CTP NE YAPTI / YAZI DİZİSİ [9]

Yeni döneme dair en fazla üzerinde vurgu yapılan konulardan biri de üretim…
"Üreten yok olmaz" dedi yeni dönem için CTP…
CTP'li hükümetler döneminde tarım-hayvancılık ve gıda konularında neler yaşanmıştı peki?
İlk dikkat çeken vergisiz akaryakıt uygulamasının ilk kez CTP'li hükümet döneminde uygulamaya konulmasıdır.
İkincisi de toplum sağlığı adına önemli bir uygulama olan tarımsal ürünlerde yapılan pestisit kalıntı analizlerinin olumlu ve olumsuz sonuçlarının açıklanmaya başlanmasıdır.
İlk kez CTP'li hükümet döneminde bu analiz sonuçları kamuoyu ile paylaşılmaya başlanmıştı.
Bu uygulama hala yarım yamalak sürdürülüyor ancak, laboratuar yangını analizleri sekteye uğratmıştır.
Diğer yandan Gıda Güvenlik Yasa Tasarısı da CTP döneminde hazırlanarak Meclis’e sevk edilmişti.
 

İşte CTP'li hükümetler döneminde tarım-hayvancılık ve gıda konularında atılan adımlar:

2004-2009 DÖNEMİ:

• Vergisiz akaryakıt uygulaması ilk kez bu hükümet döneminde uygulamaya konuldu.
• Avrupa Birliği’ne uyum çalışmaları kapsamında AB ile üreticiler arasında koordinasyonu sağlayacak ve gerekli mevzuat çalışmalarında bulunacak Tarım Bakanlığı’na bağlı Avrupa Birliği ile İlişkiler ve Kırsal Kalkınma Birimi kuruldu.
• Tarım Bakanlığı’nın Avrupa Birliği yetkilileriyle yaptığı çalışmalar sonucunda, tarım üretiminin iyileştirilmesi ve çiftçinin desteklenmesi amacıyla üreticilere 18,5 milyon Euro hibe sağlandı.
• Uluslararası pazarda değer bulmayan greyfurt narenciye çeşidinin pazarda talebi bulunan başka türlere dönüştürülmesi için “Narenciyenin Gençleştirilmesi ve Tür Değişikliği Projesi” 2007-2011 yılları arasında uygulamaya konuldu. Projeye katılan üreticilere destek ödemeleri yapıldı.
• Bağ entegre projesi başlatıldı.
• Gıda Güvenlik Yasa Tasarısı hazırlanarak Meclis’e sevk edildi.
• Tarımsal ürünlerde yapılan pestisit kalıntı analizlerinin olumlu ve olumsuz sonuçları ilk defa bu hükümet döneminde kamuoyu ile paylaşılmaya başlandı.
• 2008 yılında toplam 438 adet kalıntı analizi yapıldı. Bunların 26 adetinde limit üstü kalıntı tespit edilmesi nedeniyle ürünler imha edilerek, tüketicilere ulaşması engellendi. Önceki yıllarda alınan tarımsal örneklerin yüzde 20’sinde limit üzeri ilaç kalıntısına rastlanırken, denetimlerin artırılması ve analiz sonuçlarının kamuoyuyla paylaşılmasının etkisiyle 2008 yılında bu rakam yüzde 6 dolaylarına düşürüldü.
• 2004 yılı öncesinde tarımda sulama amaçlı kullanılan kuyularda dizel motorlar bulunuyordu. Dizel motorların elektrik enerjisi ile çalışan motorlara dönüştürülmesi için 2004-2006 yılları arasında sadece 11 üretici desteklendi. 2006 yılı sonrasında ise 130 üreticinin desteklenmesiyle bu proje yaygınlaştırıldı.
• Daha önceki dönemlerde fazla personel istihdam edilmesi sonucunda batma noktasına gelen TÜK, istihdam edilen personelin devletin başka organlarına aktarılması neticesinde sürdürülebilir bir yapıya kavuşturuldu.
• İki narenciye paketleme evi ilk kez bu hükümet döneminde narenciye üreticileri birliklerine devredildi.
• Uzaktan algılama sistemlerine geçiş sağlandı. Ülkemizdeki tarımsal faaliyetler uydudan çekilen fotoğraflarla izlenmeye ve değerlendirilmeye alındı. Tüm ürünlerin kapsama alınması için yasa ve tüzük çalışmaları son aşamaya getirildi.
• KKTC’de Organik Tarım faaliyetleri, 2004 yılında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı - Gelecek İçin Ortaklık (UNDP-PFF) tarafından yapılan tanıtım ve eğitim seminerleri ile başlatılarak bu kapsamda organik tarım yapmak isteyen üreticiler desteklendi.

