Özelde istihdam gerçeği ÇALIŞANIN ÇOĞU YABANCI
Kamu kurumları dışında, özel sektördeki istihdam, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Turizm Bakanlığı verilerine yansıdı. “Kayıtlı” çalışanların çoğunluğunu “yabancılar” oluşturuyor.
Fehime ALASYA
Kıbrıs’ın kuzeyinde özel sektörde çalışanların çoğunluğunu “yabancılar” oluşturuyor. 94 bin 526 “kayıtlı” özel sektör çalışanının sadece 44 bin 512’si KKTC yurttaşı.
Özel sektördeki yerli istihdam gerçeği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Turizm Bakanlığı verilerine yansıdı.
Özel sektörde aktif çalışan 94 bin 526 kişiden 44 bin 512’si KKTC, 34 bin 574’si TC ve 15 bin 440’ı ise diğer ülke vatandaşı olarak kayıtlara geçti. Çok gündeme gelen ve kamuoyunda tartışına turizm sektöründe ise 2018 verilerine göre 18 bin 585 kişi çalışıyor, bu çalışanların sadece 4 bin 161’sı KKTC vatandaşı.
Çeşitli sektörlere dağılan istihdamlar arasında ülke ekonomisinde büyük bir payı olan turizm bölümü yer alırken, buradaki rakamlar ise Turizm Bakanlığı’nın verilerine yansıdı.
Turistik Konaklama Tesisleri’nde çalışan yabancı istihdamlar, 2014 yılından 2018 yılına kadar yerli istihdama göre neredeyse dört katı arttı.
Buna göre 2014 yılına bin 963 olan yerli istihdam 2018 yılında 2 bin 473’e çıkarken, 2014 yılında 624 olan üçüncü ülke istihdamı, 2018 yılında 2 bin 480’e yükseldi.
Turizm Bakanlığı verilerine yansıyan istihdamlarda yerli işgücünde görülen küçük artışa karşın yabancı işgücünde çok hızlı yükseliş oldu.
2018 yılında casino istihdamlarının yer aldığı tabloda toplam 8 bin 402 kişi yer alırken, bunların 4 bin 358’i TC vatandaşı, 2 bin 356’sı yabancı, bin 688’i ise yerli istihdam oldu.
Turistik konaklama tesislerinde de benzer manzara vardı. 2018 yılında toplam 10 bin 183 istihdamın yarısı TC vatandaşları olurken, diğer yarısında da yabancı ve yerli çalışan sayısı eşitlendi.
94 bin 526 aktif çalışan,
44 bin 512 KKTC yurttaşı,
34 bin 574 TC yurttaşı,
15 bin 440’ı diğer ülke vatandaşı.
94 bin 526 aktif çalışandan 44 bin 512’si KKTC vatandaşı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine yansıyan istihdamlarda ilk sırayı KKTC vatandaşları alırken, ikinci sırada Türkiye Cumhuriyeti, üçüncü sırada ise üçüncü ülke vatandaşları yer aldı.
Ülkede dün itibariyle kayıtlara geçen 94 bin 526 aktif çalışandan 44 bin 512’si KKTC, 34 bin 574’si TC ve 15 bin 440’ı ise üçüncü ülke vatandaşı oldu.
Turistik Konaklama Tesisleri’nde çalışan yabancılar, 2014 yılından 2018 yılına kadar yerli istihdama göre neredeyse dört katı arttı.
Tesislerdeki yabancı istihdamlarında büyük artış
Turizm Bakanlığı verilerine yansıyan rakamlarda ise 2014 yılından 2018 yılına dek, Turistik Konaklama Tesisleri ve casinolardaki deki istihdamlar yer aldı.
Turistik Konaklama Tesisleri’nde 2014 yılından 2018 yılına geline dek yerli istihdamın küçük yükselişlerle de olsa arttığı görüldü.
2014 yılında tesislerde görülen yerli çalışan sayısı bin 936 kişi iken bu rakam 2018 yılında iki bin 473 oldu.
2014-2018 yılları arasındaki zaman diliminde yerli ve Türkiye vatandaşı istihdamlar düşerken, üçüncü ülke vatandaşı istihdamları hızlı bir yükselişe geçti. Özellikle yabancı istihdamlar, 2014 yılından 2018 yılına dek yerli istihdama göre neredeyse dört katı arttı.
2014 yılından 2018 yılına dek turistik alanlardaki istihdamlarda KKTC vatandaşlarında 537 kişilik artış yaşanırken, yabancı istihdamlarda bin 856 kişilik yükselme oldu.
2014 yılına bin 963 olan yerli istihdam 2018 yılında 2 bin 473’e çıkarken, 2014 yılında 624 olan üçüncü ülke istihdamı, 2018 yılında 2 bin 480’e yükseldi.
