Didem MENTEŞ
Yüksek Öğrenim ve Dış İlişkiler Dairesi Müdürü Ziya Öztürkler, Eğitim Bakanlığı’na bağlı liselerden mezun olan öğrencilerin üniversiteleşme oranlarının % 70’in üzerinde olduğunu belirtti. Öztürkler, son 4 yılda lisans programlarına yönelen öğrenci sayısında ciddi artış yaşandığını dile getirdi.
Bir ülkedeki üniversiteleşme oranının % 70’lerde olmasının bu noktada sıkıntı olduğunu gösterdiğini aktaran Öztürkler, ülkedeki iş gücü ve teknik alanlarda gelişim olması için öğrencilerin üniversitede ön lisans ve teknik bölümlere yönelmesinin önemini vurguladı.
Öztürkler, KKTC’nin siyasi durumu, üniversiteleşmedeki oran ve iş imkanlarının kısıtlı olması göz önüne alındığın da ihtiyaç fazlası bölümlerin önüne geçilmesinin de mümkün olmadığını aktardı.
Bu arada Öztürkler, 2018- 2019 öğretim yılında KKTC, TC ve üçüncü ülkelerdeki üniversitelerde burs uygulamalarında ihtiyaç fazlası 30 bölüm olduğunu açıkladı.
İhtiyaç fazlası bölümlerde okumak isteyen öğrencilere burs verilmeyeceğinin altını çizen Öztürkler, özellikle ön lisans ve teknik bölümlerde okuyacak öğrencilere karşılıksız burs uygulaması yapılacağını da açıkladı.
Öte yandan yüksek öğrenimde toplamda 101 bin öğrencinin öğrenim gördüğünü vurgulayan Öztürkler, bu öğrencilerin 56 binin TC, 12 binini KKTC, 30 bin civarında da üçüncü ülke vatandaşlarının oluşturduğunu belirtti.
Sıkıntının tam da bu noktada olduğunu belirten Müdür Öztürkler, iş gücü ve teknik alanlarda gelişim için öğrencilerin üniversitelerde ön lisans ve teknik bölümlere yönelmesinin önemli olduğunu vurguladı.
“Yılda 23 bin yeni öğrenci kayıt yaptırıyor”
2018- 2019 yılında ortaya çıkacak olan yüksek öğrenime yönelik çalışmaların sürdüğünü belirten Ziya Öztürkler, KKTC’li öğrencilere yönelik sınavların gerçekleştiğini, 1 Temmuz’da ÖSYM sınavı ile Türkiye’den öğrencilerin geleceğini ve üçüncü ülkelerden gelecek olan öğrencilerle ilgili çalışmaların sürdüğünü aktardı.
KKTC’de yılda ortalama 23 bin yeni öğrencinin kayıt yaptırdığını söyleyen Öztürkler, bunun 15 binin Türkiye’den, 6 bine yakın üçüncü ülkeden ve 2 bin 500’e yakın KKTC vatandaşının üniversitelere kayıt yaptırdığını açıkladı. Öztürkler, “Türkiye’den her yıl ortalama 15 bin yeni öğrenci kayıt yaptırıyor. Bunların 11 ila 12 bini ilk açıklanan sonuçlara göre kayıt yaptıran, 1000- 1500’ü ek yerleştirmeyle kayıt yaptırdığını görüyoruz. Ülkemizde de yeni mezunların yansıra geçmiş yıllardaki master ve doktora programlarına kayıt yaptıranları incelemediğimizde 2 bin 500’e yakın KKTC vatandaşının üniversitelere kayıt yaptığını görüyoruz. Üçüncü ülkeden ise her yıl ortalama 6 bine yakın da öğrenci kayıt yaptırmaktadır. Bütün bu verilere ortaya konulduğunda ise 23 bine yakın öğrenciye yeni kayıt imkanı tanıyan yüksek öğrenim haline geldik. Onun için statiksel verilerin bu yıl incelemesine yaptığımızda 22-23 bin civarında öğrencinin kayıt yaptırdığı bir ülkeyiz. Bu yıl da Eylül ve Ekim aylarında ortalama statiksel bilgilerimiz ortaya çıkacaktır ve 2018- 2019 dönemi için ülkemize kaç tane öğrencinin kayıt yaptırdığını da elde etmiş olacağız.”
Toplamda 101 bin üniversite öğrencisi
KKTC’nin her yıl 23 bin civarında yeni öğrenciye olanak sağlandığını, şuanda ülkede eğitim gören 101 bin öğrencinin 56 binin TC, 12 binin KKTC, 30 bin civarının da üçüncü ülkeden olduğunu söyledi.