2013-2016 DÖNEMİ:

• Bitkisel üretimin izlenebilmesi ve gıda güvenliğinin sağlanabilmesi ile tarımsal ürünlerin ticaretinin etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için Bitki Sağlığı ve Karantina Laboratuvarı binası projelendirildi.
• Organik üretim ve Global GAP gibi sertifikalı üretime ciddi destekler sağlandı.
• Bitkisel üretimde verimliliği ve rekabet edebilirliği artırmak amacıyla ilk kez sertifikalı tohum kullanımı destekleme kapsamına alındı.
• Bitkisel kökenli ürünlerin gıda güvenliği açısından denetlenmesine, üretim alanlarına ek olarak ürünlerin pazarlandığı satış noktaları da dahil edildi.

Hayvancılık ve hayvan refahının geliştirilmesi

2009-2013 DÖNEMİ:

• “Hayvanların ve İşletmelerin Tanımlanması ve Kaydı Yasası” Meclis’ten geçirildi. Söz konusu Yasa sayesinde ilk kez ülkedeki hayvan varlığı kayıt altına alındı. Buna göre hayvanların kayıtlarının düzenli olarak tutulmasına başlandı. Üreticilere verilecek olan akaryakıt desteği ve üretim faaliyetlerinin Genel Tarım Sigortası kapsamında güvenceye alınabilmesi için bu kayıtlar esas alınmaya başlandı.
• İlk kez Veteriner Dairesi’nde et tanı laboratuvarı kuruldu ve piyasada bulunan etlerin cinsleri tayin edilerek kontroller yapılmaya başlandı. Bu amaçla bir yılda bin 741 adet analiz yapıldı. Devlet Üretme Çiftlikleri Dairesi kapsamında yapılan çalışmalar sayesinde inekçilikte süt verimliliği artırma çalışmalarına devam ediliyor.
• Süt Endüstrisi Kurumu (SÜTEK) kapsamında soğuk zincirden süt veren üretici sayısı 133, sıcak süt veren üretici sayısı 654, koyun sütü veren üretici sayısı 38, keçi sütü veren üretici sayısı 32’dir. Toplam sütün yüzde 60’ı soğuk sistemde üretiliyor. Tümünün soğuk zincirde üretilmesi çalışmalarına devam ediliyor.
• Brucella taramalarında ilk kez sütten tanı yönteminin uygulanmaya konmasıyla hayvan hastalığında mücadele konusunda önemli bir yol kat edilmiş ve bu amaçla üreticiden toplanan sütlerde yılda bin 330 adet süt analizi yapıldı. Bu sayede hayvan hastalıkları yönünden işletmeler kontrol altında tutuluyor. Ayrıca hükümet döneminde yapılan çalışmalar sayesinde SÜTEK ISO 22000 kalite belgesi sahibi olundu.

