“Yerel Yönetimlerde Yıkıma Hayır” diyen 13 belediye başkanı, ‘belediyelerin ve yerinden yönetim ilkesinin geleceğine’ ilişkin basın toplantısı düzenledi.
13 belediye başkanı adına konuşan Gönyeli Belediye Başkanı Ahmet Benli, Yerel Yönetimlerde yıkım sürecinin asıl sebebinin merkezi yönetimin uyguladığı haksız, orantısız ve adaletsiz maliye politikaları olduğunu ifade etti, Belediyeler Reformu’nun da özünü oluşturan tüm unsurların göz ardı edildiğinin altını çizdi.
"Hırsızlık var, ihmal var" diyen Benli, belediyeler reformunun ana temasının da Anayasa'daki yerel yönetimler maddesi olması gerektiğini kaydetti.
Benli: “Yıkım sürecinin sebebi, merkezi yönetimin uyguladığı haksız, orantısız ve adaletsiz maliye politikaları…”
13 belediye başkanı adına konuşan Gönyeli Belediye Başkanı Ahmet Benli, Yerel Yönetimlerde yıkım sürecinin asıl sebebinin merkezi yönetimin uyguladığı haksız, orantısız ve adaletsiz maliye politikaları olduğunu ifade etti, “Belediyelerimiz imtiyaz talep etmiyor, hakkını istiyor” dedi.
Belediye bütçelerindeki yıkımın nedenlerine değinen Benli; devlet katkısından oluşan kayıplar, 51/95 Belediyeler Yasası güncellenmediği için belediyelerde oluşan mağduriyet, belediyelere ait olan ve Maliye Bakanlığı’nda tutulan kayıplar, ‘Ekonomik kriz, pandemi ve Türk Lirası’nın değersizleşmesi’ nedeniyle yaşanan kayıplar olduğunu kaydetti.
“Belediyelerin gelirini, çalışanın maaşını, yurttaşın hizmet hakkını çalmayınız!”
Belediyelerin yıkım nedenleri arasındaki söz konusu kayıpların ayrıntılarına değinen Benli, merkezi hükümetin bütçedeki haksız düzenlemelerinden dolayı son 5 yılda her belediye bütçesinin ortalama
% 36.7’sinin kayıp olduğunu anlattı.
28 belediyenin devlet katkısından 2022 yılındaki bir yıllık toplam kaybının 278 Milyon TL’yi aştığını anlatan Benli, “Devlet bizi çalıyor, bu hırsızlıktır. Belediyelerin gelirini, çalışanın maaşını, yurttaşın hizmet hakkını çalmayınız!” şeklinde konuştu.
Benli, konuyla ilgili Lefkoşa Türk Belediyesi, Gönyeli, Lefke ve Dikmen Belediyelerinin son 5 yıldaki devlet katkısından dolayı kayıplarını rakamlarla örnek gösterdi.
Yasa güncellenmedi, kayıplar arttıkça arttı
Belediyelerin mağdur olmasındaki bir diğer nedene de değinen Benli, “51/95 Belediyeler Yasası güncellenmemesi nedeniyle” yaşanan sıkıntıların ayrıntılarını da dile getirdi. Benli, şöyle devam etti:
“51/95 sayılı Belediyeler Yasası KKTC Meclisi tarafından güncellenmediği için ‘Yerel Gelirler’ de hayat pahalılığı oranında güncellenemiyor. Taşınmaz Mal Tasarruf Vergisi, Temizlik, Sağlık, Eğlence, İşyeri Bulundurma Harcı, Kesimhane ve Et Taşıma Harcı, Seyyar Satıcılık Harcı, Vidanjör Ücreti, İlan ve Reklam Geliri gibi giderlerimizde de çok büyük kayıplar oluşmuştur.”
Yasanın güncellenmemesinden kaynaklı sıkıntılara değinen Benli, "Bir evin çöpünü alıp çöplüğe götürmemizin karşılığı 1 TL, kayıplarımız çok büyük" dedi.
Maliye’deki kayıplar, yurttaşa hizmete dönüşemiyor
Belediyelere ait olan ve Maliye Bakanlığı’nda tutulan kayıplara da vurgu yapan Benli, “Devlet Katkısı Farkı, Trafik Cezası, Mal Devir Harcı, Devlet Kurumlarına Ait Su Geliri (Okullar-Asker-Saha), Devlet Kurumları Çalışanları Meslek Vergisi alanlarında büyük sıkıntılar yaşandığını anlattı.
Trafik Cezası Gelirlerinin kimi belediyelere 2 yıldır ödenmediğine vurgu yapan Benli, Belediye sınırları içerisinde kesilen cezaların amacının ilgili yerel yönetimlerde trafik yol güvenliği amacıyla hizmet olarak dönmesi olduğunu anlattı. Benli, yurttaşın hizmet hakkının engellendiğinin altını çizdi.
