Hüseyin ÖZBARIŞCI

Her yıl 10-16 Mayıs tarihleri arasında engelli bireyler için farkındalık etkinlikleri düzenlenerek o günler ‘Engelliler Haftası’ olarak kabul ediliyor. Engelli bireyler için çeşitli etkinlikler düzenlenen ve mesajlar verilen bu günlerde Kıbrıs Türk Ortopedik Özürlüler Derneği Başkanı Günay Kibrit YENİDÜZEN’e konuştu, engelli bireylerin yaşadıkları sorunları anlattı.

2006 yılından bu yana hiçbir engelli bir bireyin kamuya istihdam edilmediğini belirten Günay Kibrit, 2017 yılındaki verilere göre 661 kişinin istihdam edilmeyi beklediğini, bu söz konusu kişilerin şu anda yaş sınırını doldurduğunu ve istihdam edilmelerinin ortadan kalktığını dile getirdi.

Kibrit, toplumun maddi katkılar konusunda engelli bireylere karşı duyarlı olduğuna ancak ne yapması gerektiği noktasında farkındalığı olmadığını kaydederek, “Hiç düşünmeden engelli bireyler için ayrılan park yerlerine veya kaldırım üzerine araçlar park edilebiliyor” dedi, engelli bireylerin önündeki engellerin kaldırılmasını istedi.

Tekerlekli Basketbol Takımı’yla ülkemizi en iyi şekilde temsil eden ve takımın başarısının mimarlarından biri olan Ömer Bulduk da değerlendirmesinde, “Keşke her şeye sıfırdan başlasak, çünkü beceremedik. Mimarisidir, ulaşımıdır, erişimidir yasa düzenlemeleridir… Aklımıza ne geliyorsa günümüz koşullarına göre her şeyi sıfırdan düzenleyebilseydik. Diğer ülkelerin yanında çok eskide kaldık. Temel eskiyse ve çürüdüyse üstüne ekledik sonra o bina zamanla çöker” ifadelerini kullandı.

“30 yıl önce söylediklerimizi, bugün de söylüyoruz”

Kıbrıs Türk Ortopedik Özürlüler Derneği Başkanı Günay Kibrit, 10-16 Mayıs Engelliler Haftası’nda bu yıl yaşanan hükümet boşluğundan dolayı bir muhatap bile bulamadıklarını aktardı, uzun yıllardır aynı sorunları söylediklerini ancak sorunların bir türlü çözülemediğini belirtti.

Kibrit şu değerlendirmeyi yaptı: 

“Özellikle son üç yıldır yaşadıklarımız, artık güven noktasında bizleri zaafiyete uğrattı. Ben 30 yıldır bu mücadeleyi veriyorum ama 30 yıl önce konuştuğumuz neyse, bugün de aynı konulardır. Artık yorulduk, çünkü 30 yıldır zaten anlatamıyoruz. Daha önce gidip bir muhatap bulabiliyorduk, fakat bu yıl Engelliler Haftası’nda gidip konuşacağımız bir makam dahi yok. Gittiğimiz zaman, ‘Hiç merak etmeyin yanınızdayık, sorunlarınızı bilirik, halledeceyik, çözeceyik’ sözlerini çok duyduk ama hiçbir zaman ileriye gidemedik, sorunların çözüldüğünü de görmedik. O yüzden biz böylesi haftalarda onlara gitmiyoruz, gidip de “Sizin yanınızdayız” mesajı vererek fotoğraf çekme imkânını vermiyoruz.”

“2006 yılından bu yana bir kişi bile istihdam edilmedi”

Engelli bireylerin 2006 yılından bu yana devlete istidam edilmediğini aktaran Kibrit, istidam bekleyen birçok engelli bireyin yaşı geçtiği için bu haktan yararlanamayacak düzeye geldiğini söyledi.

Kibrit şöyle konuştu:

“Ülkemizde 2006 yılından beridir herhangi engelli bir birey kamuda istihdam edilmedi. 2017 verilerine göre yaklaşık 661 arkadaşımız istihdam bekliyordu ama bu arkadaşlarımızın birçoğunun şu anda yaşı geçtiği için istidam edilecek durumda değildir. Özel sektörde şu anda 64 arkadaşımız çalışıyor. Özel sektörde engelli bireylerimizi teşvik eden yasal düzenlemeler var aslında ancak engellilerimiz daha çok devlet güvencesi altında çalışmayı tercih ediyor. Ben buradan şunu söylemek isterim ki, önemli olan o sosyal güvence altına girebilmektir. Özel sektör veya devlet hiç fark etmez.”