Adamızda bugün toplamda 145 farklı ülkeden öğrencinin öğrenim gördüğünü belirten Ziya Öztürkler, en fazla öğrencinin geldiği ülkelerle ilgili bilgi verdi.
Öztürkler, “Zimbabve’den 1868 öğrenci, Ürdün’den 1785, Suriye’den 1856, Pakistan’dan 1504, Nijerya’dan 7000, Mısır’dan 681, Libya’dan 1121, Kongo 403, Kırgızistan’dan 251, Kenya’dan 231, Kamerun’dan 249, İran 1935, Irak 1100, Hindistan 270, Filistin 954, Bangladeş 115, Azerbaycan 493, Bahreyn’den 13, Angola’dan 8 ve Belçika’dan da 7 öğrenci öğrenim görmektedir” dedi.
“10 bin öğrencinin mezun verildiği noktaya gelindi”
Bu yıl yaklaşık 10 bin öğrencinin mezun verdiği noktaya gelindiğini aktaran Öztürkler, “ülkede yüksek öğrenim öğrencisinin de en fazla yoğunluğunu yaşayan noktalardan biri de Bakanlığımızdır. Üniversitelerimiz bu yıl yaklaşık 10 bin öğrencinin mezun verdiği noktaya gelmişti. Dairemizde, bu hafta itibariyle yüksek öğrenimden mezun olan öğrencilerin tasdik işlemleri başlamıştır. Yaklaşık 1 aydan önce bunlar netleşecektir. Ama üniversitelerimizden toplu onaylar yapılacağı için şunu ifade edebilirim ki 10 bin civarında mezunumuz olacaktır. Ortalama 23 bin öğrencinin kayıt yaptığı, 10 bin öğrencinin mezun olduğu noktadayız” dedi.
“2013- 2014 yılında liseden mezun olan 2500 öğrenciden 1800 üniversiteye gitti, üniversiteleşme oranı % 72 oldu.
“Üniversiteleşme oranı % 70’in üzerinde”
KKTC liselerinden mezun olan öğrencilerin üniversiteleşme oranlarına da değinen Öztürkler, % 70 oranında bir üniversiteleşme söz konusu olduğunu belirtti.
Öztürkler, “2013- 2014 yılında liseden mezun olan 2 bin 500 öğrenciden 1800’i üniversiteye gitti, üniversiteleşme oranı % 72 oldu. 2014- 2015 yılında mezun olan 2 bin 437 öğrenciden 1611’i üniversiteye giderek, üniversiteleşme oranı % 66.11 oldu. 2015- 2016 yılında ise liseden 2 bin 536 öğrenci mezun olurken, bunların 1763’ü üniversiteye giderek, üniversiteleşme oranı % 69.52 oldu. 2016- 2017’de ise 2736 öğrenci liseden mezun olurken, üniversiteye gidenlerin sayısı 2 bin 039 olurken, üniversiteleşme oranı % 74.52 oldu. 2017- 2018 oranları ise Ekim ayı itibariyle belirlenecek” dedi.
Son 4 yılın rakamlarına bakıldığı zaman % 70’in üzerinde bir ortalama olduğunu söyleyen Öztürkler, bir ülkede üniversiteleşme oranı % 70’lerde ise bu noktada bir sıkıntı olduğunu belirtti. Öztürkler, “Bugün baktığımızda sanayisi ve teknolojisi gelişmiş, teknik donanımı iyi olan veya ekonomik denge olarak iyi giden Almaya, Japonya gibi ülkelerde üniversiteleşme oranı % 70’lerde değildir. Üniversiteleşme oranı % 40 ila 50’lerdedir. Bunun dışında kalanları ülkenin iş gücüne, teknik alanlarına geçişi vardır. Bu alanlarda kendisini yetiştirmesi vardır. Bu bağlamda bir ülkenin mezun olan çocukların % 70’nin aileler tarafından veya genel olarak üniversiteye yönlendirmesi söz konusuysa burada bir sıkıntı vardır. Burada ülke olarak bizim daha dengeli gitmemiz gerekmektedir. Bu % 70’in üniversiteleşme oranının belli bir bölümünün ön lisanslara ve teknik bölümlere yönlendirilmesi gerektirilmektedir ki bu dengenin daha iyi bir şekilde alt yapısını oluşturabilelim” dedi.
2014- 2015 yılında mezun olan 2 bin 437 öğrenciden bin 611’i üniversiteye gitmiş üniversiteleşme oranı % 66.11 olmuştu.
