Kooperatif Merkez Bankası’ndaki 3 Milyon TL’lik soygun olayının 21 gün sonrasında bu kez Merkez Bankası’nda soygun girişiminin yaşanması, para transferlerindeki ihmali gözler önüne serdi.  Bir ayda ardı ardına 2. kez soygun denemesinde bulunulması,  bankalardaki güvenlik sistemini ve para transferi konusunu gündeme taşıdı.

Ayşe GÜLER

Kooperatif Merkez Bankası’ndaki 3 Milyon TL’lik soygun olayının 21 gün sonrasında bu kez Merkez Bankası’nda soygun girişiminin yaşanması, para transferlerindeki ihmali gözler önüne serdi.

Bir ayda ardı ardına 2. kez soygun denemesinde bulunulması,  bankalardaki güvenlik sistemini gündeme taşıdı.

YENİDÜZEN’e konuşan güvenlik sistemleri uzmanları, belirli bir miktarın üzerindeki para transferlerinde ‘polis zorunluluğunun’ olduğunu ancak her iki soygun olayında da polisin bulunmadığını vurguladı.

Uzmanlar, hafta içi her gün belirli saatlerde gerçekleşen para transferlerinin vatandaşlar tarafından görülmeyen noktalarda yapılması gerektiğine dikkat çekerek, nakillerin ‘gözetlenmesini’ engellemek amacıyla bölgeye duvar çekilmesinin şart olduğunu vurguladı.

Bankaya giriş ve çıkışların kayıt altına alınması gerektiğini de ifade eden uzmanlar, para transferlerinin ihmale açık olduğunu, Özel Güvenlik Yasası’nın da bir an önce hayata geçmesinin önemine değindi.

Öte yandan Kuzey Kıbrıs Sigorta- Reasürans Şirketler Birliği Genel Sekreteri İbrahim Karçin ise bankaların yasal sorumluluklarını yerine getirmemesi durumunda sigorta şirketlerinin çalınan parayı ödemek zorunda olmadığına dikkat çekti.

Zırhlı araçlar oldukça pahalı
Ülkemizde birçok banka, para nakillerini zırhlı araçlar yerine bankanın kendi özel aracıyla yapıyor.
Bu konuda ‘yasal zorunluluk’ bulunmaması, birçok ihmali de beraberinde getiriyor.
Zırhlı araçların oldukça pahalı olması nedeniyle birçok bankanın bu yöntemi tercih ettiği belirtiliyor.
Öte yandan elde edilen bilgilere göre ‘Bantaş’ isimli bir şirket bazı bankalara özel güvenlik sistemine yönelik hizmet veriyor, para nakli sırasında da ciddi önlemler alıyor.

Personelin silah taşıma yetkisi yok, polis koruması şart
Bankalarda özel güvenlik hizmeti sağlayan görevlilerin ise silah taşıma yetkisi bulunmuyor.
Bu yüzden yüklü miktardaki para transferlerinin polis eşliğinde yapılması gerekiyor.

GÜVENLİK SİSTEMLERİ UZMANI NE DÜŞÜNÜYOR?

Bulut: “Kamera sisteminin olmaması ciddi hata”
Güvenlik sistemleri Uzmanı, AYRA Güvenlik Genel Müdürü Metin Bulut, Merkezi Bankası’na gerçekleştirilen soygun girişiminin olduğu bölgenin Lefkoşa’nın merkezi olmasına rağmen hiçbir kamere sisteminin bulunmamasının ciddi bir hata olduğunu söyledi.
Bulut, konuyla ilgili Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada soygun girişiminin ‘yerleşke dışında’ gerçekleştiğini belirttiğini ancak otoparkın da ‘yerleşke içerisinde’ yer aldığını kaydetti.

“Merkez Bankası’nda 3 güvenlik görevlisi var”
Bulut, hafta içi her gün gerçekleşen para transferleri ile ilgili de bilgi verdi.
Nakit para transferlerinde birçok banka personelinin sabah saatlerinde araçları ile gelerek Merkez Bankası’ndan ATM ve şubelere götürmek için yüklü miktarda para aldığını, akşamüstü saatlerinde de toplanılan yüklü miktarda parayı Merkez Bankası’na getirdiklerini aktaran Bulut, Merkez Bankası’nda 3 güvenlik görevlisinin bulunduğunu ancak silahlı korumanın bulunmadığını vurguladı.
Bulut, “Milyonlarca TL bulunan Merkez Bankası içerisinde silahlı güvenlik görevlisi bulunmuyor” diye konuştu.

“Polisten neden yardım istenmedi?”
Belirli saatlerde ve düzenli olarak gerçekleşen para transferlerinin polis gözetiminde yapılması gerektiğine değinen Bulut, geçtiğimiz gün yaşanan soygun girişiminde hiçbir görevli polisin bölgede bulunmadığını belirtti.