“Engelli çocuklar toplumdan izole edilerek eğitim görmemeli”

Kıbrıs Türk Ortopedik Özürlüler Derneği Başkanı Kibrit, erken tanı konusunda eksiklik yaşandığı ve engelli bireylerin 1 yaşından itibaren eğitim görmelerinin önemine dikkat çekerek, “Özellikle birçok otistik ve down sendromlu çocuklarımızda erken bir şekilde eğitime başlaması hayatı boyunca yaşayacağı sıkıntıların yüzde 60’ını geri kazanmasına neden olacak bir durumdur” dedi.

Kibrit şunları söyledi:

“Engelli bireylerimiz, günümüzde birçok sorunla karşı karşıya kalıyor. İlk olarak doğduğu zaman engelli olduğu tespit edilen bir çocuğumuzun erken tanı ve erken eğitim olayı maalesef ülkemizde yok. Özellikle birçok otistik ve down sendromlu çocuklarımızda erken bir şekilde eğitime başlaması hayatı boyunca yaşayacağı sıkıntıların yüzde 60’ını geri kazanmasına neden olacak bir durumdur. Maalesef ülkemizde böyle bir durum yoktur. Eğitim 4 yaşında başlıyor ancak engelli bireyler için 1-3 yaş, eğitim açısından çok önemlidir. Gerek devlet, gerekse özel kurumlar, eğitimi sağlamaya çalışıyor ancak bir yasamız yok. Engelli çocukların yaşıtlarıyla birlikte eğitim alması lazım. Engelli bireylerin tamamen toplumdan izole bir şekilde olarak eğitim görmesi bizim için kabul edilebilir bir şey değildir.”

“Yükseltiyi geçemediğimiz zaman engelli oluyoruz”

Günay Kibrit, bedensel engelli bireylerin eğitim alma, sosyal hayata katılma ve toplumla birlikte olması konusunda sorunlar yaşamadığını tek sorunun engelli bireylerin önüne konulan engeller olduğunu dile getirdi.

Kibrit şöyle konuştu:

“Bedensel engelli bireylerimizin önündeki en önemli engeller, ulaşım, erişim ve dolaşımdır. Bedensel engellilerin eğitim alma, sosyal hayata katılma, toplumla birlikte olması konusunda aslında bir engel yok ancak iki santim veya dört santimlik bir yükselti, gireceğimiz bir mekâna bizim orada engelli olduğumuzu hatırlatıyor ve o yüksekliği geçemediğimiz zaman engelli oluyoruz. Mimari yapılarda veya halka açık alanlarda gerekli düzenlemelerin engelli bireyler için uygun bir şekilde yapılması, bizim engelli olmamızın önümüzdeki engelleri aşar ve sadece farklı görünüşte olduğumuzu sağlar.

Erişim konusunda da büyük sıkıntılarımız var. Görme engelli bir birey rahat rahat istediği bilgiye erişebilmeli. Bugün baktığımızda engelli bir bireyin tek başına çıkıp dolaşması, aktivite yapması, vakit geçirmesi neredeyse imkânsızdır. Fiziksel olarak uygulanan engelleri geçtik, bu psikolojik anlamda da çok zor bir durumdur. Ancak, bir empati yapıldığı gün bunu anlayabiliriz.”

“Engelli bireyler toplumun içerisinde bir bireydir”

Kibrit, toplumun maddi katkılar konusunda engelli bireylere karşı duyarlı olduğuna ancak ne yapması gerektiği noktasında farkındalığı olmadığını belirtti, “Hiç düşünmeden engelli bireyler için ayrılan park yerlerine veya kaldırım üzerine araçlar park edilebiliyor” dedi. Amaçlarının, engelli bireylerin toplum içerisinde birer birey olabildiğini kabul ettirmek olduğunu dile getiren Günay Kibrit, “Bizler toplumda eşit bireyleriz ve herkesin yararlandığı aynı haklara sahibiz. Yıllardır, bunu başarabildik mi? Hayır… Ne toplum, ne yönetenler ne de biz engelliler olarak bunu başaramadık” ifadelerini kullandı.

