Fehime ALASYA
Girne’de yeni bir okul inşaatının yapım aşamasında yerle bir olması, gözleri ülkedeki eğitim binalarına çevirdi. İlk ve orta dereceli eğitimde devlet bünyesinde toplam hizmet veren 158 kamu okul binasından sadece 20 tanesi 1975 yılından sonra yeni inşa edildi.
Toplam 119 özel okulun tümünün alt yapısı ise yeni…
Devlet bünyesindeki 158 okul binasının 30’u anaokulu, 6’sı özel eğitim merkezi, 4’ü birleştirilmiş ilkokul, 84’ü ilkokul, 13’ü ortaokul, 19’u lise ve 12’si de meslek lisesi olarak hizmet veriyor.
Kamu bünyesinde yer alan toplam 158 okul binasının ise sadece 20 tanesi 1974 yılından sonra inşa edildi.
1974 yılı öncesinde var olan ve yıkılarak yeniden kullanılmaya başlayan 6 tane de eski bina kayıtlara geçti.
İnşa edilen binaların yanında çoğu derslik ise mevcut binalara ek ilave edilerek hayata geçirildi.
Bunun yanında 1974’ten sonra kullanılmayan veya kapatılan köy okullarından bazıları 2005 yılından sonra tamir edilip yeniden Anaokulu olarak hizmete açıldı. Bunlar; Beylerbeyi Anaokulu, Karakum Anaokulu, Ozanköy, Pınarbaşı, Aygün Anaokulu oldu.
158 kamu okul binasının 30 tanesi anaokulu, 84 tanesi ilkokul, 13 tanesi ortaokul, 19 tanesi lise, 12 tanesi ise meslek lisesi olarak kullanımda. Bu okullar içinde 7’şer tane yeni anaokulu ve ortaokul binası yapılırken, 4 ilkokul, 2 de meslek lisesine yeni bina inşa edildi.
30 anaokulu, 7’si yeni inşa, 5’i tadil edilen eski bina
Ülke genelinde 30 anaokulu bulunuyor. Bu sayının içinde 6 tane Özel Eğitim Merkezi ve 4 tane de birleştirilmiş ilkokul bulunuyor.
Bu okulların yedisi yeni inşa edilirken, inşa edilen ana okullardan üçü Lefkoşa bölgesinde yer aldı.
Lefkoşa’da Vakıf Anaokulu, Gönyeli Fazıl Plümer Anaokulu ve Fazıl Plümer Anaokulu 1975 yılı sonrasında inşa edilen okullar arasında yer aldı.
Bunun yanında; Güzelyurt’ta Portakal Anaokulu ve İskele’de İskele Maarif Anaokulu yapıldı.
Güzelyurt’ta Atatürk Maarif Anaokulu’nun çöken binası yıkılıp, yerine yeni bir bina yapılırken, yine aynı bölgede inşa edildi. Aynı durum Mağusa’daki Alasya Vakıf Anaokulu için de geçerli oldu. Burada da okul yapılırken, bu okulun da binası yıkılarak yeni bina yapıldı.
Bunun yanında 1974’ten sonra kullanılmayan veya kapatılan köy okullarından bazıları 2005 yılından sonra tamir edilip yeniden anaokul olarak hizmete açıldı. Bunlar; Beylerbeyi, Karakum, Ozanköy, Pınarbaşı, Aygün Anaokulu’dur.
84 ilkokuldan 4’ü yeni inşa
İlkokulda ise 84 bina kayıtlara geçerken, bunlardan sadece dört tanesi yeni inşa olarak görüldü. Lefkoşa’da 9 Eylül İlkokulu, Şht. Ertuğrul İlkokulu, Girne’de Hasan Cafer İlkokulu Mağusa’da ise yıkılıp yeniden yapılan Alasya İlkokulu 1975 sonrası yapılan binalar arasında yer aldı. Düzova’da 2008 yılında İlkokulu tamamen eğitime açıldı.
En çok yeni okul binası ortaokullarda…
Ortaokuldaki 13 binanın ise yedisi yeni inşa edildi. Buna göre en çok inşa edilen okul binası anaokulu ve ortaokul bölümünde yer aldı.
Ortaokullar arasında ise 1975 yılından sonra inşa edilen okullar arasında; Lefkoşa’da Demokrasi Ortaokulu, Bayraktar Türk Maarif Koleji, Atleks Sanverler Ortaokulu ve yıkılıp yeniden yapılan Bayraktar Ortaokulu, Girne’de Oğuz Veli Ortaokulu, Mağusa’da Çanakkale Ortaokulu, Dipkarpaz’da Recep Tayyip Erdoğan Ortaokulu yer aldı.
44 yılda sadece 1 yeni lise binası
Ülkede 19 Lise binası bulunurken, 44 yılda sadece tam teşekkülü olarak Hala Sultan İlahiyat Koleji yapıldı. Bunun dışındaki diğer tüm kolejler, 19 Mayıs TMK, Gazimağusa TMK, Güzelyurt TMK gibi okulların önceden bulunan binalara ilaveler yapılarak oluşturuldu.
Meslek lisesi 12 tane…
Kalifiye eleman, mesleki eğitimin sıkça konuşulduğu ülkemizde ise sadece 12 tane Meslek Lisesi bulunuyor.
Bir önceki hükümet döneminde inşaatı biten ve Lefkoşa’da bu yıl açılan Osman Örek Meslek Lisesi, yıkılma tehlikesi olan Haspolat Meslek Lisesi yerine yapılmış son okul binası oldu.
Girne’deki Girne Turizm Meslek Lisesi ise iki yıl önce açılan bir okul olmasına rağmen kullanılan binası 1975’den önce kalma ve Girne Pratik Sanat Okulu olarak kullanılmaktaydı.