2013-2016 DÖNEMİ:

• AB ilgili hayvan sağlığı mevzuatını hayata geçirmek ve hayvan hastalıklarıyla mücadele etmek için Hayvan Hastalıkları Eradikasyon Projesi kapsamında tüm hayvanlarda brucella ve tüberküloz hastalıklarına yönelik tarama sürecinin başlatılması kararlaştırıldı.
• Hellimin AB’de coğrafi tescilinin sağlanmasına yönelik olarak küçükbaş hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla Doğrudan Gelir Desteği uygulamalarında yüzde 100’e varan artışlara gidildi.
• Geçmişte Doğrudan Gelir Desteği almayan ya da bundan yeterince yararlanamayan arıcılık, balıkçılık, seracılık ve patates üretimi gibi sektörlerin geliştirilmesini sağlamak amacıyla, desteklerden yararlanılabilmesi düzenlenirken, kuru tarım ve sulu tarım arasındaki dengesiz destekleme biçimi değiştirildi.
• Hayvancılığın gereksinim duyduğu kaba yem ihtiyacının karşılanabilmesi amacıyla destek programında köklü değişiklik yapılarak geçmişte 30 TL dönüm başına olan destek miktarı üretim türüne göre 32 TL ile 80 TL arasında değişen bir yelpazede düzenlendi.
• Sıfır faizli kredilerin ve hibe programlarının uygulanmasında tüm kesimlere fırsat eşitliği yaratacak uygulamalar dikkate alındı.
• Hastalık ve zararlılarla mücadelede arıcılıkta ruhsatlı ilaçlar ve gıda güvenliği açısından kullanımı sakıncalı olan galvaniz yerine, krom-çelik bal dinlendirme kazanları ve bal süzme makinelerinin kullanımını teşvik amacıyla arıcılara 3 bin TL hibe sağlandı.
• Küçükbaş hayvancıların süt soğutma tankı alımlarında açık sütten soğuk süte geçişin sağlanması amacıyla 9 bin TL hibe desteği sağlandı.
• Telsiz ve diğer malzeme alımlarında balıkçılara 3 bin TL’ye kadar hibe desteği sağlandı.
• Tarım ve Kırsal Kalkınma Mali Destek Programı kapsamında, 29 proje sahibi yararlanıcıya, toplam 3  milyon 177 bin 493 TL hibe verilmesi amacıyla sözleşme imzalandı. Tarımsal amaçlı faiz destekli zirai kredi programı kapsamında 162 yararlanıcıya toplam 11 milyon 933 bin 740 TL sıfır faizli kredi kullandırıldı.
• Hayvan hastalıklarının eradikasyonuyla ilgili yasal zeminin hazırlanması için Hayvan Sağlığı Yasası altında, büyükbaş, küçükbaş brusellozu ve sığır tüberkülozu ile mücadele tüzüğü hayata geçirildi.
• Hayvan hastalıklarının bildirimine yönelik tüzükler yayınlandı. Ayrıca şap hastalığının kontrolü için uygulanması gereken tedbirler tüzüğü hazırlanarak yayımlanma aşamasına gelindi.
• Hayvan hastalıklarının tespiti ve eradikasyonuyla ilgili projeler hazırlandı.
• LSD hastalığıyla mücadele kapsamında ikinci aşılama programı başlatıldı. Büyükbaş hayvanların  yüzde 60’ı aşılandı.
• Veteriner Tıbbi Ürünler Yasası hazırlanarak Meclis’e gönderildi.
• Halk sağlığıyla ilgili olarak hayvansal kökenli gıdaların etkin bir şekilde denetimlerine başlandı.
• Görevlerin daha etkin bir şekilde yürütülmesine olanak sağlamak amacıyla Bakanlık Merkez Binası projelendirildi.
• Küçükbaş hayvancılığa, balıkçılığa ve arıcılığa yönelik olarak hibe programları başlatıldı.
• Kooperatifleşme ve kümelenmeyi teşvik etmek amacıyla üretici birlikleri ve üniversitelerle işbirliği içinde yapılan çalışmalar sonuçlandırılma aşamasına getirildi ve doğrudan gelir desteği uygulamalarında bu yönde teşvik edici unsurlar eklendi.

YARIN: 'ENERJİ' KONUSUNDA HANGİ ADIMLAR ATILDI? NELER YAPILDI?