Kıbrıs’ın güneyinde halk, yeni başkanını seçmek için 5 Şubat’ta sandık başına gidiyor.
Güneydeki haber sitelerinden derlenen bilgilere göre, 2023 yılı başkanlık seçimi, 1959'dan beri güneyde yapılacak 13’üncü başkanlık seçimi olacak.
5 yılda bir yapılan seçimin ilk turu 5 Şubat, ikinci turu ise bir hafta sonra 12 Şubat'ta gerçekleştirilecek.
Başkan seçilebilmek için en az, geçerli oyların yarısından bir fazlasının alınması gerekiyor. Hiçbir aday bu rakama ulaşamazsa, seçim, bir sonraki hafta en çok oyu alacak iki aday arasında tekrarlanacak ve en çok oyu alan başkan seçilecek.
14 aday var
Başkanlık seçiminin 40 günlük takvimi, güneydeki Yüksek Seçim Kurulu tarafından 23 Aralık'ta yayımlanan kararnameyle resmen işlemeye başlarken, yaklaşık bir ay sonra yapılacak seçim için 5 Ocak Perşembe günü 14 kişi adaylık başvurusunda bulundu.
2013 yılındaki seçimde 11 olan aday sayısı 14’e yükselirken, başkanlık seçimi için Andreas Efstratiu, Lukas Stavru, Çelsina De Petro, Hristos Hristu, Andronikos Zervidis, Ahilleas Dimitriadis, Aleksios Savvidis, Andreas Mavroyannis, Yorgos Kolokasidis, Averof Neofitu, Haralambos Aristotelus, Konstantinos Hristofidis, Yulia Hovrina Komninu ve Nikos Hristodulidis adaylık başvurusu yaptı.
Anketlerde, eski dışişleri bakanı Nikos Hristodulidis favori görülüyor.
Başkanlık seçiminin bağımsız adaylarından, siyaset bilimci Haralambos Aristotelus, özellikle parlamento dışındaki sol güçler tarafından desteklenirken, tanınmış Kıbrıslı Rum avukat Ahilleas Dimitriadis de başkanlık seçiminde bağımsız aday.
Uzun yıllar DİKO partisinin üyesi ve ileri gelenlerinden olan avukat Yorgos Kolokasidis de seçimde bağımsız aday olarak yer alacak.
Güneydeki AKEL partisi tarafından desteklenen bağımsız aday Andreas Mavroyannis ise deneyimli bir diplomat olarak tanınıyor. AKEL'in 2022 yılının Haziran ayında, başkanlık için aday gösterdiği Mavroyannis, uzun yıllar boyunca Kıbrıs sorunuyla ilgili müzakerelerde, Kıbrıs Rum tarafının müzakereciliğini yürütmüştü. 2002-2008 yılları arasında Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin toplumlar arası görüşmeler esnasında, Kıbrıs Rum tarafının müzakere grubu üyesi olan Mavroyannis, 17 Ekim 2011 tarihinde ise dönemin Dimitris Hristofyas hükümetinde, Avrupa konularıyla ilgili başkanlık müsteşarlığı görevini üstlendi. 1 Mart 2013'te Dışişleri Bakanlığı Genel Müdürlüğü (Genel Sekreter) görevini devralan ve bu görevi 31 Ağustos 2013 tarihine kadar yürüten Mavroyannis, 1 Eylül 2013'te ise Kıbrıs sorunuyla ilgili müzakerelerde Kıbrıs Rum tarafının müzakerecisi olarak atanmıştı. 15 Nisan 2022 tarihinde bu görevinden istifa eden Mavroyannis, 15 Mayıs 2022 tarihine kadar görevde kaldı.
Başkanlık seçiminde Demokratik Seferlik (DİSİ) Partisinin adayı olan Averof Neofitu, 2013 yılından bu yana partinin başkanlığını yürütüyor. 2006'dan bu yana Lefkoşa milletvekili olan Neofitu, Glafkos Klirides hükümeti döneminde, 1999-2003 yılları arasında, Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanlığı görevi yaptı.
