Patates üreticileri, iç piyasanın kötü durumu ve Kıbrıs’ın güneyine de ihracat yapılamaması nedeniyle yeni sezondan da karamsar. Buzluklarında geçmiş dönemden patates olduğunu belirten üreticiler, satışın yarı yarıya düştüğüne işaret ediyor…

Hüseyin ÖZBARIŞCI

Pandemi nedeniyle piyasanın kapanması, özellikle yeme- içme sektörünün temel tüketimlerinden olan patateste satışı çok düşürdü.

Patates üreticileri, iç piyasanın kötü durumu ve Kıbrıs’ın güneyine de ihracat yapılamaması nedeniyle yeni sezondan da karamsar. Buzluklarında geçmiş dönemden patates olduğunu belirten üreticiler, satışın yarı yarıya düştüğüne işaret etti.

Beyarmudu, Çayönü ve Doğancı’da patates üreticiliği yapan bazı üreticiler, YENİDÜZEN’le düşüncelerini paylaştı.

Kıbrıs’ın güneyine yapılan ihracat konusuna da değinen üreticiler, özellikle son dönemde sıkıntı yaşadıklarını belirterek, sebebi Avrupa Birliği’nin yetkilisinin gelememesine bağladı.

ÜRETİCİLER NE DEDİ?

Kuzey Kıbrıs Patates Üreticileri Birliği Başkanı Engin Halkseven:

“İç piyasada 1250 ton civarında satış olan patateste satış 700 tonlara düştü”

 “Bu dönemde en çok sıkıntı yaşayan sektörlerden biri bizim sektörümüz oldu. Daha önce sadece iç piyasada 1200-1250 ton civarında satış olan patateste satış 600-700 tonlara düştü. Bunun en büyük sebebi otellerin kapalı olması, öğrencilerin olmayışı ve turistlerin gelememesidir. Tanınmayan ülke olduğumuz için ürünümüzü dışarıya pazarlama konusunda da büyük sıkıntılar zaten çekiyorduk. Pandemiden dolayı bir de bu yıl Yeşil Hat Tüzüğü’nden de yararlanamadık. Güney Kıbrıs’a ihracat yapabilmemiz için her yıl Avrupa Birliği’nden bir yetkili gelip, ürünümüzü kontrol ederdi. Bu yıl o da gelmedi. Biz patates üreticileri olarak Kıbrıslı Rum tüccarlarla anlaşmamız vardı ve 2000 ton civarı patates Güney Kıbrıs’a ihraç ediyorduk. Bize ambargo uyguladılar. Yaklaşık 2 ay sonra yeniden hasat başlayacak. Buzluklarımızda geçmiş dönemden kalan patatesler var. Yeni ürünü ne yapacağımız konusunda çalışmalar yapıyoruz.”

Salih Efendi: “Böyle giderse patates üreticileri bu üretimden kopacak”

“Bu süreçte pandemiden dolayı Avrupa Birliği’nden yetkilendirdiği bir Sağlık Uzmanı Kuzey Kıbrıs’a gelmedi. O yüzden biz de ürünümüzü Güney Kıbrıs’a ihraç edemedik. İç piyasada da durum malum. Salgından dolayı her yer kapalı, iç piyasada da pazarlama sıkıntısı var. Yılsonu kesilen patatesler hala daha elimizde duruyor. Eğer bu patatesler biraz daha kalırsa filizlenecek. Şu anda üretici ortada kalmış durumda. Böyle giderse patates üreticileri bu üretimden kopacak.”

Ahmet Yalınca: “Yeni sezondan da pek bir umudum yok”

“Patates konusunda durum hiç iç açıcı değil. Her üründe olduğu gibi bu iş de bir arz-talep meselesidir. Şu anda baktığımızda turist yok, öğrenci yok, oteller kapalı iç piyasanın hali perişan. Şu anda 2020 sonbahar ürününden 2000 ton civarında bir üretim fazlası var. Bir buçuk, iki ay içerisinde de 2021 bahar ürünü çıkacak. Açıkçası hem elimizde olan ürünler, hem de tarladan çıkacak ürünler için tehdit oluşturuyor. Günün sonunda o ürünü tarladan çıkarmak için ciddi maliyetler harcanıyor. Eğer üretici ürettiği bu üründen kazanmazsa, en sonunda bu üretimi yapmaktan kopacak. Patates şu anda 3 TL civarında satılıyor. Tüketici açısından bu iyi ve ucuz bir fiyat. Üretici açısından bakacak olursak ürün fiyatının 2 buçuk TL’nin altına düşmemesi lazım. İç piyasada durum bu. İhracat konusuna değinirsek, salgından dolayı 1 yıldır Güney Kıbrıs’a ihracat yapamadık. Avrupa Birliği’nden gelmesi gereken bir yetkili kuzeye gelmedi ve ürünümüz elimizde kaldı. Yeni sezon kısa süre sonra başlayacak ama açıkçası benim pek bir umudum yok.”

Şaban Yahya: “Önümüzde bir ışık yok”

“Geçen dönemden çıkardığım patatesi satma konusunda sıkıntılar yaşadık. Bir bölümü de halen daha buzluklarımızda duruyor. Sattığımızı da sırf elimizden çıkarabilmek için kar yapmadan sattık ve mağdur olduk. Kısa süre sonra bahar sezonu hasadı da başlayacak ancak önümüzde bir ışık yok. AB yetkilisi gelemediği için güneye ihracat yapma olasılığı da az. Umarım, çok kötü geçmez.”

Sadık Kılıç: “Geçen yılın bahar ayında aldığımız patates daha buzlukta”

“2 ay sonra yeniden hasada başlayacağız ve ne yazık ki durum hiç iç açıcı değil. Bırakın sene sonu ürününü, geçen yıl bahar döneminde aldığımız patatesler daha buzlukta duruyor. Elimizde gerçekten müthiş bir ürün fazlası var ve onları nasıl pazarlayacağımızı düşünüyoruz. Bu, bir şekilde giderilmeli ve üretici düşünülmeli.”

Hüseyin Arkoy: “Patates üreticisinin işi hiç kolay değil”

“Aslında her dönem benzer sıkıntıları yaşıyoruz. Bu son dönemde bir de salgın buna eklenince sıkıntılarımız daha çok arttı. Ben geçen sezonun ürününü sattım ama tüccardan henüz paramı alamadım. Daha eski ürünün parasını alamadan yeni ürünü satmak nasıl olacak hiç bilmiyorum. İç piyasada durum çok kötü. Patates üreticisinin işi hiç kolay değil.”