Bilişim suçlarından sağlık alanına, sanayiden elektronik haberleşme ve derneklere kadar birçok yasa çalışması yasa olma yolunda ilerliyor…  Üzerinde uzun süredir çalışılan 6 yasa tasarısı Meclis’in gündeminde… 6 Haziran tarihinde Meclis’e iletilen, yakın zamanda komitelerin gündemine gelmesi beklenen yasa tasarılarında hukuka aykırılık tespit edilen noktalarda ağır yaptırımların uygulanması öngörülüyor.

Ayşe GÜLER

Üzerinde uzun süredir çalışılan 6 yasa tasarısı Meclis’in gündeminde… 6 Haziran tarihinde Meclis’e iletilen, yakın zamanda da komitelerin gündemine gelmesi beklenen yasa tasarılarında hukuka aykırılık tespit edilen noktalarda ağır yaptırımların uygulanması öngörülüyor.

Siber suçlarla mücadele edebilmek için hazırlanan, 26 maddelik “Bilişim Suçları Yasa Tasarısı’nın yanı sıra Kanser Hastalığı Bildirim Yasa Tasarısı yasallaşma yolunda…

Önce ilgili komitelere, ardından da Meclis’in gündemine gelecek tasarılarının yasallaşması ile bilişim suçları ve elektronik haberleşme sektörüne yönelik önemli adımlar atılacak.

Ülkenin ‘kanayan yarası’ haline gelen kanser vakalarına yönelik veri tabanı oluşturulacak, kanserin bildirimi zorunlu hale gelecek, bu konuda haritalar çıkarılacak.

Organize Sanayi Bölgeleri (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın yasallaşması ile organize sanayi bölgelerindeki sorunlar en aza indirilecek, etkili tedbirler alınacak, yasaya uymayanlara ağır yaptırım uygulanacak.

Şirketler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın hayata geçmesi ile denetçilerin görevden alınmaları ve/veya istifaları yetkili kurula bildirilmesi sağlanacak, Dernekler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın yasallaşması halinde ise tüzüklerin yasaya uygun hale getirilecek, Kaymakamlıklara başvurulacak.  

6 yasa tasarısının yakın zamanda komitelerin gündemine gelmesi bekleniyor.

• Bilişim Suçları Yasa Tasarısı: Siber suçlarla mücadele edilecek, yasaya uymayanlara ağır cezalar uygulanacak.
• Şirketler (Değişiklik) Yasa Tasarısı: Denetçilerin görevden alınmaları ve/veya istifaları yetkili kurula bildirilecek.
• Kanser Hastalığı Bildirim Yasa Tasarısı: Yurt dışında tedavi görenler dahil kanser bildirimi zorunlu hale gelecek, veriler toplanarak işlenecek, haritalar çıkarılacak.
• Dernekler (Değişiklik) Yasa Tasarısı: Tüzükler yasaya uygun hale getirilecek, Kaymakamlıklara başvurulacak.
• Organize Sanayi Bölgeleri (Değişiklik) Yasa Tasarısı: Organize sanayi bölgelerindeki sorunlar en aza indirilecek, etkili tedbirler alınacak, yasaya uymayanlara ağır yaptırım uygulanacak.
• Elektronik Haberleşme(Değişiklik) Yasa Tasarısı: Ticari ve elektronik iletilerin gönderilmesinin kötüye kullanılması ya da suiistimal edilmesi engellenecek. Alıcılara önceden onay alınmak suretiyle gönderilecek.

YASA TASARILARI NEYİ KAPSIYOR?

Dernekler (Değişiklik) Yasa Tasarısı:
Tüzükler yasaya uygun hale getirilecek

Dernekler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın hayata geçmesi ile yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce dernek, birlik, cemiyet ve sair isimler altında kurulan ve tüzel kişilik kazanan dernekler, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 3 ay içerisinde dernek tüzüklerini yasaya uygun hale getirmek ve kaymakamlıklara başvurmak zorunda kalacak.

Ayrıca yeni düzenleme ile yasaya uygun olanlar da dahil derneklerin, ilçe kaymakamlıklarına tüzüklerinin yasaya uygun olduklarını başvuru ile bildirmek zorunluluğu getirilecek.

Yapılan inceleme sonrası tüzükleri yasaya uygun olmadığı tespit edilen derneklere makul süre tanınacak.

Kanser Hastalığı Bildirim Yasa Tasarısı:
Kansere bildirim zorunluluğu

Uzun süredir Meclis’in gündemine alınması beklenen Kanser Hastalığı Bildirim Yasa Tasarısı’nda süreç işlemeye başladı.