Geçmişte ELAM üyesi olan bağımsız adaylardan Çelsina De Petro soprano bir sanatçı...
Bağımsız adaylardan Aleksios Savvidis’in eğitimci olduğu belirtilirken, “Milliyetçi Cemaatin Yeniden İnşası” hareketi tarafından desteklenen ve hareketin başkanlığını yürüten Lukas Stavru ise Yunanistan ve güneydeki milliyetçi hareketin üyelerinden biri olarak tanınıyor.
Başkanlık seçiminin bağımsız adaylarından, tanınmış Kıbrıslı Rum politikacı Nikos Hristodulidis ise, 1 Eylül 2013'te Kıbrıs Cumhuriyeti Başkanı Nikos Anastasiadis’in diplomatik büro müdürlüğüne atanmıştı. 14 Nisan 2014 tarihinde, bu görevine paralel olarak, 2013 yılında başa gelen Nikos Anastasiadis hükümetinde hükümet sözcüsü olarak atanan ve bu görevini 28 Şubat 2018 tarihine kadar yürüten Hristodulidis, 1 Mart 2018 tarihinde ise Dışişleri Bakanlığı görevine atandı ve bu görevini, istifasını sunduğu 9 Ocak 2022 tarihine kadar sürdürdü.
Hristodulidis başkanlık seçiminde DİKO, EDEK, Dayanışma Hareketi ve DİPA tarafından destekleniyor.
2008 yılından bu yana Rum Ulusal Halk Cephesi olarak bilinen aşırı sağcı ELAM’ın başkanlığını yürüten Hristos Hristu da ELAM’ın başkanlık seçimindeki adaylardan biri...
Akademisyen olan “Kıbrıs Üniversitesi” eski rektörü Konstantinos Hristofidis, 2019 yılında kurduğu “Yeni Dalga- New Wave” hareketinin koordinatörlüğünü yürütüyor ve seçimlerde “Yeni Dalga- Başka Kıbrıs’ın” adayı oldu.
Başkanlık seçimlerinin kadın adayı Yulia Hovrina Komninu Sovyetler Birliği doğumlu ve 1994'ten bu yana ailesiyle birlikte daimi olarak Güney Kıbrıs’ta ikamet ediyor. Komninu, 2021 yılından bu yana, kendisinin kurduğu “Kıbrıs Birleşik Cumhuriyet Partisi'nin” başkanlığını yürütüyor.
Andreas Efstratiu başkanlık seçimine 8’inci kez aday olurken, Andronikos Zervidis de başkanlık seçimi adaylarından biri...
Seçimde 561 bin kayıtlı seçmen oy kullanacak
5 Şubat'taki Başkanlık seçiminde, seçmen listesine kayıtlı yaklaşık 561 bin seçmen oy kullanabilecek. Seçmen sayısının, yapılan yeni kayıtların sayımı ve verilerin güncellenmesinin ardından 10 Ocak’ta kesinleşeceği açıklanırken, seçimde, 35’i yurt dışında olmak üzere toplam 1150 seçim merkezi faaliyet gösterecek.
704 Kıbrıslı Türk de seçmen listesinde...
Basında yer alan son haberlere göre, seçimde oy kullanacak Kıbrıslı Türklerin sayısı ise 704.
5 yıllık bir dönem için doğrudan halk tarafından seçilen Başkanlığı, şu an Nikos Anastasiadis yürütüyor. 2013 yılından bu yana başkan olan Anastasiadis, 2018 yılındaki seçimlerde yeniden başkan seçilmişti. Anastasiadis 1997-2013 yılları arasında ise DİSİ başkanlığı yapmıştı. Anastasiadis, iki dönem görev sınırı nedeniyle yeniden aday olamamıştı.