Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi, dün geceki toplantısında Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçesini ele aldı ve bütçeyi oyçokluğuyla kabul etti.

Komite, hükümetten 299 milyon 764 bin 900 TL olarak gelen Bakanlık bütçesini 10 milyon TL artışla 309 Milyon 764 bin 900 TL olarak onayladı.

Oğuz: “Tarım, ikinci iş olarak yapılmaya başlandı”

Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçesi görüşülürken ilk sözü alan UBP Milletvekili Dursun Oğuz, tarımın önemine işaret ederek, son yıllarda çiftçiliğin tanımının değiştiğini, insanların tarımı ikici iş olarak yapmaya başladığını söyledi.

Üretim, üretici ve hayvancılığın ülkede olması gerektiğine işaret eden Oğuz, Toprak Koruma Yasası ve Tarım Master Planı güncellemesinin hala yapılmadığını kaydetti.

Ülkedeki tarım alanlarının süratle azaldığını belirten Oğuz, kaynakların verimli kullanılmasının önemine işaret etti.

Bu konuların İçişleri Bakanlığı ile konuşulup konuşulmadığını soran Oğuz, narenciye konusunda yapılanlar hakkında bilgi istedi.

Cypfruvex’in fiyat açıklayıp açıklamayacağını soran Oğuz, Cypfruvex’in fiyat açıklamasının önemine vurgu yaptı.

Küçükbaş hayvancılara ödenecek teşvikin ikinci ödemesinin ne zaman verileceğini soran Dursun Oğuz, ülkede hayvan satışlarında neden kiloya geçilmediğini öğrenmek istediğini kaydetti.

Bakanlığın bütçesinde açığın fazla olduğunu belirtip ne tür ek kaynaklar yaratılacağını soran Oğuz, Hal Yasası konusunda da bilgi istedi. Hal Yasası konusunda ortada bir bilinmezlik olduğunu ifade eden Oğuz, bu konuda eleştirilerde bulundu.

Renkli mazot konusunda Bakan Erkut Şahali’nin fikirlerini de soran Dursun Oğuz, Genel Tarım Sigortası ve seracılık konusunda bilgi istedi.

Seracılık konusunda modernizasyona geçilemediğini, bununla ilgili teşviklendirme yapılıp yapılmayacağını öğrenmek istediklerini ifade eden Oğuz, su projesinin durumu ile ilgili bilgi istedi. Oğuz, su yönetmeliği ve tek tip fiyatlandırma konusundaki çalışmaları da sordu.

Çavuşoğlu: “ Arpa fiyatında düzenleme yapılmalı”

UBP Milletvekili Nazım Çavuşoğlu da, tarıma ne yapıldığından ziyade, ne yapılmasının istendiğinin önemli olduğunu vurguladı.

Rusya’nın hava koşulları çok zor olmasına karşı, domates üretimini birinci sıraya aldığını, Katar’da benzer sıkıntılar yaşandığını ifade eden Çavuşoğlu, ülkede kendi kendimize yeter bir ülke olunduğunun hedef olarak kabul edilmesi gerektiğini söyledi.

Çavuşoğlu,  arpa fiyatlarında bir düzenleme yapması gerekirken, bunu yapmayan hükümetin, dövizin artışı ve tedbirsizlik sebebiyle arpa fiyatlarını patlattığını savunarak, hükümeti beceriksizlik ve acemilikle suçladı.

Çavuşoğlu, bütçe açığının ne kadar olduğunu, nasıl gerçekleşeceğini sorarak, tarıma desteğin nasıl yapılacağını ve çiftçilerin enflasyonu nasıl karşılayacağı konusunda bilgi almak istediğini kaydetti.

Süt Kurumu’nun önemine işaret eden Çavuşoğlu, teminatlı sisteme geçildikten sonra, yağ oranlarına kriter getirerek, bunların fiyatlandırıldığını ancak son zamanlarında yapılan eylemler sonrasında süt yağ oranlarında bir azaltmaya gidildiği yönünde duyumlar aldıklarını söyledi. Çavuşoğlu bu konuda bilgi istedi.

“Süt Kurumu’nu aldığınız yerden kaç adım ileriye götürdünüz” diyen Çavuşoğlu, bütçe yeterli olmadığı için 2019’da üreticiyi de tüketiciyi de büyük bir felaket beklediğini ileri sürdü.

Su konusuna da değinen Nazım Çavuşoğlu, “bizim size devrettiğimiz günden itibaren, suyun ulaşmadığı bir beldeye yeni bir boru eklemediniz, eklettirmediniz. Yeni bir ihale açmadınız, hiç duymadım” dedi.

Sulama projesi ile ilgili henüz bir adım atılmadığını, bir tek Güzelyurt’ta mevcut kuyuların birleştirilmesi ile ilgili bir çalışma yapıldığını söyleyen Çavuşoğlu, suyun denize döküldüğünü kaydetti.

Toprak Ürünleri Kurumu konusuna da değinen Nazım Çavuşoğlu, kendileri alım gücünü yitirmiş, kapanmaya doğru giden bir TÜK devraldıklarında çok derin tartışmalar yaşandığını söyledi.

