Hükümet, Taşınmaz Mal Vergisi (Değişiklik) Yasa Tasarısı ile merkezi konut, iş yerleri ve arsaların kategori değerlerine yüzde 10’dan yüzde 60’a kadar ek vergi getirilmesi için harekete geçti… Toplanan mal vergilerinin yüzde 15’lik kısmının Taşınmaz Malların Tazmini, Takas ve İadesi Yasası kapsamında, yüzde 15’lik kısmının ise okulların altyapısında kullanılacağı belirtiliyor.
Fehime ALASYA
Hükümet “Taşınmaz Mal Vergisi” için yüzde 10’dan başlayıp yüzde 60’a kadar çıkan vergi artışı tasarlıyor.
Yeni düzenleme ile belediyelerin temel gelirlerinden olan emlak vergilerine de müdahale edecek hükümet, ayrıca, Kıbrıslı Rum mallarının tazmini için de “kaynak yaratmayı” hedefliyor.
Toplanan mal vergilerinin yüzde 15’lik kısmının Taşınmaz Malların Tazmini, Takas ve İadesi Yasası kapsamında komisyon kararı ile ödenecek olan tazminatlarda kullanılacağı, yüzde 15’lik kısmının ise okulların altyapısında kullanılacağı belirtiliyor.
Belediyelerce toplanan taşınmaz mal vergilerini artırmayı öngören Taşınmaz Mal Vergisi (Değişiklik) Yasa Tasarısı, görüş ve öneriler için 30 Ocak tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
NE GİBİ DEĞİŞİKLİKLER ÖN GÖRÜLÜYOR?
Konutlar için ön görülen artışta, ‘Normal İnşaat’larda 120 metrekareye kadar her metre kare için 2 TL, 120 metrekare ve üzerindeki her metre kare için 3 TL vergi alınacağı, bu oranın da dördüncü kategoride % 10, üçüncü kategoride % 25, ikinci kategoride %40, birinci kategoride ise %60 artacağı belirtildi.
Arsalarda ise düzenlenen vergiler parsellenmemiş arazi, tarıma elverişli kuru arazi, tarıma elverişli sulu arazi, tarıma elverişli olmayan araziler diye sınıflandırılırken, vergi rakamları metre kareye göre değişiklik gösterdi.
Konut, İşyeri ve Arsalara vergilerine zam getirecek olan söz konusu yasa değişikliğinde vergi dilimlerinin kategorilere ayrıldığı, yüzde 10’dan başlayıp yüzde 60’a kadar çıkan vergi artışlarının olacağı görüldü.
Yasa tasarısında toplanacak taşınmaz mal vergilerinin yüzde 15'i ilk ve orta dereceli okulların altyapısında kullanılacağı belirtilirken, yüzde 15’lik kısmının da Taşınmaz Malların Tazmini, Takas ve İadesi Yasası kapsamında komisyon kararı ile ödenecek olan tazminatların ve diğer giderlerin ödenmesini sağlamak amacıyla kullanılacağı ifade ediliyor.
Tasarıda, okullara sağlanacak desteğin ‘inisiyatif’ olmaktan çıkarılıp ‘zorunlu’ kılınması, vergi işlemlerinin ve tahsilinin Gelir ve Vergi Dairesi yerine ilgili belediyelerden yürütülmesi gibi değişiklikler yer aldı.
Taşınmaz Mal Vergisi (Değiş Klik) Yasa Tasarısı'nın genel gerekçesinde 2009 ile 2018 yılları arasında taşınmaz mal vergilerinin artırılmadığına dikkat çekilerek, vergilerin güncellenmesi ve günün ekonomik koşullarına uyarlanmasının amaçlandığı belirtildi.
Tasarıya göre belediye meclislerinin kararıyla belirlenecek oranlarda toplanacak taşınmaz mal vergilerinin yüzde 15'i ilk ve orta dereceli okulların altyapısına, yüzde 15'i de Taşınmaz Malların Tazmini, Takas ve İadesi Yasası kapsamında komisyon kararıyla ödenecek tazminatlara ve diğer giderlere ayrılacak.
Yayımlanan Vergi Takdir Cetvellerinde Konutlar ve Arsalara zam getirecek olan öngörü açıklandı.
Söz konusu yasa değişikliğinde arsa, iş yerleri ve konutların türelerine ayrıldığı, yüzme havuzu, metrekaresi veya tarıma el verişli olup olmaması gibi çeşitli vergi dilimleriyle sınıflandırıldığı da görüldü.
