Gazeteci, yazar ve aktivist Hasan Yıkıcı’nın ilk kitabı olan “Özgürleşme Denemeleri -Sol, Ekoloji, Kimlik ve Konformizm-”  kitabı Işık Kitabevi etiketiyle yayımlandı.

Kitap son 5 yıl içerisinde yaşanan siyasal, toplumsal ve kültürel kırılmalar doğrultusunda bir özgürleşme siyaseti öneriyor.

Hasan Yıkıcı’nın çalışması, “Özgürleşme Hatları”, “Kimlik Çıkmazı”, “İklim Krizi, Ekoloji ve Sol”, “Entegrasyon, Merkezde Kırılmalar, ve Kıbrıs Sorunu” ile “Huzursuz Düşünceler” başlıkları altında toplanan 5 temel bölümden oluşmakta. 

Yeni bir sol ve devrimci paradigmanın ihtiyacı odağında dolanan makalelerde, özellikle reaksiyoncu, dogmatik ve kimlik odaklı mücadele anlayışları eleştirilerek, anti-kapitalist müşterekler, ortaklıklar ve ekoloji odaklı, kurucu bir özgürleşme siyasetinin genel hatları oluşturulmaya çalışılıyor.

Kitabın editörlüğünü şair ve yazar Halil Karapaşaoğlu, tasarımını ise Çağdaş Öğüç yaptı.

“Ezberlenmiş pratiklerin ve düşünce kalıplarının dışına çıkılmalı“

Yıkıcı, kitabın giriş kısmındaki yazısında şu noktalara dikkat çekmekti:

“Özellikle gerek merkez siyasetteki kırılmaların derinleştiği gerekse de toplumsal ilişkilerin her alanına sirayet eden çürüme, konformizm ve düşünsel tembelliğin artık kangrenleştiği bir dönemde, ezberlenmiş pratiklerin ve düşünce kalıplarının dışına çıkılması, solda yeni bir devrimci paradigmanın oluşturulması gerektiğini düşünüyorum. Bunun için de her türlü düşünsel ve pratik konformizmden, mücadele alanlarının üzerine çöken bürokratikleşme ve dogmatizmden, reaksiyonculuğun ve slogancılığın getirdiği kolaylıktan ve kimlik siyasetlerinin ama özellikle de Kıbrıslılık kimliği üzerinden şekillenen kopkoyu sinizimden hesaplaşılması gerekmekte.”

Devletsiz bir yaşam ütopyası

Kitabın ilk yazısı olan “Kriz, Müşterekler ve Devletsiz Bir Yaşam” makalesinde ise Yıkıcı, Kıbrıs’ın kuzeyinde neredeyse hiç tartışılmayan devletsiz bir toplum ve öz yönetim düşüncesini uygulanabilir bir pratikler bütünü olarak tartışmaya açıyor.

Kitaptaki diğer tüm yazıların alt metnine de sirayet eden devletsiz düşünce, devletsiz mücadele ve devletsiz bir yaşam fikrinin tüm değerlerin hızla çürüdüğü ve ulus devletlerin gittikçe otoriterleştiği bir dönemde hatırlanması gerektiğini savunan Yıkıcı, bunun aynı zamanda yeni bir özneleşme sürecine kapı aralayacağını da savunuyor.

Özellikle müşterekler ve öz yönetim pratikleri doğrultusunda, reaksiyoner değil kurucu bir sol muhalefet hattı öneren Yıkıcı, bu çabaya da kısaca “Özgürleşme Siyaseti” diyor.

Kıbrıs Sorunu, kimlik siyaseti ve federasyon söylemine dair eleştirel bir bakış açısının ortaya serildiği kitapta Yıkıcı, ezberlenmiş ve artık bir slogandan öteye geçmeyen alışkanlıklarla da hesaplaşılması gerektiğini ortaya anlatıyor.

“Başkaldıran özgür olandır”

Kitabın önsözünü yazan ve editörlüğünü üstlenen şair Halil Karapaşaoğlu, Yıkıcı’nın çalışmasıyla ilgili olarak şu ifadeleri kullandı:

“Yıkıcı, burjuvazinin hayatlarımız üzerinde hem ideolojik hem de ekonomik tahakküm kurmasını reddediyor. “Devletsiz Toplum” tahayyülünü daha yüksek sesle dillendirmenin, koşulsuz özgürlük istemenin, sömürünün olmadığı sınıfsız bir toplumda yaşamak isteğinin yeri ve zamanının olmadığının altını çiziyor.