Yerli istihdamdaki küçük artışa karşın yabancı istihdam hız kesmedi. 2018 yılında toplam 10 bin 183 istihdamın yarısı TC vatandaşları olurken, yabancı ve yerli çalışan sayısı eşitlendi.
2014 yılına bin 963 olan yerli istihdam 2018 yılında 2 bin 473’e çıkarken, 2014 yılında 624 olan üçüncü ülke istihdamı, 2018 yılında 2 bin 480’e yükseldi.
Casino istihdamlarında 8 bin 402 kişiden sadece bin 688’i yerli istihdam
Turizm Bakanlığı verilerine yansıyan rakamlarda casinolarda çalışan kişi sayısının artışında da yabancı sayısı başı çekti.
2018 yılında casino istihdamlarının yer aldığı tabloda toplam 8 bin 402 kişi yer alırken, bunların sadece bin 688’i yerli istihdam oldu.
2014 yılında casinolarda 829 KKTC vatandaşı çalışırken, bu rakam 2018’de bin 688’e yükseldi. ‘Yabancı’ kategorisinde yer alan üçüncü ülke çalışanları ise bin 134’ten 2 bin 356’ya çıktı.
Casinolardaki TC vatandaşı istihdamlar ise bu yıllar arasında 3 bin 209’dan 4 bin 358’e çıktı.
DEV-İŞ Başkanı Hasan Felek: “Amaca göre istihdam yapılmalı, sömürü için değil”
Tüm bu rakamlar ışığında ülkedeki yabancı işçi istihdamı artışını değerlendiren Felek, ‘emek sömürüsüne’ dikkat çekerek, alınabilecek tedbirlerden söz etti.
Ülkedeki istihdamların ihtiyaca göre değil ‘ucuz işgücüne’ göre yapıldığına dikkat çeken Devrimci İşçi Sendikaları (DEV-İŞ) Federasyonu Genel Başkanı Hasan Felek, özellikle son yıllarda görülen yabancı istihdam artışını buna bağladı.
Felek, “İhtiyaç olan sektörde yabancı işgücü getirtilebilinir ama bizde amaç ihtiyaçtan çok daha ağır sömürü koşulları altında çalıştırmak olduğu için yabancı iş gücüne rağbet vardır. Bunun ortadan kaldırılması ve toplumsal anlamda, sektörlere göre işgücü açığının tespit edilip, bu açığa göre çalışma izinlerinin verilmesi gerektiğini düşünüyorum.” dedi.
Devrimci İşçi Sendikaları (DEV-İŞ) Federasyonu Genel Başkanı Hasan Felek:
“Amaca göre istihdam yapılmalı, sömürü için değil”
Ülkedeki yabancı işçi artışını değerlendiren Felek, ‘emek sömürüsüne’ dikkat çekerek, alınabilecek tedbirlerden söz etti.
Felek, açıklamasında şunları ifade etti:
“Bizde yabancı işçi meselesi KKTC’nin işgücü açığından kaynaklanıp ihtiyaca göre değil, yasalara uygun çalışma taleplerini bertaraf etmek için ucuz işgücü mantığıyla istihdam ediliyor.
İşçiler daha az haklarla, sömürülerek çalıştırılıyor.
Tabi ki ihtiyaç olan sektörde yabancı işgücü getirtilebilinir ama bizde amaç ihtiyaçtan çok daha ağır sömürü koşulları altında çalıştırmak olduğu için yabancı iş gücüne rağbet vardır. Bunun ortadan kaldırılması ve toplumsal anlamda, sektörlere göre işgücü açığının tespit edilip, bu açığa göre çalışma izinlerinin verilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Hangi ülkeden gelirse gelsin, tüm işçileri eşit görmekteyiz ve haklarını yerli istihdamı savunduğumuz ölçüde savunuyoruz çünkü burada bir emek sömürüsü söz konusudur. İstihdam oranlarında önce yerli iş gücü desteklenmeli, işverenlerin de aşırı kar ve sömürü hırsı da çalışma izinlerine getirilecek önlemlerle ortadan kaldırılmalıdır, engellenmelidir.
Bu önlem ile de yerli istihdam artacaktır. Özel sektörde sendikalaşma olursa, bu sömürü de ortadan kalkacaktır. Bu da alınacak bir diğer önlemdir.
Özel sektörde sendikalaşmanın önü açılırsa yabancı işçi ihtiyacı da bu oranda azalacaktır.
Geçen yıl 10 işçi öldü, bakın, neredeyse hepsi inşaat sektöründe ve hepsi de yabancıydı. Bugün Çalışma Bakanlığı’nın yabancı işçi getirilmesindeki ön izinleri durdurması çok doğru ve yerinde bir karardır. Geçen hafta olan 3 iş kazasından üçü de yabancıydı, çalışma izinliydi…”