TÜK’ün yaşatılması konusunda yapılan çalışmaları anlatan Çavuşoğlu, TÜK’ün üretimin ve tüketimin de sigortası olduğunu vurguladı.

Patates konusunda yaşanan sıkıntılara da değinen Nazım Çavuşoğlu, “Bu ülke, tarihinde patates kuyruğunu ilk defa sizin döneminizde gördü” dedi.

TÜK Yasası’nın hazırlanmasının olmazsa olmaz olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, “TÜK yalnız başına asla zarar eden bir kurum olmaz, zarar ettiren ancak siyaset olabilir” diye konuştu.

Çavuşoğlu, İhale Yasası’ndaki eksikliklere dikkat çekerek, kuraklık konusuna da değindi.

Şahali’ye kooperatifçilik konusunda da eleştirilerde bulunan Çavuşoğlu, Devlet Üretme Çiftliği’nin çalışmaları hakkında Bakan Şahali’den bilgi istedi.

Sennaroğlu: “TÜK kurtarılmalı”

UBP Milletvekili Önder Sennaroğlu da konuşmasında, hayvan satışında okka kilo konusuna değinerek, ikisinin de ölçü birimi olduğunu, bunun konuşulmaması gerektiğini söyledi.

Bütçenin hükümetin aynası olduğuna işaret eden Sennaroğlu, 2019 genel bütçesinde yüzde 32 buçukluk artış olduğunu, ancak tarım desteklerine bakıldığında ise artışın yüzde sıfır olduğunu dile getirdi ve bunu eleştirdi.

Bu bütçeyle ülke tarımcısına müjde verilemeyeceğini söyleyen Sennaroğlu, tarım sektörünü büyük bir kaos beklediğini ileri sürdü.

Bütçe geçmeden önce rakamların yeniden gözden geçirilmesi gerektiğine dikkat çeken Sennaroğlu, TÜK’ün konusuna da değinerek, TÜK’ün gelirinin, giderini karşılayacak duruma getirilmesi gerektiğini kaydetti.

TÜK’ün kurtarılması gerektiğine vurgu yapan Sennaroğlu, bugün arpanın Kıbrıs’ın güneyinden gelmesinin de, patatesin olmamasının sebebinin de TÜK olduğunu, TÜK’ün yapısı olduğunu ileri sürdü.

Gündüz: “Organize hayvancılık bölgeleri konusunda ne düşünülüyor”

UBP Milletvekili Menteş Gündüz de, organize hayvancılık bölgeleri konusunda ne düşünüldüğünü sorarak, balıkçı barınakları konusunda bilgi istedi.

Limanlar Dairesi ile yakinen çalışan bir bakanlık olmasından dolayı giren çıkan gemiler konusunda yapılacak çalışmaları soran Gündüz, denizlerde çalışan kişilerin risklerine değindi ve bu konuda neler yapılacağını öğrenmek istediğini belirtti.

Denizlerde yasak avlanma konusunda bilgi isteyen Gündüz, balıkçık konusunda yapılacak her şeye katkı koymaya hazır olduklarını kaydetti.

Amcaoğlu: “Bütçedeki rakamlar yetersiz”

UBP Milletvekili Olgun Amcaoğlu da, Tarım Bakanlığı’nın önemine işaret ederek, doğrudan gelir desteği rakamlarına bakıldığında, bütçedeki rakamların yeterli olmadığını söyledi.

Tarım Master Planının bugün ne kadar uygulandığını, uygulanması için ne gibi çalışma yapıldığını soran Amcaoğlu, TÜK’ün çalışmalarına da değindi.

Hayvan hastalıkları ile ilgili çalışma ve tespitler hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi gerektiğine işaret eden Amcaoğlu, var olan mezbahaların belli standartlara çekileceğinin söylendiğini belirtti ve herhangi bir teşvik ve sübvansiye öngörülüp, görülmediğini sordu.

Kuraklık ödemesinin ikincisi için herhangi bir ek bütçe çalışması olup olmadığını öğrenmek isteyen Amcaoğlu, 1 Ocak 2019’da süt fiyatları konusunda neler yapılacağını da sordu.

Çaluda: “Cypfruvex utanç merkezi haline geldi”

UBP Milletvekili Aytaç Çaluda da, ülkenin büyük bir bölümünün tarımla uğraştığına işaret ederek, ekonomik kriz karşısında tarımla uğraşanların çok büyük darbe aldığını söyledi ve hükümeti hiçbir tedbir alamamakla suçladı.

Narenciye sektörünün ekonomik kriz nedeniyle bahçesine bakamadığını, yüksek elektrik fiyatları karşısında ezildiğini ifade eden Çaluda, üreticilerin ürünlerini satmak konusunda da sıkıntılar yaşadığını kaydetti.

Cypfruvex konusuna değinen Çaluda, buranın utanç merkezi haline geldiğini, hala fiyat belirlemeyip alım yapmadığını söyledi. Cypfruvex’in siyasi atamalardan arındırılmasını isteyen Çaluda, Cypfruvex’te yeni bir yapılandırılmaya gidilmesini istedi.

