Kıbrıslı liderler New York’ta BMGS ile görüştü ve döndü. Henüz daha neler olduğuna dair kamuoyuna fazla bir bilgi sızmadı ama adanın iki yarısında da umutsuzluk ile bilenmiş eleştiri mızrakları liderlere atılmaktadır.

CB Akıncı, Crans-Montana Konferansı sonrasındaki yıkılmış ruh halinin pes etme ifadelerini, pek de yeni sayılmayacak olan kesin ve keskin ifadelerle değiştirmiş…”Gelecek nesiller çözecek” yerine, “Muhatabım irade koyar ve takvimi de kabul ederse çözerim” diyor. İki lider de BM ölçütlerinde çözümden yana ama ikisi de ölçütleri kendince yorumluyor…

BMGS ise hala “çözmeye niyetiniz var mı?” diye soruyor… Varsa, şapkadan evet tavşan çıkaracak ama yoksa şapka da yok… Ve ayrıca BMGS özellikle Anastasiadis’in dediği gibi “Hele bir başlayalım” tekbiri ile başlamaya niyetli değil; hem onun, hem de Akıncı’nın endişesi de belli: Şapkadan ölü tavşan çıkacak…

Türkiye “BM ölçütleri tükendi, tüketildi; yeni şeyler konuşalım” diyor. Aslında istediği iki ayrı devletli çözüm dosyasını görüşme masasına getirmek… KKTC Dış İşleri Bakanı Özersay’ın da söylemeden kastettiği bu… Ona göre New York’ta Akıncı, Anastasiadis ve BMGS istişarelerinden bir sonuç çıkmayacak, BM ölçütlerinde ısrar Kıbrıs sorununu çözmeyecek, onun tabiri ile “O şapkadan tavşan çıkmayacak”… Peki, Türkiye ve Özersay’ın şapkasından tavşan çıkacak mı?! Aslında ortada olmayan şapkadan tavşan çıkmasını beklemek saflık olur; ortaya konulacak öyle bir şapkadan çıksa çıksa da öldürülmüş tavşandan beslenen fare çıkar… Bir de Özersday’ın, Nisan 2020’de, Türkiye destekli cumhurbaşkanlığı adaylığı…

Kıbrıs sorunun iki tarafı var: Çözüm isteyenler ve statükonun devamını isteyenler. Bu iki tarafın oluşumunda ulusal kimlikler de karışıktır; her iki tarafta da Kıbrıslı Türkler ve Rumlar var. Türkiye ve Yunanistan ise statükocuların safında… Kıbrıs sorunu çözümü aslında statükocular yenildiği zaman bulunacak; onların yenilgisi de çözümcü taraftan iki Kıbrıslı liderin masaya oturmasıyla olacak… Şimdiye kadar böyle bir ikili görüşme masasına oturmadı; Hristofiyas’ı “çözüm taraftarı bir lider” diye düşünen varsa, 2004 referandumunun Güney’deki ‘Hayır’ kampının liderlerini yeniden düşünmesinde yarar var. O kendi siyasi tarihinde bu konuşlanmasından hiç kurtulamayacak, günahı onu arındırmayacak… Anastasiadis de o zamanki ‘Evet’ini çoktan aşındırdı, tüketti…

Ancak, bir şapkadan herkesi mutlu edecek bir canlı tavşan çıkacaksa, bu gene BMGS’nin şapkası olacak, tavşan da aslında Kıbrıslı tarafların şapkaya koyduğu tavşan olacak. BMGS’nin, Sosyalist Enternasyonal eski başkanı değerli yoldaş Guterres’in bu saatan sonra sihirbazlık yapacak, olmayanı yaratacak halleri olamaz… Ve gerçekçi de olmak gerek… Şapkaya canlı tavşan koymak hep Kıbrıs Türk tarafının ödevi değildir; Kıbrıs Rum tarafının ödevi de hep şapkadaki tavşanı öldürmek değildir. 2004 referandumunda ve 2017 Crans-Montana Konferansı’nda roller böyle kesilmişti ama şimdiki sahne bu rollere zemin olamayacak… Şimdi artık şapkadan tavşan çıkacaksa, taraflar birlikte koyacak, birlikte canlı tutacak, Guterres de dünyaya tavşanı takdim edecektir. Türkiye ve Özersay ve onlar gibi düşünenler, çok ulusal kimlikli statükocular tarafı BMGS’nin şapkasına iki tane canlı tavşan koyup çıkarabilecekler mi?! Çıkarmak isteyecekler mi?! Amaç statükonun devamı olduktan sonra herhalde şapkaya tavşan bile koymayacaklar da Kıbrıslıları oyalamaya çalışacaklar…

New York ziyareti Kıbrıs sorununun çözümü yönünde somut bir sonuç üretmedi; safların belirgin olarak ortaya çıkmasını sağladı ama… New York’ta CB Akıncı’yı yalnızlaştırmaya çalışan Türkiye ekibine katılan KKTC Dış İşleri Bakanı var… Onlar açıktan BM ölçütlerini ve Guterres Belgesini buharlaştırmak peşinde… İki devletli çözüme yürüyorlarmış gibi yapıp, statükoyu sürdürecekler… Ve onların bu misyonu Anastasiadis için de yararlı; bu sayede Kıbrıslı Türklerin eşit siyasi ortaklığını, yönetime etkin ve fiili katılımcılığını, federal yapının yönetiminde görünür olmasını ve dönüşümlü başkanlığını engellemiş olacak, statükosunu sürdürecek…

Statükocular benzer, benzer kanatlı kuşlar da beraber uçar…
Maharet, çözüm taraftarlarının beraber uçmak için eylem planı yapmasında ve öncü kuşu seçip ardından hep beraber uçmakta… Bu şapkadan canlı tavşan çıkar…