“Yıllar içinde meslek liseleri tercihlerinde artış”
Ziya Öztürkler, son 4 yılda ülkemizde hangi çeşit liselerden mezun olan öğrenci sayılarını da paylaştı:
“2013- 2014 yılında 1481 öğrenci düz liseden, 669 meslek lisesi, 350’si özel liseden mezun olurken, 2014- 2015 yılında 1360 öğrenci düz liseden, 693 meslek lisesi, 384’ü de özel liseden mezun oldu. 2015- 2016 döneminde ise 1461 öğrenci düz liseden, 698 meslek lisesi, 377 öğrenci de özel liseden mezun olurken, 2016- 2017 yılında ise 1597 öğrenci düz liseden, 746’sı meslek lisesinden, 393’ü de özel liseden mezun oldu”
Statiksel bilgilere bakıldığı zaman; yükü kamu okullarının çektiğini belirten Öztürkler, bugün düz ve meslek liselerindeki mezunlara bakıldığı zaman öğrencilerin ortaokul ve liseyi devlet okullarında okumayı tercih ettiğini aktardı.
İkinci bir noktaya daha dikkat çeken Öztürkler, 2013 ila 2016 yılları arasına bakıldığında, 2013’de 669 olan mezun sayısının 2016- 2017 döneminde 746’ya çıkmasının, meslek liselerine bir özendirme ve yönlendirme olduğunun görüldüğünü aktardı.
2015- 2016 yılında % 69.52 olan oran, 2016- 2017’de liseden mezun olan 2 bin 736 öğrencinin 2 bin 039’unun üniversiteye gitmesi ile % 74.52’e yükseldi
“Yılda 1200 civarında KKTC’li öğrenci ülke üniversitelerine gidiyor”
KKTC liselerinden mezun olan öğrencilerin hangi yolla hangi ülkelerde okumayı tercih ettiğine dair statiksel bilgiler paylaşan Öztürkler, şunları aktardı:
- “2013- 2014 döneminde ÖSYM ile 469 öğrenci, A-Level yoluyla 55 öğrenci Türkiye’ye giderken, 126 öğrenci üçüncü ülkelere, 1150 öğrenci ise KKTC üniversitelerine giriş yaptı.
- 2014- 2015 döneminde ise ÖSYM ile 357 öğrenci, A-Level yoluyla 81 öğrenci Türkiye giderken, 185 öğrenci üçüncü ülkeye, 988 öğrenci ise KKTC üniversitelerine kayıt yaptırıyor.
- 2015- 2016 döneminde ise ÖSYM ile 504 öğrenci, A-Level ile 63 öğrenci, TC bursu ile 30 öğrenci Türkiye’ye giderken, 184 öğrenci üçüncü ülkelere, 982 öğrenci de KKTC üniversitelerine giriş yaptı.
- 2016- 2017 döneminde ise ÖSYM ile 474 öğrenci, A-Level yoluyla 51 öğrenci, TC bursu ile 27 öğrenci Türkiye’ye giderken, 182 öğrenci üçüncü ülkelere, KKTC üniversitelerine ise 1305 öğrenci kayıt yaptırıyor”
Ziya Öztürkler, lise mezuniyet durumlarına bakıldığı zaman KKTC öğrencilerinin, ülkedeki üniversitelerde okumayı tercih ettiğini aktararak, 4 yıllık ortalamaya göre KKTC mezunu 2 bin 500 öğrencinin1200’ünün KKTC üniversitelerini istediğini belirtti. Üçüncü ülkelere bakıldığı zaman ise ilk yıl 126 öğrencinin gittiğini, daha sonraki yıllarda dengenin oturduğunu kaydeden Öztürkler, yılda 180 civarında da üçüncü ülkelere giden öğrenciler olduğunu belirtti. Türkiye üniversitelerine ise yılda 500 civarında öğrenci gittiğini aktardı.
Öztürkler, ülkenin siyasi durumu, üniversiteleşmedeki oran ve iş imkanlarının kısıtlı olmasının göz önüne alındığında istatistiklerin ihtiyaç fazlası bölümlerin önüne geçilmesinin de mümkün olmadığını ortaya koyduğuna işaret etti
“İhtiyaç fazlası bölümler belirlendi”
Yüksek Öğrenim ve Dışilişkiler Dairesi Müdürü Ziya Öztürkler, KKTC’nin siyasi durumu, üniversiteleşmedeki oran ve iş imkanlarının kısıtlı olmasının göz önüne alındığı da bu rakamlarla ihtiyaç fazlası bölümlerin önüne geçilmesinin mümkün olmadığının altını çizdi.
