Serap ŞAHİN
Hayat pahalılığı hızla yükselirken, yurttaşın alım gücü her geçen gün daha da azalıyor. İhtiyaçlarını karşılamakta zorlanan yurttaş bankalara başvurarak kredi kullanıyor. Bankalardaki kredi miktarı her geçen gün artarken, borçlanmaya paralel olarak tahsili gecikmiş alacaklar da aşamalı şekilde yükseliyor. Birçok kişi hem yeni borç alıyor hem de mevcut kredilerini ödemekte zorlanıyor.
Merkez Bankası resmi verilerine göre; bankalardaki kredi miktarı Haziran sonu itibariyle
105 milyar 641 milyon 200 bin TL’ye yükseldi.
Bu rakam 2023 Haziran sonunda 73 milyar 867 milyon TL’ydi.
1 yılda bankalardaki kredi miktarının yüzde 43 oranında arttığı görüldü.
İşletme kredileri ilk sırada
Her yıl olduğu gibi bu dönemde de kredilerin en fazla ‘işletmeler’ için çekildiği resmi verilere yansıdı.
Haziran sonu itibariyle bankalarda 74 milyar 555 milyon TL işletme kredisi olduğu dikkat çekti.
Tüketici kredileri, yani vatandaşların bankalardan aldığı borç miktarı ise 18 milyar 286 milyon TL.
Verilere göre; Haziran 2023-Haziran 2024 dönemi kıyaslandığında, işletme kredileri 54 milyar 307 milyon TL’den 74 milyar 555 milyon TL’ye, tüketici kredileri ise 13 milyar 483 milyon TL’den 18 milyar 286 milyon TL’ye yükseldi.
1 yılda işletme kredilerinde yüzde 37, tüketici kredilerinde ise yüzde 35 artış meydana geldiği görüldü.
Döviz cinsi krediler % 9,83 oranında arttı
Türk Lirası döviz karşısında değer kaybetmeye devam etse de bankalardaki döviz kredilerinin miktarı ters yönde artış gösterdi.
Haziran sonu itibariyle kredilerin 34 milyar 969 milyon TL’si Türk Lirası cinsinden, 70 milyar 671 milyon TL’si ise döviz cinsinden olduğu görüldü.
Söz konusu dönemde, bir önceki çeyrek döneme göre TL cinsinden kredilerde yüzde 1,16, döviz cinsinden kredilerde ise yüzde 9,83 arttığı görüldü.
Kısa vadeli kredilerde yüzde 67 artış
Merkez Bankası bülteninde kısa, orta ve uzun vadeli kredilere ilişkin verilere yer aldı.
Haziran 2023 – Haziran 2024 döneminde kısa vadeli kredilerde yüzde 67,32 orta ve uzun vadeli kredilerde ise yüzde 33,23 artış olduğu görüldü.
Tahsili gecikmiş alacaklar 4 milyar 296 milyon TL
Bir yanda bankalara yönelik krediler, yani ‘borçlanma’ artarken, diğer yanda tahsili gecikmiş alacakların da yükseldiği verilere yansıdı.
Yurttaşlar bir yandan borç çekerken, diğer yandan da çektiği borçları ödeyemiyor, ödeme gücü giderek geriliyor.
Merkez Bankası verilerinde bir önceki yılın aynı dönemine göre (Haziran 2023- Haziran 2024) tahsili gecikmiş alacaklarda yüzde 54.66 artış gerçekleşti.
2024 yılının Mart sonu itibarıyla 4 milyar 183 milyon TL olan toplam tahsili gecikmiş alacaklar, 2024 Haziran ayı sonu itibarıyla yüzde 2,71 artarak 4 milyar 296 milyon TL’ye yükseldi.