“Devletsiz Toplumu” düşlerken üretim ilişkilerinden toplumsal cinsiyet eşitliğine, ekolojiye değin geniş bir hat çiziyor. Bu alanlarda ortaya çıkan iktidar mekanizmalarını, beyaz-erkek-insan merkezli yaşam anlayışını ciddi anlamda eleştiriyor. Tahakkümden arındırılmış yeni ilişkiler ağının “müşterekler” zemininde kurulması gerekliliğine vurgu yapıyor.

Yıkıcı’nın ortaya koyduğu bu çalışma, siyasal alanda bugüne değin merkeziyetçi, federalist ve gelenekselci olan siyasal entelektüel tahakküme karşı da bir başkaldırıdır. Bu başkaldırıyı selamlamakla birlikte özgürlükçü, sınıfsız, tahakkümden ve işgalden arındırılmış “yeni” bir yaşamı tartışmaya başlamanın zamanıdır. Başkaldıran özgür olandır!”

Ne dediler?

Yazar, gazeteci, aktivist ve akademisyenler de Yıkıcı’nın derlemesine dair fikirlerini paylaştılar.

“Yaprak kıpırdamayan sol/muhalif entelektüel dünyada ses getirmeye aday" 

Yazar Hakkı Yücel: "Hasan Yıkıcı okuyor, düşünüyor, yazıyor, eyliyor. “Özgürleşme Denemeleri” bu doğurgan yaşam biçiminden beslenen; sadece reddeden, yıkmaktan öteye önermede bulunamayan ‘tepkisel aklın’ değil; yıkmayı yeniden inşa, reddi yeni açılım ve önermelerle ikame eden eleştirel, sınırları zorlayan, yaratıcı ‘etkin aklın’ ürünü yazıları içeriyor. Tam da bu nedenle neredeyse yaprak kıpırdamayan sol/muhalif entelektüel dünyada ses getirmeye aday." 

“Adeta yeni bir mücadele hattı çiziyor”

Akademisyen Umut Bozkurt: “Hasan Yıkıcı’nın huzur kaçırmayı amaçlayan yazıları, içinde debelendiğimiz sinizm, konformizm ve toplumsal mücadele sürecindeki tüm ezberlerimizle hesaplaşmak ve yeni bir devrimci paradigma oluşturmak için bir çağrıyla başlıyor. Kimlik siyasetine, mikro milliyetçiliğe saplanmış Kıbrıs Türk soluna; müşterekler siyaseti, özgürlükçü belediyecilik ve halk meclisleri, emek, ekoloji, kent hakkı gibi alanlarda oluşturulacak olan öz yönetim mekanizmaları gibi kavramları tartışarak, adeta yeni bir mücadele hattı çiziyor…”

“Sloganların aldatıcı ritmine uyumlaşmak yerine direniyor”

Gazeteci-yazar Cenk Mutluyakalı: “İnsanların pek okumadığı, genelde seyrettiği ve söylendiği, derinliğin giderek kaybolduğu zamanlarda Hasan Yıkıcı gibiler ışığa açlığımızı bastırıyor. Kitaba örtündüğü dünyasından göğe bakıyor, bilgiye açlığıyla başkaldırıyor, onca çürüme içinde vasata teslim olmuyor, sloganların aldatıcı ritmine uyumlaşmak yerine direniyor, hayatlarımızı kuşatan sıradanlığa bilgelikle itiraz ediyor. Pratiğini hiç sarsmadan göstermelik bir itiraz değil Hasan’ınki, yeni bir özgürleşme süreci öneriyor aslında, önce kendimizden başlayarak...”

“Okuduğumuz her bir satırda hem fail hem mağdur olduğumuz gerçeği ile yüzleşiyoruz.”

Feminist aktivist, İnsan Hakları Hukukçusu Aslı Murat: “Hasan Yıkıcı “Özgürleşme Denemeleri” ile, yaşanılan sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirirken, gözlerimizin önündeki sis bulutunu aralıyor. Okuduğumuz her bir satırda hem fail hem mağdur olduğumuz gerçeği ile yüzleşiyoruz. Sarsılıyoruz, kızıyoruz, ilk etapta kabullenemiyoruz ama uyanıyoruz. En önemlisi de, ataerkil kapitalizmin yok saydığı herkesin bir araya gelerek, umudu yeniden inşa edeceği ekolojist bir politika üzerine düşünebiliyoruz.”