Buna göre; kategorilere ayrılan bu vergi dilimlerinde yüzde 10’dan başlayıp yüzde 60’a kadar çıkan vergi artışları görüldü.
Konut vergileri için metrekareye 2 TL başlangıç
Konutlar için ön görülen artışta, ‘Normal İnşaat’larda 120 metrekareye kadar her metre kare için 2 TL, 120 metrekare ve üzerindeki her metre kare için 3 TL vergi alınacağı, bu oranın da dördüncü kategoride % 10, üçüncü kategoride % 25, ikinci kategoride %40, birinci kategoride ise %60 artacağı belirtildi.
Kırsal kesimde yaygın olarak görülen ve basit inşaat olarak geçen kerpiç veya diğer basit malzemelerden yapılmış binalar için ise her metre karesine 1 TL vergi istenirken, buradaki rakam da kategorilere göre aynı ölçüde artıyor.
İşyerleri için ise metrekaresi 250’nin altında olan binalarda, 10 metre kareye kadar 60 TL, 10metre kare ve üzeri ve kesiri için 5 TL uygun görüldü. İşyerlerinde de bu rakamlar kategorilerine göre yüzde 60’a kadar artış gösteriyor.
Arsalarda da yüzde 60’a çıkan vergi artışı
Arsalarda ise düzenlenen vergiler Parsellenmemiş Arazi, tarıma elverişli kuru arazi, tarıma elverişli sulu arazi, tarıma elverişli olmayan araziler diye sınıflandırılırken, vergi rakamları metre kareye göre değişiklik gösterdi. Söz konusu dört kategori arsalarda da yer alırken, buraya da yüzde 60’a kadar çıkan vergiler yansıdı.
Okullara da destek sağlanacak
Toplanacak olan taşınmaz mal vergilerinin yüzde 15'i ilk ve orta dereceli okulların altyapısına yatırılacağı belirtilirken bu işlemler detaylandırıldı. Buna göre; söz konusu yüzde 15’lik verdi geliri ile okulların fiziksel gelişiminin tamamlanması, bakım ve onarımlarının yapılması, yeni derslik ve okul yapımı gibi desteklerin sağlanacağı yer aldı.
Okul harcamaları ‘inisiyatif’ olmaktan çıkıp ‘zorunlu’ kılındı
Yapılan bir diğer değişiklikte ise toplanan taşınmaz malların vergilerinin %15'lik kısmının belediyeler tarafından İlköğretim ve Ortaöğretim Dairesi’ne bağlı okulların düzeltilmesi için harcanması, belediyelerin ‘inisiyatifi’ ile yapılmaktayken bu durum ‘zorunlu’ hale getirildi.
Belediyeler, ‘giderlerini karşılamada yetersiz kalırsa’ vergi artırımını önerebilecek
Yapılan yasa düzenlemesinde ayrıca, yeni bir madde eklenerek, belediyelerin kendi giderlerini karşılamada yetersiz kalması durumunda, taşınmaz mal vergilerinin artırımlı alınması amacıyla öneri sunmalarına imkân sağlanmasının da yer aldığı belirtiliyor.
Vergi işlemleri ve tahsili artık ilgili belediyelerde…
Yasadaki bazı maddelerin değişikliğiyle bazı vergi işlemlerinin yürütülmesi ve tahsili, Gelir ve Vergi Dairesi’nden alınarak, belediye tarafından yürütülmesi kararlaştırıldı.
Buna göre; ilgili maddedeki değişiklikte“Belediye sınırları içinde bulunan taşınmaz malların vergilerinin %70'i, ilgili Belediyeye ait olup verginin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemleri, Gelir ve Vergi Dairesi yerine ilgili Belediye tarafından yürütülür.” denildi.
Görüş ve öneriler 20 gün içinde Meclis’e yazılı sunulabilecek
Hükümet, uygulamaya koymaya hazırlandığı yasa değişikliğinin Tasarının Resmi Gazete'de yayımlanmasını izleyen 20 gün içinde Meclis Başkanlığına sunulabileceğini duyurdu.
Resmi Gazete'de yayımlanarak halkın bilgisine sunulan yasa değişikliği tasarısının, gerçek ve tüzel kişilerin, doğrudan doğruya Yasa Tasarısının içeriği ile ilgili olmak koşuluyla, görüş ve önerilerini yazılı olarak sunabileceği belirtildi.