Hüseyin ÖZBARIŞCI

Harupta (harnup) bir sezon daha geride kaldı. Sezonu YENİDÜZEN’e değerlendiren Tatlısu’daki harup üreticileri rekoltenin hem geçen yıl, hem de bu yıl düşük bir seviyede olduğunu söyledi.

Rekoltenin yıllar içerisinde bu kadar düşük seviyelere inmesinin sebeplerini anlatan üreticiler, “Kıbrıs denilince akla zeytin ve harup gelir. Bu ağaçlar bizim servetimiz, onları korumalıyız. Bunun için de ciddi bir tarım politikasına ihtiyaç var” dedi.

Rekoltenin yanı sıra yaptıkları satışı da değerlendiren Tatlısu harup üreticileri, ürünlerini “tatmin edici” fiyattan ellerinden çıkardıklarına sözlerine ekledi.

Konu hakkında YENİDÜZEN’e konuşan Kooperatif Harup Fabrikası Bölüm Şefi Yalçın Kömürcügil ise, harup üreticilerinin sezonu memnun kapattığını ifade etti.

Kooperatif Harup Fabrikası Bölüm Şefi Yalçın Kömürcügil:

“Üreticiler sezonu memnun kapattı”

Kooperatif Harup Fabrikası Bölüm Şefi Yalçın Kömürcügil, rekoltenin önceki yıllarda çok daha iyi olduğunu işaret etti, ilgisizlik neticesi zaman içinde düşük rakamlara kadar gerilediğini söyledi. Kömürcügil, bu konuda devletin üzerine düşen görevlerini yerine getirmediğine de dikkat çekti. Kömürcügil şöyle konuştu: “Bu yılki rekolte 1800-2000 ton civarında oldu ve geçen yıla göre kısmen daha iyiydi. Geçen yıla kıyasla daha iyi olduğunu söyleyerek, kaybettiklerimizi hep görmezden geliyoruz. Rekolte geçmiş yıllarda 12-13 bin ton seviyelerindeydi. Orman arazilerine yapılan inşaatlar ve üreticilerin teşvik edilmemesi üretimi azalttı. Bu konuda ciddi bir tarım politikasına ihtiyaç var. Ancak yıllardan beridir söylememize rağmen bu politikalar uygulanmadı. Tonlarca ürünü kaybetmeye üzülmedik ancak, geçen yıla göre iyi olmasına seviniyoruz. Yine de harup ağacı fidelerinde özellikle son bir yılda ciddi bir artış var. Umarım, bu ürün hak ettiği değeri yeniden bulur.  

Fiyat açısından da sezonu değerlendirecek olursak, biz 18 TL’den fiyatı açıklarken, bazı tüccarlar anlaşarak fiyatı düşük verdi. Sonra biz yükselttikçe onlar da yükseltmek zorunda kaldı. Günün sonunda üretici sattığı ürün fiyatından memnun kaldı. Kooperatif, yıllardan beridir üstlendiği gibi bu yıl da ciddi bir misyon üstlenerek, üreticilerin sezonu memnun kapatmasını sağladı.”

Harup üreticileri ne dedi?

Özcan Bozkoyun: “Rekolte azdı, fiyat umduğumuza yakındı”

“Bu sezon rekolte çok zayıftı ancak fiyat umduğumuza yakın oldu. Rekoltenin zayıf olmasının nedenlerinden biri iklim şartları, diğeri de harup ağacının doğası gereği bir yıl yüksek verimli, bir yıl da daha az verimli geçmesinden dolayıdır. Geçen yıl yüzde 40 civarında daha fazla bir rekolte vardı. İlk fiyat 18 TL olarak açıklandı, sonra 23 TL’ye kadar yükseldi. Halkımız biraz daha sabırlı olsaydı bu fiyat 24-25 TL’yi bulacaktı. Fiyat açısından umduğumuza yakın sezonu tamamladık diyebilirim. Bu yıl fare ile mücadelede de başarılı olduk. İlaçlamamızı zamanında yaptık ve farelerin ağaçların üzerine çıkmasını önledik.”

