Ertuğrul SENOVA- Meyil ADAKUL

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Narin Ferdi Şefik, yerel seçimlere saatler kala son röportajını YENİDÜZEN ve Kanal SİM’e verdi.

Seçmen sayısının, erken genel seçimlerde 203 bin 792 olduğunu kaydeden Şefik, mevcut seçmen sayısının 208 bin 236’ya yükseldiğini, 11 ayda 4 bin 444 yeni seçmenin oluştuğunu belirtti.

Propaganda yasaklarıyla ilgili özellikle sosyal medyanın ciddi bir sorun teşkil ettiğini belirten Şefik, “Sosyal medya ihlallerine bazen müdahale ederiz, ama bazen de edemeyiz. Ama KKTC’de müdahale edilemediği için müdahale edemeyiz” dedi.

Şefik, “Örneğin size şöyle bir cevap geliyor: ‘Evet, yaparız ama KKTC’de Facebook’a erişimi kapatmamız gerekir. Bu konuyu bir tartarız. Bu ihlal devam mı etsin yoksa tüm KKTC halkının Facebook’a erişimini keselim mi? Bugüne kadar Facebook’a erişim kesilmedi” şeklide konuştu.

Oy kullanırken dikkat edilmesi gereken noktalara da değinen Şefik, “Seçmenin en dikkat etmesi gereken nokta, belediye meclis üyeliği seçimidir” dedi; belediye meclis üyeliğinde 3 farklı oy verme işleminin bulunduğunu belirterek, oy verme şekillerini anlattı.

“19.00 itibariyle resmi olmayan sonuçları açıklamaya başlamayı hedefliyoruz”

Yerel seçimlerde yoğunluğun YSK’da değil; İlçe Seçim Kurulları’nda olduğunu belirten şefik, “Genelden sonra yereldeki yoğunluk daha tatlı bir yorgunluk oluyor. Son aşamaya geldik. Pazar sabahı kullara saat 07.00’den önce yerlerini alacaklar ve 08.00 itibariyle oy kullanımı başlayacak” dedi.

Saat 18.00’de sandıkların kapanacağını belirten Şefik, belediye başkanlığı seçim sonuçlarını 19.00 itibariyle resmi olmayan şekilde kamuoyunun bilgisine sunmaya başlayacaklarını söyledi.

Şefik, oy sayımının Pazartesi sabahını bulmadan bitmesinin beklendiğini de belirtti.

“Her bölgede verilecek oy pusulası sayısı farklı olacak”

Oy kullanma işlemlerine ilişkin bilgiler veren Şefik, her bölgede verilecek oy pusulası sayısının farklı olacağını, çünkü bazı adayların otomatik olarak seçilmiş durumda olduğunu kaydetti. Şefik, “Örneğin muhtarlık için tek aday müracaat etmişse, otomatik olarak seçilmiş sayılıyor. Bu nedenle o mahallede verilecek oy pusulası sayısı farklı olacak” şeklinde konuştu.

“Aday sayısı oldukça kabarık, bu kapsamda seçime katılımın daha yüksek olmasını umut ediyorum” 

240 muhtarlık için 603 kişinin başvuruda bulunduğunu, 2 kişinin adaylığında aykırılık bulunduğunu belirten Şefik, 61 muhtarın tek müracaat olduğu için otomatik olarak seçildiğini, bu nedenle seçime girecek muhtar adayı sayısının 540 olduğunu belirtti.

18 belediyede başkanlık için 67 başvurunun bulunduğunu, bu başvuruların 33’ünün partili, 34’ünün ise bağımsız olduğunu kaydeden Şefik, 220 kişilik belediye meclis üyeliğine ise 964 kişinin başvuruda bulunduğunu, bu kişilerin 962’sinin partili, 2’sinin ise bağımsız olduğunu kaydetti.

Şefik, “Aday sayısı oldukça kabarık. Seçime katılım bu kapsamda daha yüksek olacağını umut ediyorum” dedi.

Oy kullanırken dikkat edilmesi gerekenler…

Belediye sayısının 28’den 18’e düşmesi nedeniyle kafalarda soru işareti kalmaması için tüm seçmenlere, seçmen kartlarıyla birlikte bilgi notu da verileceğini söyleyen Şefik, ayrıca nasıl oy kullanılacağıyla ilgili bir kamu spotu çıktıklarını da belirtti.

Şefik, “Esas kural; aday sayısının yarısı kadarına tercih kullanmaktır” diyerek, “Tercihte, sayıda yanlış yaparsanız, tercih geçersiz, mühür geçerli olur. Ama karmada yanlış yaparsanız, oyunuz tamamen geçersiz sayılır” bilgisini paylaştı.

Belediye meclis üyeliği seçimleriyle ilgili oy pusulasında, aday sayısına bakılması gerektiğini belirten Şefik, “Örneğin Lefkoşa’da 26 üye sayısı var. Bu nedenle 13 tercih yapılabilir. Öte yandan en az 13, en fazla da 26 karma yapılabilir. İlk kez 18 belediye ile seçime girileceği için geçmişteki sayılarla şimdi sayılar değişmiş olabilir” dedi.

Oy kullanma işlemiyle ilgili bilgiler vermeye devam eden Şefik, “Belediye başkanlığı seçiminde size bir evet mührü ve oy pusulası verilecek. Önce partili sonra bağımsız adayları göreceksiniz. Sıralar kurayla belirlendi. Siz oy vermek istediğiniz adayın isminin altındaki kareye mührü bir kez basacaksınız. Silik olsa da bir kez basmalısınız. Eğer ikinci kez basmaya çalışırsanız, çift oy sayılır ve oy yanar” şeklinde konuştu.