Su konusuna da işaret eden Aytaç Çaluda, sulama suyu konusunda yaşanan sıkıntılara değindi.

Güzelyurt’tan Doğancı’ya kadar su konusunda ciddi sıkıntılar yaşandığına işaret eden Çaluda, Türkiye’den gelen su için bölgeye bir boru hattı daha getirilmesi konusunda gerekli adımların atılmasını istedi.

Hükümeti patates konusunda eleştiren Çaluda, ekonomik kriz ve gününde alınmayan tedbirlerden dolayı ülkede patates fiyatlarının arttığını ve durumun kendilerini üzdüğünü söyledi.

Genç: “Türkiye’den gelen su birçok bölgeye verilmedi”

HP Milletvekili Mesut Genç, TC’den gelen suyun birçok bölgeye verilmediğine, bunlardan birinin de Kaplıca olduğuna işaret ederek, bu konuda bilgi almak istedi.

Derin su balıkçığı konusuna değinen Genç, ülkede yapılan balıkçılığın kıyı balıkçı olduğunu, derin su balıkçılığının yapılmadığını söyledi.

Balıkçılara verilen teşviklerde düzenlemeye gidilmesi gerektiğine değinen Genç, balıkçılığı ikinci iş olarak yapan balıkçılara ve bu işten geçimini sağlayanlara verilen desteklere bir düzenleme getirilmesi gerektiğini kaydetti.

Derin su balıkçılığı için gerekli teşvikleri verilip, buna yönlenmesi gerektiğine işaret eden Genç, bundan sonraki süreçte bu konuların değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Şahali: “TÜK ciddi yapılandırma sürecini tamamlamak üzere”

Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali ise, konuşmalara yanıtında, tarımın anayasadaki ikinci iş yasağına tabi olduğunu vurguladı.

Desteklenenin üretim değil, üretici olduğu gibi bir algı ortaya çıktığını ifade eden Şahali, tarımda bir yıkım olduğu gibi bir durumun söz konusu olmadığını kaydetti.

Tarım fabrikasının çatısı olmadığına işaret eden Şahali, tarımsal üretim faaliyetlerinin tamamını kontrol etmek gibi bir durumun söz konusu olmadığını vurguladı.

Bütçenin bir disiplin meselesi olduğunu, bir kaynak ifadesi olduğunu söyleyen Şahali, 2018 bütçesinin 100 milyon TL açık verdiğini kaydetti.

Şahali, her şey öngörüldüğü gibi gerçekleşseydi, 2019’a hiçbir borçla girilmeyeceğini, ancak bunun mümkün olamadığını ifade etti.

Tarım bütçesinin herhangi bir büyümeye gidememesinin nedeninin geçmiş yılki mükellefiyetler olduğunu söyleyen Şahali, devletin kaynak yaratma kapasitesinin de belli olduğunu, bunu zorlamanın bir anlamı olmadığını kaydetti.

Tarımda desteklerin üretimin gerçekten yapılandırılması koşuluyla olacağına dikkat çeken Bakan Şahali, TÜK konusunda da, TÜK’ün ciddi bir yapılandırma sürecini tamamlamak üzere olduğunu söyledi.

Patates konusundaki eleştirileri de yanıtlayan Şahali, patateste tohumluk eksikliği ve iklim koşullarında meydana gelen sıkıntıdan dolayı piyasada patateste bir eksiklik meydana geldiğini belirtti.

Şu anada ise 425 ton sofralık, 75 ton sanayilik patates ekildiğine işaret eden Şahali, geçmiş hükümet döneminde tohumun az geldiğini, uygun ısı koşullarının oluşmadığını ve gelen tohumun hasta çıktığını kaydetti.

Kendisinin görev dönemini ilgilendiren tek meselenin TÜK’ün piyasada patatesin azalacağını fark ettiğinde, ithalatın gerçekleştirilmemesi olduğunu vurgulayan Şahali, TÜK’ün gereken zamanda, gereken şekilde müdahale etme kabiliyeti olmadığını belirtti.

Zamanında yapılmamış birçok şeyin bir silsile olarak bugün kendilerine geldiğine işaret eden Bakan Şahali, ihracatın yolunu asla kapatmayacaklarını vurguladı.

Su konusundaki eleştirilere de değinen Bakan Şahali, su konusundaki anlaşmanın İrsen Küçük başbakanlığında 19 Temmuz 2010’da imzalandığını, hatırlanması gereken diğer bir tarihin ise Ömer Kalyoncu’nun başbakan olduğu 2 Mart 2016 olduğunu anımsattı.

19 Mayıs 2016 tarihli anlaşmayla boru döşeme işlerinin TC’ye bırakıldığını da hatırlan Şahali, bu konuda geriye dönük açıklamalara iyi bakılması gerektiğini kaydetti.

Konuşmaların sonunda Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçesi, 309 milyon 764 bin 900 TL olarak oy çokluğuyla kabul edildi.