…

• Statüko sürdürülemezdir. Bu konuda geniş bir konsensüs var.

Bayan Lute Kıbrıs ve garantörlerin tümünden duyduğu ‘tek ortak nokta’yı da yazdı. Herkes sürerdurumdan (statüko) şikayetçi. Kesinlikle doğru. Herkes statükodan yana dertli, ancak statüko kendisini herkese de alıştırmış. Tespit kesinlikle doğru: Statüko sürdürülebilir değil. Ama ‘nereye kadar giderse’ oraya kadar sürdürme gibi bir de eğilim var.

• Kıbrıslılar çözümü hak ediyorlar. Hem de ‘net bir ufukta ulaşılacak’ bir çözümü…

Doğru söze ne denir? Genel Sekreter de Özel Temsilcisi de Kıbrıs’ta yaşayan insanlara acıyorlar aslında… ‘Filler tepişirken, çimenler eziliyor’ çünkü… Toplumların, bireylerin bir kabahati yok ki çözümsüzlüğün sürmesinde… Garantörler kendi derdinde, kendi çıkarında… Liderler toplumlarına bakmayı unutuyorlar çoğunlukla… Sonuçta olan toplumlara oluyor. Bunu ima ediyor BM’nin tepesindeki isimler…

*  *  *

Guterres ‘Kıbrıs’ta çözüm umutları hala canlı’ dedi.
Bu bir uyarı…
‘Her an ölebilir’ de diyebilirdi.
Anlamadığım şu: Neyi bekliyor ‘bizimkiler’?
‘Helva’sını mı?