Kanser teşhisi konulan vakaların belirlenmesi, kontrol alınması için kanser bildirimi zorunlu hale getirilmesi amaçlanan tasarının yasallaşması ile verilerin toplanarak işlenmesi, kaydedilerek değerlendirilmesi ve haritalandırılması sağlanacak.

Yurt dışında tedavi görenleri de kapsıyor…

Yasa tasarında kanser, bildirimi zorunlu bir hastalık olarak tanımlanıyor.

Ülkedeki üniversitelerle birlikte, kamu kurum ve kuruluşları,  gerçek/tüzel kişilerin bünyesinde teşhis edilen kanser vakalarına ilişkin verilerin Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi’ne bildirilmesi öngörülüyor.

Ayrıca üçüncü ülkelerde kanser teşhisi alan ya da tedavi gören hastaların kendi aracılığıyla, Türkiye’de tedavi gören hastaların bildiriminin ise iki ülke arasında yapılacak protokol çerçevesinde gerçekleşmesi planlanıyor.

Verilerin paylaşılmasında 3 temel ilke…

Yasa tasarısında verilerin paylaşılmasına ilişkin ‘denge’, ‘hasta hakları’ ve ‘veri sağlayıcının hakları’ olmak üzere 3 temel ilke de belirleniyor.

Bu bağlamda yasa kapsamında bildirim yapan kanser hastalarının verilerinin gizliliği ile ilgili Bakanlık tarafından önlem alınmasına vurgu yapılıyor.

Önce uyarı sonra para cezası…

Kanser bildirimine ilişkin idari yaptırımlar da yasa tasarısında yer alıyor.

Buna göre; sorumlu olduğu halde bildirim yapmayan, bakanlık tarafından görevlendirilen kayıt elemanlarına hastalarla ilgili verileri vermeyenlerin, ilk tespitte 15 gün içerisinde bakanlığa bilgi vermeleri için uyarılacağına işaret ediliyor.

Uyarıyı dikkate almayanların suç işlemiş sayılacağı ve brüt asgari ücret tutarında idari para cezasına çarptırılacakları ifade ediliyor.

Mahkemeye aktarılan ve mahkumiyet alınan kişilerin ise brüt asgari ücretin 2 katına kadar para cezasına çarptırılacağına değiniliyor.

Organize Sanayi Bölgeleri (Değişiklik) Yasa Tasarısı…
Sanayi bölgelerine yakın markaj!

Organize sanayi bölgelerinde var olan sorunları en aza indirmek, etkili tedbirlerin alınması için hazırlanan Organize Sanayi Bölgeleri (Değişiklik) Yasa Tasarısı da Meclis’te…

Yeni düzenlemeye göre; Organize Sanayi Bölgeleri Yasası’nın 14’üncü, 18’inci,19’uncu, 20’inci ve 21’inci maddesinde değişikliğe gidildi.

Bu bağlamda yasa tasarısının hayata geçmesi ile organize sanayi bölgelerinin alt yapı ve ortak hizmete ayrılmış yerlerine yapılan zarar ve ziyan, buna sebebiyet verenler tarafından karşılanacak.

Sanayi Dairesi’nin uyarısına rağmen zararın en geç 5 gün içerisinde giderilmemesi halinde, Sanayi Dairesi gerekli önlemleri alacak, önlem alınırken ortaya çıkan herhangi bir masraf, zarar ve ziyanı yapan söz konusu kişilerden ‘kamu alacağı’ olarak tahsil edilecek.

Ağır yaptırımlar…

Yasaya aykırı davranan ve suç işleyenleri mahkumiyetleri ağır yaptırımlar bekliyor.

Ortak hizmetlere ayrılmış yerlerde izinsiz reklam yapan bir kişi de suç işlemiş sayılacak, yürürlükteki aylık asgari ücretin yarısı kadar, ortak kullanım alanına atık atan veya taşınır mal bırakan bir kişiye aylık asgari ücret kadar ceza kesilecek.

Alt yapıya zarar veren aylık asgari ücretin bir buçuk katı kadar, kiracıların faaliyetlerini engelleyici, sağlıklarını tehdit edici veya bölgenin bütünlüğünü bozucu faaliyetlerde bulunanlara yürürlükteki aylık asgari ücretin 2 katı kadar, izin verilen faaliyet dışında başka faaliyette bulunanlara aylık asgari ücretin 3 katı kadar ceza verilecek.

Ayrıca yasaya aykırı hareket eden, tesisi genel yerleşme planına uygun yapmayan veya Bakanlığın onayını almadan yapanlara da aylık asgari ücretin 4 katı kadar, idari para cezası verilecek.

2 ay içinde 3. kez tekrarlanan suç, işletme faaliyetlerini durduracak…

2 ay içerisinde 3 kez tekrarlanan suçlardan dolayı ilgili tesis veya işletmenin faaliyeti, Sanayi Dairesi’nin kararı ile üç gün süre ile durdurulacak.