Arif Kargı: “Arzuladığımız miktara ulaşmasa da yine de tatmin edici bir rakama ürünümüzü satabildik”

“Bu sezon beklentimiz harup fiyatının 25 TL gitmesiydi, ilk 18 TL’den alınacağı açıklandı, sonra 23 TL’ye kadar yükseldi. Arzuladığımız miktara ulaşmasa da yine de tatmin edici bir rakamda ürünümüzü elimizden çıkardık. Rekolte kısmını değerlendirecek olursak, rekolte orta sevideydi. Geçmiş yıllarda rekolte çok daha fazlaydı. Zaman içerisinde tarlalara inşaatlar yapıldı, insanlar da tatmin edici kazanç elde etmediği için ağaçlardan yeterli verimi alamadı. Bu yüzden harup ağaçları azaldı ve rekolte daha düşük seviyelere geldi”

Ali Çil: “Tatlısu’da rekolte 3 bin tondan 200 tona kadar düştü”

“Ürün rekoltesi geçen yıl ve bu yıl biraz düşüktü. Bu yıl çok yüksek değildi ama çok kötü de değildi. Önümüzdeki yıl yüksek bir verim bekliyoruz. Fiyata gelince sezona düşük fiyatlarla başladık, üreticilerin tepkileri sonucu fiyat yükselerek tatmin edici konuma geldi. Şu anda bu fiyat harup üretimini cazip edici bir fiyattır. Geçmiş yıllarda bu ürünün ihracatı yoktu ve iki firma istedikleri fiyata çok daha düşük fiyatlara ürünü alıyordu. Üretici de harup ağaçlarına bakmak istemiyordu. 1976 yılında sadece Tatlısu’da 3 bin ton harup çıkarken, şu anda Tatlısu’daki rekolte 200 ton civarında. Ciddi bir düşüş söz konusu... Bunun nedeni de üreticinin teşvik edilmemesidir. Son dönemde ağaçların yeniden çoğalması için çalışmalar yapıyoruz. Ben, son 4-5 yılda 30 civarında harup ağacı aşıladım. Başka arkadaşlarımız da öyle… Harup bizim milli ürünümüz ve biz bu ürünü yeniden çoğaltmak için sadece bir-iki kişi değil, elbirliğiyle çalışmalıyız. Bu noktada da, devletin ciddi bir tarım politikası izlemesi gerekiyor.”

Bayram Yalçın: “Rekolte çok zayıftı, fiyat tatmin edici oldu”

“Bu yıl rekoltenin oldukça zayıf gittiğini söyleyebiliriz. Bunun çeşitli nedenleri var. En önemli nedenlerinden biri iklim şartları ve harup ağaçlarının azalmasıdır. Rekolte düşük olmasına rağmen, açıklanan alım fiyatı da üreticiyi tatmin etti. İlk fiyat bizim için iyi değildi ancak fiyatın sonradan yükselmesi bizi tatmin etti. Biraz daha iyi olabilirdi ancak bu fiyat da fena değil. Esas sorunumuz, yıllar içerisinde düşen rekolteyi yeniden yükseltmek olmalı. İlaçlama yaparak farelerin ağaçlara çıkmasını kısmen önledik. En azından geçen yılki gibi değil.”

Osman Uyanır: “hem tarla ortasında inşaat yaparak, hem de ağaçların bakımını yapmayarak rekolteyi bugünkü düşük seviyelere getirdik”

“Rekolte bu yıl düşüktü. İki yıldır düşük seviyelerde gidiyor. 3 yıl önce ciddi anlamda bir kuraklık oldu ve o kuraklıktan ağaçlar çok etkilendi. Bununla birlikte geçmiş yıllardan beridir devam eden hem tarla ortasında inşaat yaparak, hem de ağaçların bakımını yapmayarak rekolteyi bugünkü düşük seviyelere getirdik. Buna bir de son dönemde pahalılık eklendi. Şu anda çoğu üretici gübre satın alıp ağacına veremiyor. Bu durumu düzeltebilmek için ciddi bir tarım politikasına ihtiyaç var. Kıbrıs denilince akla zeytin ve harup gelir. Bu ağaçlar bizim milli servetimiz… Fiyat konusuna gelince başka ülkelere de bakıp, ona göre yorum yapalım. Bence bu yıl iyi bir fiyattan ürünümüzü sattık.”