“Çalışmalar yapılıyor, geliştirilmeli”

Son dönemde özellikle ilkokul ve ortaokullarda engelli bireylerin de eğitim alabilmesi için çalışmalar yapıldığını belirten Günay Kibrit, bunun yeterli derecede olmadığını anlattı, daha iyi noktaya gelinmesi gerektiğinden bahsetti. Kibrit, “Engelli bir çocuğa sınıfa girmesi için gerekli olan tüm altyapıyı hayata geçirirsek, o çocuk da diğer arkadaşlarının yanında eğitim görebilir. Üniversitelerimiz bu konuda kendilerini ciddi anlamda geliştirdiler. Birçoğu bu konuda çok iyi seviyededir” dedi.

“Spor ve sanat bizim için adeta bir sihirdir”

Engelli bireylerin topluma kazandırılmasının en etkili yolunun spor ve sanat olduğunu belirten Ortobedik Özürlüler Derneği Başkanı Kibrit, şöyle devam etti:

“Engelli bireyleri topluma kazandırmanın, toplumla iç içe getirmenin en etkili ve yolu spor ve sanattır. O yüzden spor ve sanat bizim için adeta bir sihirdir. Tekerlekli Basketbol takımımızın son dönemde yakaladığı başarı da ortada… Bizleri ve Türkiye’yi Avrupa’da temsil ediyor. Ben de, gençlik yıllarımda spor yapmıştım ve 28 yıla yakın aktif olarak görev aldım. Takımımız, diğer spor branşlarında pek gerçekleşmeyen bir durum olan Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş takımlarıyla Lefkoşa’da karşılaşıyor. Bu, küçümsenecek bir olay değildir.”

Bulduk: “Keşke her şeyi sıfırdan yapabilsek… Diğer ülkelerin yanında çok eskide kaldık”

Tekerlekli Basketbol Takımı’yla ülkemizi en iyi şekilde temsil eden ve takımın başarısının mimarlarından biri olan Ömer Bulduk, ‘10-16 Mayıs Engelliler Haftası’ dolayısıyla YENİDÜZEN’e düşüncelerini aktardı. Başarılı sporcu, “Keşke her şeye sıfırdan başlasak, çünkü beceremedik. Mimarisidir, ulaşımıdır, erişimidir yasa düzenlemeleridir… Aklımıza ne geliyorsa günümüz koşullarına göre her şeyi sıfırdan düzenleyebilseydik. Diğer ülkelerin yanında çok eskide kaldık. Temel eskiyse ve çürüdüyse üstüne ekledik sonra o bina zamanla çöker” ifadelerini kullandı.

 Ömer Bulduk

Tekerlekli sandalye kullandık, engellerle karşılaştık!

Kıbrıs Türk Ortopedik Özürlüler Derneği Başkanı Günay Kibrit, açıklamaları sonrasında YENİDÜZEN Muhabiri Hüseyin Özbarışcı’yı sokakta gezdirerek gerek kaldırım önlerinde, gerekse bina girişlerinde engelli bireylerin yaşadıkları zorlukları yerinde anlattı.  

YENİDÜZEN Muhabiri Hüseyin Özbarışcı, sokakta engelli bireylerin yaşadıkları zorlukları deneyimledi.

Engelli bireylerin değil, kuşların yuvası!

Demirhan’da yapılan ve yaklaşık 10 yıldır atıl bir vaziyette duran Engelsiz Yaşam Evi, engelli bireylerin değil, kuşların yuvası olmuş vaziyette. YENİDÜZEN, ilgili merkezi gidip görüntüledi ve oradaki manzara engelli bireylere gösterilen değeri gözler önüne serdi.  Kıbrıs Türk Ortopedik Özürlüler Derneği Başkanı Günay Kibrit adeta atıl vaziyette duran merkez hakkında, “Demirhan’daki Engelsiz Yaşam Evi yaklaşık 10 yıldır açılamıyor, açılamadığı gibi orada atıl vaziyette duruyor ve çürümeye de yüz tuttu. Çünkü yasamız yoktur, devlet orasının nasıl çalıştıracağını bilmiyor” değerlendirmesini yaptı.

Yaklaşık 10 yıldır atıl bir vaziyette duran Engelsiz Yaşam Evi...