Öztürkler, bundan dolayı ülke olarak hem iş imkanlarının artırılması hem de öğrencileri meslek liselerine ve teknik alanlara yönlendirmenin en doğru yaklaşım olacağını belirtti.
Öztürkler, 2018- 2019 öğretim yılında KKTC, TC ve üçüncü ülkelerdeki üniversitelerde burs uygulamalarında ihtiyaç fazlası olan 30 bölüm olduğunu açıkladı.
“Ön lisans ve teknik alanlara karşılıksız burs uygulayacağız”
Üniversitelerdeki bölümlerle ilgili ihtiyaç alanları ve burs uygulamaları konusunda da bilgi veren Öztürkler, şunları aktardı: “Son dönemlerde burs uygulamalarıyla ilgili basında çıkan bilgiler sağlıklı ve doğru bilgiler değildir. Bu bilgiler bizler tarafından basına verilmemiştir. Bazı gazetelerdeki bu bilgiler Bakanlık dışında, farklı otoritelerden alınmıştır. Birincisi biz yönlendirme yapıyoruz. Her yıl Bakanlar Kurulu’nda ülkenin ihtiyaç dahilinde olmayan ve KKTC vatandaşlarının ciddi anlamda yoğunlaştığını gösteren ve bu bölümlerde kayıt yaptırılırsa ilerde öğrencilerin iş bulmakta sıkıntılar yaşayacağını belirten ihtiyaç fazlası bölümlerle ilgili çalışmamız vardır. Bu çalışmamız geçen hafta Bakanlar Kurulu’nda onaylanmıştır. Biz bu alanlarda okuyan çocuklarımıza kesinlikle burs vermiyoruz. Hem burs uygulamasından çocuklar yararlanmıyor hem de bu alanlara ülkenin DPÖ verilerine dayanarak da bu çalışmaları tamamladığımız için kısa, orta ve uzun vadede ihtiyacı olmadığını aslında söylüyoruz. Bir de Bakanlık olarak ikinci en önemli uygulamamız, hep verilerde de desteklediğimiz gibi şuanda lisede okuyan gençlerimizi sadece lisans bölümlerine değil, ön lisans ve teknik bölümlere yönlendirme ihtiyacımız vardır. Bu alanlarda aktif rol almamız gerekiyor. Anne- baba araştırmasına tabi tutulmayan tek burs uygulamamız vardır; ön lisans ve teknik bölümlerde okuyan gençlere yönelik uygulamadır. Bugün baktığımızda; ilerde meslek lisesinden mezun olarak 2 yıllık teknik bölümde okuyan öğrencilere karşılıksız burs uygulaması vardır. En önemli amacımız; gençlerimizin ihtiyaç alanı olan teknik bölümlerde okumasını sağlamaktır”
İşte ihtiyaç fazlası 30 bölüm
2018- 2019 ihtiyaç fazlası olan lisans programındaki 30 bölüm şöyle:
“Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri, Spor Bilimleri, Spor Yöneticiliği/Spor Yönetimi; Beslenme ve Diyetetik (Türkçe ve İngilizce); Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği; Eczacılık (Türkçe ve İnginlice); Elektrik, Elektronik Mühendisliği (Türkçe ve İngilizce), Fizyoterapi ve Rehabilitasyon (Türkçe ve İngilizce), Görsel İletişim Tasarımı/Görsel Sanatlar (Türkçe ve İngilizce); Grafik Tasarım; Halkla İlişkiler ve Tanıtım/Reklamcılık (Türkçe ve İngilizce); Hemşirelik; Hukuk (Türkçe ve İngilizce), Uluslararası Hukuk; İngilizce Öğretmenliği; İşletme (Türkçe ve İngilizce), Uluslararası İşletme (Türkçe ve İngilizce), Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik (Türkçe ve İngilizce), İşletme Yönetimi (Türkçe ve İngilizce); Mimarlık (Türkçe ve İngilizce); Okul Öncesi Öğretmenliği; Radyo TV Sinema (Türkçe ve İngilizce); Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık; Türk Dili ve Edebiyatı, Türki Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği; Uluslararası İlişkiler (Türkçe ve İngilizce), Siyaset Bilimi ve Uluslar arası İlişkiler (Türkçe ve İngilizce); Zihin Engelliler Öğretmenliği/ Zihinsel Engelliler Öğretmenliği”