Suçun devamı halinde tesis veya işletmenin faaliyeti bu kez 15 güne kadar durdurulacak.

Yargı tarafından mahkumiyet alan kişinin yasaya aykırı olarak yapılan tesisi de bu karar sonrasında yıkılacak.

Yasa tasarısında ortak kullanım alanına bırakılan taşınır mallarla ilgili de düzenlemeye gidildi. Buna göre; ceza kuralları uygulanmasına rağmen çözülemeyen taşınır mallar Sanayi Dairesi tarafından uygun görülen alana çekileceği de ifade ediliyor.

Şirketler (Değişiklik) Yasa Tasarısı da Meclis’te…
Denetçilere düzenleme…

Şirketler (Değişiklik) Yasa Tasarı, ilgili yasada denetçilerle ilgili olan 153,  154 ve 155’inci maddelerinde Kuzey Kıbrıs Muhasebe ve Denetim Meslek Yasa Tasarısı ile paralel değişiklik yapılmasına yönelik düzenlemeleri içeriyor.

Ayrıca yasa tasarısı; denetçilerin görevden alınmaları ve/veya istifaları durumunda, bu düzenleme altında oluşturulacak yetkili kurula bildirimlerine ilişkin düzenlemeleri de içeriyor.

Yasa tasarısının hayata geçmesi ile denetçi veya denetim firmalarının görevden alınması veya istifaları halinde, şirketle ilgili görevlerinin sona erdiğini muhasebe ve denetim ile ilgili Meslek Yasası’nda oluşturulan yetkili kurula bildirmeleri gerekecek.

Bununla birlikte şirket denetçisi olarak atanabilmek için, yürürlükteki muhasebe ve denetim ile ilgili Meslek Yasası kuralları uyarınca mesleği icra yetkisine sahip olunması şartı aranacak. 

Elektronik Haberleşme(Değişiklik) Yasa Tasarısı:
Toplu iletilere sınırlama

Ticari ve elektronik iletilerin gönderilmesinin kötüye kullanılması ya da suiistimal edilmesinin önüne geçilmesi, tüketicilerin yaşadığı sıkıntıları önleyici kurallar ile cezai kuralların belirlenmesi amacıyla hazırlanan Elektronik Haberleşme (Değişiklik) Yasa Tasarısı yasallaşma yolunda…

Tasarının yasallaşması halinde ticari elektronik iletiler, alıcılara önceden onay alınmak suretiyle gönderilecek.

Abonelerin verdikleri izin kolayca ve ücretsiz olarak iptal edilebilecek.

Ticari elektronik iletiler, ticari amaç dışında kullanılmayacak. Bu iletilerde kişisel verilerin ve özel hayatın gizliliğini ya da kişilerin onur haysiyetini ihlal edecek içerik kullanılamayacak.

Yasa’nın 95’inci maddesine aykırı hareket edenler mahkumiyetleri halinde asgari ücretin 2 katına kadar para cezasına veya iki yıla kadar hapis cezasına ya da her iki cezaya birden çarptırılabilecek.

Bilişim Suçları Yasa Tasarısı:
Bilişimdeki suçlara ağır ceza

Siber suçlarla mücadele edebilmek için hazırlanan, 26 maddelik “Bilişim Suçları Yasa Tasarısı” Meclis’te…

Kısa sürede Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesi’nde görüşülmesi beklenen tasarının yasallaşması halinde kredi kartı bilgilerini ele geçiren, bu amaçla eylemde bulunarak yarar sağlayanlara 6 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.

Ayrıca, bir çocuğa ait pornografikleri tanıtan, sunan, satanlar ise 12 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilecek.

Tasarıya göre; bilişim verisi üzerinde hukuka aykırı işlem yapan suç işlemiş sayılacak ve mahkumiyetleri halinde aylık brüt asgari ücretin 50 katına kadar para cezası, 5 yıla kadar hapis ya da her iki cezaya birden çarptırılabilecek.

Öte yandan bilişim sistemine müdahalede bulunup, herhangi bir kişinin zarara uğramasına sebep olanlara da aylık asgari ücretin 20 katına kadar para cezasına, 2 yıla kadar hapis ya da her iki cezaya birden çarptırılabilecek.

Bununla birlikte bir fikir ve sanat eseri üretenlerin izni olmadan bu eserleri bilişim sistemi aracılığıyla çoğaltan, değiştiren yayımlayan, ithal veya ihraç edenlere mahkum olmaları halinde brüt asgari ücretin 6 katına kadar para cezası veya 1 yıla kadar hapis ya da her iki cezaya birden çarptırılabilecek.