Bu durumu Gönyeli Belediyesi üzerinden örneklendiren Benli, Gönyeli Belediyesi’nin son 2 yılda bu yöndeki alacağının 1 Milyon 700 bin TL olduğunu dile getirdi.
‘Ekonomik kriz, pandemi ve Türk Lirası’nın değersizleşmesi’ nedeniyle oluşan kayıplar…
‘Ekonomik kriz, pandemi ve Türk Lirası’nın değersizleşmesi’ nedeniyle de yerel yönetimlerin ciddi kayıpları olduğu ifade edildi. Bu kayıplar ise şu başlıklarla sıralandı; “Yapı İzin Denetleme Harcı, Yer İşgal Harcı, Yol Açılması ve Yola Tecavüz Harcı, İçme Suyu Saati Bağlama Ücreti, Kanalizasyon Bağlama Ücreti ile Yağmur Suyu Alt Yapı Geliri”
Bunların yanında merkezi hükümetin kendi verdiği teşvik kapsamında bulunan otel, okul..vb inşaat ruhsatları, emlak harcı gibi muafiyetlerin de belediye gelirlerinden karşılandığı belirtildi.
Harmancı: "Hakkımız olanı alamıyoruz, cezalandırılıyor, sekteye uğratılıyoruz"
Merkezi hükümetin bazı yaptırımlarını dile getirerek eleştiren LTB Başkanı Mehmet Harmancı "Hükümet bizim üzerimizden adeta hovardalık yapılıyor. Hem hakkımız olanı alamıyoruz hem de cezalandırılıyor, sekteye uğratılıyoruz." dedi.
Basın toplantısında söz alan Harmancı, tüm bu kayıpların telafisini diledi.
Dikmen Belediye Başkanı Yüksel Çelebi de hükümetin kırsal kesime hiç önem vermediğine değinerek "Belediyeler olmasa vay halimize" dedi.
Sarıçizmeli: “Belediyeler batmadı, batırıldı, buna sürüklendi”
Mehmetçik Belediye Başkanı Cemil Sarıçizmeli, giderlerin artmasına karşın gelirlerinin yerinde saydığınız işaret etti.
Bölgede günde 2, hafta sonları bazen günde 3 verilen çöp toplama hizmetinde bir yılda her otele 550 sefer çok toplama hizmeti yaptığını kaydetti. 40 litre mazot üzerinden yapılan tel sefer ortalamasında bir yılda 565 bin TL sadece seferlerin yakıt gideri olduğunu anlattı. Yasa kapsamında her otelden sadece 2 bin TL ödeme alabildiklerini anlatan Sarıçizmeli, yasanın güncellenmesi için her kapıyı çaldıklarını kaydetti. Sarıçizmeli, “Belediyeler batmadı, batırıldı, buna sürüklendi" dedi.
Öztaş: "Artık uyanma zamanı, bıçak kemiğe dayandı”
Belediyelerin planlı bir şekilde batağa sürüklendiği ifade eden Geçitkale Belediye Başkanı Hasan Öztaş, "artık uyanma zamanı, bıçak kemiğe dayandı. Buna dur deme zamanı geldi. Bu günler iyi günler. Silkinip kendimize gelelim" dedi. Öztaş, KIB-TEK'te yaşanan süreci örnek göstererek, benzerinin zaman içinde yerel yönetimlere de uygulandığını kaydetti.
13 belediye destek verdi…
Toplantıda, belediyeler Reformu’nun da özünü oluşturan tüm bu unsurların göz ardı edildiğinin altı çizildi.
Toplantıya destek veren belediyeler ve başkanlar ise şöyle;
Ahmet Y. Benli - Gönyeli Belediye Başkanı
Ahmet Latif - Akdoğan Belediye Başkanı
Ali Karavezirler - Değirmenlik Belediye Başkanı
Ali Öncü - İnönü Belediye Başkanı
Aziz Kaya - Lefke Belediye Başkanı
Cemal Erdoğan - Esentepe Belediye Başkanı
Cemil Sarıçizmeli - Mehmetçik Belediye Başkanı
Hasan Barbaros - Akıncılar Belediye Başkanı
Hasan Öztaş - Geçitkale Belediye Başkanı
Hulisi Manisoy - Alayköy Belediye Başkanı
Mehmet Harmancı - Lefkoşa Belediye Başkanı
Suphi Coşkun - Dipkarpaz Belediye Başkanı
Yüksel Çelebi - Dikmen Belediye Başkanı”
FOTOĞRAF: FEHİME ALASYA