Şefik, muhtarlık seçiminde de bu söylediklerinin geçerli olduğunu belirtti.

Belediye meclis üyesi seçimi için 3 farklı oy kullanma işlemi

“Seçmenin en dikkat etmesi gereken nokta, belediye meclis üyeliği seçimidir”

“Seçmenin en dikkat etmesi gereken nokta, belediye meclis üyeliği seçimidir” diyen Şefik, belediye meclis üyeliğinde 3 farklı oy verme işleminin bulunduğunu söyledi.

Şefik, 3 farklı oy verme işlemini şöyle aktardı:

Mühür

 “Birinci oy verme şekli, mühür. Hangi partiye mühür vuracaksanız, amblem altındaki kısma bir evet mührü basmanız gerekir. Bu, geçerli bir mühür oy verme şeklidir.”

Tercih

“Eğer tercih yapacaksanız, önce mührü vurursunuz ardından da; meclis üye sayısının yarısı için tercih kullanabilirsiniz. Örneğin Değirmenlik – Akıncılar Belediyesi’nin belediye meclis üyesi sayısı 12’dir. Bu nedenle tercihte, 6 ismi seçebilirsiniz. Veya Beyarmudu Belediyesi’nde meclis üyesi sayısı 8’dir, bu nedenle 4 ismi seçebilirsiniz. Ya da Mağusa’da belediye meclis üyesi sayısı 18’dir. Bu nedenle 9 adayı tercih edebilirsiniz. “

Karma

“Üçüncü oy verme şekli ise karmadır. Karmada mühür yoktur. Sadece kalemle oy pusulası içerisinde karışık oy verebilirsiniz. En az 2 siyasi partinin belediye meclis üyelerine oy vermeniz gerekir. Önemli olan, bir parti değil; birden fazla partiye oy vermektir. İkinci önemli konu ise sayıdır. Aday sayısının yarısı veya tümü kadar verebilirsiniz. Eğer yarısından az ya da fazla verirseniz, oyunuz geçersizdir.”

11 ayda 4444 yeni seçmen

Seçmen sayısına ilişkin de dikkat çeken veriler paylaşan Şefik, askıdan sonraki mevcut seçmen sayısının 208 bin 236’ya yükseldiğini belirtti. Ocak ayında yapılan erken genel seçimlerdeki seçmen sayısının 203 bin 792 olduğunu kaydeden Şefik, 11 ayda 4 bin 444 yeni seçmenin oluştuğunu belirtti.

Şefik, 11 ayda ortaya çıkan 4 bin 444 yeni seçmenin nedenlerini şöyle anlattı:

“18 yaşının altında olan ve seçim tarihinde 18 yaşına girecek kişiler bu rakamın içindedir. Bunun dışında, yeni vatandaş olan kişiler de bu rakamın içerisindedir. Öte yandan, daha önce seçmen kütüğüne kaydı olmayan ancak bu seçimde oy vermek isteyen ve kütüğe kaydolan kişiler de bu rakama ilave edilmiştir.”

“Sosyal medya ciddi sorun”

 Seçim yasaklarına ilişkin de bilgiler veren Şefik, Cumartesi günü saat 18.00 itibariyle propaganda içerikli hiçbir şeyin yayınlanmaması gerektiğini belirterek, özellikle sosyal medyanın bu konuda ciddi bir sorun teşkil ettiğini kaydetti.

Şefik, “Propaganda yasağının başlamasıyla, adaylar veya siyasi partilerle ilgili reklamların sosyal medyada dönmemesi gerekir. Bu nedenle YYK ve BTHK ile istişare içerisinde oluyoruz” dedi.

“Evet, yaparız ama KKTC’de Facebook’a erişimi kapatmamız gerekir”

Sosyal medya ihlallerine “bazen müdahale ederiz, ama bazen de edemeyiz. Ama KKTC’de müdahale edilemediği için müdahale edemeyiz” diyen Şefik, “Örneğin size şöyle bir cevap geliyor: ‘Evet, yaparız ama KKTC’de Facebook’a erişimi kapatmamız gerekir. Bu konuyu bir tartarız. Bu ihlal devam mı etsin yoksa tüm KKTC halkının Facebook’a erişimini keselim mi? Bugüne kadar Facebook’a erişim kesilmedi” şeklide konuştu.

YSK’nın 5 kişiden oluştuğunu, kararı 5 kişinin verdiğini belirten Şefik, “Yapılan aykırı işleme bağlı olarak 1 saatliğine Facebook’u kapatmak benim için sorun olmaz. 1 saatlik elektrik kesintilerine zaten ülke olarak alışkınız. Ama gün boyu kapatılması benim için de sorun” dedi.

“Propagandayla ilgili yasada sadece BRT var. Özel TV’ler yok, hele internet hiç yok”

Propagandayla ilgili yasanın, günümüze göre güncellenmesi gerektiğine vurgu yapan Şefik, “Mart 2022’de, bu güncelleme için siyasi partilere 3 buçuk sayfalık bir yazı gönderdik. Benim görebildiğim kadarıyla partiler daha çok, oy verme şekilleriyle ilgili tartışıyor. Ama bizim açımızdan tartışmaya açılması gereken çok şey var. Özellikle propaganda süreci günün koşullarına göre kaleme alınması gerek. Bu konuda karar mercisi Meclistir. Bu Yasa 1976’da yapıldı. Bu yasa sadece BRT’yi yazıyor örneğin. Özel TV’leri yazmıyor, interneti hiç yazmıyor. Sosyal medyanın bu kadar yaygın olduğu bir noktada, kısıtlamalar çok kolay atlatılıyor. Bu nedenle yasakların en aza indirilmesi gerektiğini düşünüyorum” şeklinde konuştu.