LGBTİ+ çatı örgütü ILGA Asya öncülüğünde dünyanın dört bir yanından 137 hak örgütü, Taliban‘ın ele geçirdiği Afganistan’daki LGBTİ+’ların korunması için çağrı yaptı.
Aralarında Kaos GL’nin de olduğu örgütler, “Kadınları, Çocukları, LGBTİQ’ları ve Diğer Savunmasız Kişileri Koruyun” diyerek ülkeleri sınırları açarak Afgan LGBTİ+ mültecileri kabul etmeye çağırdı.
‘Endişeler artıyor’
“Çeşitli cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, ifadesi ve cinsiyet özelliklerine (CYCKİCÖ) sahip kişilerin insan haklarını geliştirmek için çalışan aşağıda imzası bulunan kuruluşlar olarak bizler, Afganistan’daki kadınların, çocukların, LGBTİQ kişilerin ve diğer savunmasız kişilerin korunması çağrısında bulunuyoruz” ifadelerinin kullanıldığı açıklamada şunlar söylendi:
15 Ağustos’tan bu yana, Kabil’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın Taliban tarafından ele geçirilmesi ve Afganistan İslam Cumhuriyeti hükümetinin ani çöküşü, insan hakları ve ülkedeki ötekileştirilmiş grupların güvenliği konusunda endişeleri artırıyor. LGBTİQ’lar ve çeşitli cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, ifadesi ve cinsiyet özelliklerine sahip insanların yanı sıra kadınlar, zulüm gören dini azınlıklar, gazeteciler ve insan hakları savunucuları tehdit altına girdi ve birçoğu korkudan saklanmaya başladı.
Taliban’ın kendi katı Şeriat yasasını uygulamaya koyduğuna dair iddia edilen raporlarla ilgileniyoruz ve birçok kadın ve kız çocuğunun kamusal hayata katılmaktan korktuğu ve tekrar okula ve üniversiteye gitmelerinin yasaklanma riskiyle karşı karşıya olduğu bildirildi. Kadın gruplarının on yıllardır kaydettiği ilerlemenin potansiyel olarak aniden ve felaketle tersine döndüğünü görmekten dolayı üzgünüz.
‘Öldürülme korkusuyla yaşıyorlar’
Taliban yetkilileri, gey erkekler için ölüm cezasının geri getirileceğine dair açıklama yaptığı için LGBTİQ kişilerin kriminalize edileceğinden ve cezalandırılacağından da korkmaktayız. Afgan LGBTİQ kişiler halihazırda yıllardır şiddet ve öldürülme korkusuyla yaşıyor ve biz, bu durumun daha da tırmanmasından korkuyoruz.
ILGA World’ün en son Devlet Destekli Homofobi (2020) raporunda Afganistan, rızaya dayalı eşcinsel cinsel eylemler için ölüm cezasının yerleşik ceza olduğuna dair tam bir yasal kesinlik bulunmayan ülkeler arasında listelenmiştir (buraya bakınız). Aynı rapor, Afganistan 2017 Ceza Yasası’nın 646. Bölümü kapsamındaki “eşcinsel davranışı” açıkça suç sayan hükümler ve son yıllardaki yaptırımlar hakkında da güncellemeler yapıyor (buraya bakın).
Taliban Afganistan’da bir “genel af” ilan etmiş ve kadınları “şeriat kanunlarına göre” hükümetine katılmaya çağırmış olsa da, gerçekleşen herhangi bir yönetim biçiminin kadınları ve azınlıkları güçlendirmesi, insan hakları ve kanıta dayalı uygulamalar temellerine dayanması zorunludur. Taliban kadınları dahil etmek istiyorsa, öncelikle kadınların kamusal yaşama ve eğitime erişimini engellemeyi bırakmalı ve kadınlara ve azınlıklara yönelik herhangi bir zararı devam ettirmemelidir.
Afganistan’daki kriz karmaşık ve zordur, ancak uluslararası topluluğa – özellikle sorunun büyümesinde rol oynayanların – siyasi krizin Afganistan’a öncelik veren bir çözüm yoluyla dağıtmak, savunmasız kişileri zarar ve şiddetten korurken Afgan halkının kendi kaderini tayin hakkını da koruyarak sağlamak gibi ahlaki bir yükümlülüğü olduğunu hatırlatırız.
‘İnsan haklarına saygı duymaya çağırıyoruz’
Açıklamanın devamında Taliban’a ve uluslararası camiaya yönelik şu talepler dile getirildi:
- Taliban’ı, CYCKİCÖ statülerine bakılmaksızın, Afganistan Anayasası, Afganistan tarafından onaylanan uluslararası sözleşmeler, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve uluslararası insan hakları normları tarafından tanınan tüm insanların haklarına saygı duymaya çağırıyoruz.
- Bu siyasi krizi bastırmak için her türlü çabanın LGBTİQ kişiler ve kadınlar da dahil olmak üzere Afganistan’daki savunmasız kişilere danışılarak yapılmasını talep ediyoruz. Siyasi bir barış anlaşması için insan haklarından taviz verilmemelidir.
- Uluslararası toplumu tüm Afganlara acil insani yardım ve koruma sağlamaya çağırıyoruz.
- Ülkeleri sınırlarını açmaya ve Afganistan’dan gelen mülteci ve sığınmacıları kabul etmeye çağırıyoruz. Kanada’nın 20.000 savunmasız Afgan’ı kabul etme ve LGBTİQ kişilere, kadın liderlere ve diğer gruplara öncelik verme taahhüdünü takdir ediyor ve diğer ülkelerin de aynı şeyi yapmasını bekliyoruz.
- Herkesi kendi kapasitesi ölçüsünde destek sağlamak için birlikte çalışmaya çağırıyoruz. Afganistan’daki LGBTQ örgütlerinin eksikliğine dikkat çekerek, bireyleri ve grupları bağışta bulunmaya, bağışçıları acil durum fonu sağlamaya ve kuruluşları fonların toplanması ve dağıtımını koordine etmeye yardımcı olmaya çağırıyoruz.