“Nakiller, vatandaşlar tarafından görülmemeli”
Bulut, yüklü miktardaki para nakillerinin vatandaşlar tarafından görülmeyen noktalarda yapılması gerektiğine de dikkat çekerek, söz konusu bölgede nakillerin gözetlenmesini engellemek amacıyla duvar çekilmesinin şart olduğunu vurguladı.
Bankaya giriş ve çıkış yapan araçlarla birlikte vatandaşların da kayıt altına alınmasının önemine değinen Bulut, bu konuda acil olarak önlem alınması gerektiğini belirtti.
Bulut, bankaların yüzde 70’inin zırhlı araçlarla para transferi yaptığını, geriye kalanların ise banka araçları ile bu işlemi gerçekleştirdiğini dile getirdi.

“Hesap sorulabilmesi için polis, sivile bağlanmalı”
Hükümetin yaşanan olaylarla ilgili ‘hesap verebilmesi’ için polisin sivile bağlanması gerektiğine de vurgu yapan Bulut, “Bu nokta da ben hükümeti suçlu bulmuyorum. Kimse, ne Başbakan’dan ne de İçişleri Bakanı’ndan hesap soramaz. Bunun yapılabilmesi için polisin sivile bağlanası gerekiyor” dedi.

3 Milyon TL’lik soygun…
Bulut, 24 Temmuz’da meydana gelen 3 milyon TL’lik soyguna da değindi.
Yapılan araştırmalar sonucu polisin 770 bin 500 TL ele geçirmesinin ardından, 30 polisin ödüllendirildiğini, 2 polisin para ödülünü iade ettiğini hatırlatan Bulut, “Ödüller ağırlıklı olarak Lefkoşa Polis Müdürlüğü’nde çalışan polislere verildiği için 2 polis aldıkları ödülleri geri iade etti. Yaşananlardan sonra Güzelyurt Polis Müdürlüğü’nde görevli 20 polise de ödül verildi” şeklinde konuştu.

“Soyguncular, devletle alay ediyor”
Bulut, 2 milyon 229 bin 500 TL’nin halen kayıp olmasına rağmen polislerin ödüllendirilmesini ‘akıl tutulması’ olarak değerlendirerek, soyguncuların devletle alay ettiğini savundu.
“Polis, yaşanan soygun olaylarının ardından sınıfta kalmıştır” şeklinde konuşan Bulut, bu gibi olayların önüne geçilmesi için ülkeye mobese sisteminin getirilmesinin şart olduğunu belirtti.
Bulut, “Merkez Bankası, 2 klima ücretine bu iş çözülecekti. Suçlular da bu girişiminde bulunmayacaktı” dedi. 

Çelebioğlu: “Yasa, Meclis’ten geçmeli”
Çelebioğlu Güvenlik Şirketi Direktörü Mehmet Çelebioğlu, para nakillerinde zırhlı araç kullanımının yanı sıra, eğitimli ve silahlı görevlilerin bankalarda hizmet verebilmesinin zorunlu hale getirilebilmesi için Özel Güvenlik Yasası’nın yürürlüğe girmesi gerektiğine dikkat çekti.
Çelebioğlu, para transferlerinde polislerin görevlendirildiğini, böylelikle polislerin ‘asli görevlerinden’ uzaklaştığını savunarak, “Polislerin görevi bu değildir” dedi.
Devletin 12 yıldır dışarıdan özel hizmet satın aldığını dile getiren Çelebioğlu, ne yazık ki ilgili yasanın hala yürürlüğe giremediğini belirtti.
Çelebioğlu, hükümetin Meclis tatilinin bitmesinin ardından yasanın yürürlüğe girmesi için adım atmasının zorunluluk olduğunu vurgulayarak, böylelikle bankaların para transferlerinde gerekli önlemleri alacağını kaydetti. 

SİGORTALAR BİRLİĞİ NE DİYOR?

Karçin: “Bankalar şartlara uymazsa, sigorta şirketi de parayı ödemek zorunda değil”
Kuzey Kıbrıs Sigorta- Reasürans Şirketler Birliği Genel Sekreteri İbrahim Karçin ise belirli bir miktarın üzerindeki para nakillerinde silahlı polislerin bulunması gerektiğini belirtti.
Karçin, sigorta şirketlerinin yasal sorumluluklarını yerine getirebilmesi için bankaların gerekli şartlara uyması gerektiğini vurgulayarak, aksi takdirde sigorta şirketlerinin çalınan parayı ödemek zorunda olmadığına dikkat çekti.

“İnsanlar, yumurta taşıyormuş gibi para taşıyor”
“Alkollü araç kullanırsanız, sigorta şirketiniz bir kaza durumunda aracın hasarını karşılamaz. Para transferlerinde de gerekli şartlar oluşturulmazsa, sigorta şirketleri sorumluluklarını yerine getirmek zorunda değildir” şeklinde konuşan Karçin, para transferlerinin ‘ihmale açık’ olduğunu vurguladı.
Karçin, birçok banka para transferini eskiden olduğu gibi çantaya koyarak alıp gitme mantığındadır” diye konuşarak, “insanlar, yumurta taşıyormuş gibi para taşıyor” dedi.