119 tane özel okul binası
Özel okul binalarının tamamı ise 1975 yılı sonrasında yapılan yeni okullar olarak kayıtlara geçti. Bunların 98 tanesi anaokulu, 13’ü ilkokul,8’i ise kolej oldu.
KTOEÖS Başkanı Selma Eylem ise kamusal eğitimin gözden çıkarıldığını vurguladı: “Kamusal eğitime kasıtlı olarak yatırım yapılmıyor. Nüfusa paralel, nüfus artışı dikkate alınarak çözüm üretilmiyor. Olan, okullara ek yapı ile çocukların oyun alanından çalıp günü kurtarmaya çalışıyorlar.”
Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası Başkanı Selma Eylem:
“Kamusal eğitim gözden çıkarıldı”
KTOEÖS Başkanı Selma Eylem ise kamusal eğitimin gözden çıkarıldığını ifade ederek, kasıtlı olarak yatırım yapılmadığını öne sürdü. Nüfusa paralel, nüfus artışı dikkate alınarak çözüm üretilmesi gerektiğini belirten Eylem, “Olan okullara ek yapı ile çocukların oyun alanından çalıp günü kurtarmaya çalışıyorlar.” dedi.
Eylem, konuya ilişkin şunları ifade etti:
“Okulların altyapı meselesiyle ilgili Bakanlık bir çalışma yapmıyor. Geçen yıl Haspolat Meslek Lisesi’nde yaşadığımız olaylar vardı.
DAÜ’den tehlike arz ettiğine dair rapor olmasına rağmen bakanlığın hiçbir şey yapmaya niyeti yoktu. Tavır geliştirdik ve bunun üzerine adını değişerek yeni isim vererek yeni bir bina yapıldı.
Burada bile eksikleri var tamamlanmadı. Bunun yanında Kumyalı Meslek Lisesinde de tehlike arz eden sınıflar var. Bu konularda kapsamlı araştırmalar yapılmıyor. Her yağmur yağdığında akıtan sınıflar kullanılamaz duruma geliyor. Bina bakım onarımlarıyla ilgili de bakanlığın ihmali var. Püsküllü bölgesinde son yapılan okul inşaatlarında da zemin etüdü yapıldı mı gerçekten merak ediyorum.
Kamusal eğitime kasıtlı olarak yatırım yapılmıyor. Nüfusa paralel, nüfus artışı dikkate alınarak çözüm üretilmiyor. Tam tersine özellikle öğretmen kadrolarından tasarruf etmeye çalışıyorlar. Bu okul yapısı için de mevcuttur. Olan okullara ek yapı ile çocukların oyun alanından çalıp günü kurtarmaya çalışıyorlar. Kamusal eğitim gözden çıkarılmış durumdadır. Girne’de son yıllardaki nüfus artışına paralel 2 okul yapıldı. Devlet özelleştirmeye teşvik ediyor. Kadro ve altyapı eksikliği kamusal eğitimde yaşanmaya devam ediyor, buna kulak tıkıyorlar. Bütçe içerisinde okul yapımına ayrılan hiçbir kalem yoktur. Bu siyasi olarak kullanılan bir argümandır. Doğru bir yaklaşım değildir. Buraya ayrılan bütçe arttırılmalıdır.”
KTÖS Genel Sekreteri Burak Maviş, var olan okul binalarının alt yapı fizibilite çalışması ihtiyacı ve denetiminin aciliyetine dikkat çekti: “Mevcut okulların fizibilite ölçümleri, altyapı ölçümleri ve güvenliği çalışmaları yapılmalı”
KTÖS Genel Sekreteri Burak Maviş:
“Mevcut okulların fizibilite ölçümleri, altyapı ölçümleri ve güvenliği çalışmaları yapılmalı”
KTÖS Genel Sekreteri Burak Maviş, var olan okul binalarının alt yapı fizibilite çalışması ihtiyacı ve denetiminin aciliyetine dikkat çekti.
Okul binalarının bazılarının durumunun hiç iyi olmadığına dikkat çeken Maviş, YENİDÜZEN’e yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“Geçtiğimiz günlerde bir üzücü olay yaşandı. Bu olayda yaşananlar bize hala daha yapı denetimi konusunda devletin ciddi ihmalleri vardır. Gerek denetim yapması gerek bakanlıkların inşaat birimleri gerekse firmanın yapı denetimi konusunda kendilerine pay çıkarmalı. Bu konu ciddi şekilde araştırılmalı ve önlem alınmalı.
Bunla birlikte yaşananların bize yol haritası sunması ve hali hazırda olan okulların denetiminin de yeniden gözden geçirilmesi gerektiği bizce gündeme alınmalı.
Okul öncesi, anaokulu, teknik okulların altyapı fizibilite çalışmalarının yapılması, fizibilite ölçümleri ve bunun sonunda binaların okul güvenliğiyle ilgili yatırımların kaçınılmaz olduğunu biliyoruz. Dikmen İlkokulu ve Değirmenlik İlkokulu’nun zemini yeni ek ilave bina yapılmasına uygun değildir. Buna benzer binalarımız vardır.
Geçtiğimiz yıl doğal afetlerden dolayı 11 tane okulda hasar meydana geldi.
Geçici önlemler alındı, binalarda güçlendirme çalışmaları yapıldı ama doğrusu zemin etütlerini ve deprem fizibilite analizlerin yeniden yapılarak doğru adımlar atılmasını sağlamaktır. Bununla birlikte Yeniboğaziçi İlkokulu’nun yapılmış deprem fizibilite raporu elimizde. Eğitim bakanlığına okul idaresi tarafından 2 kez gönderildi. Sonuç ve öneri bölümünde binanın yeniden yıkılıp yapılması ön görülüyor.
Yaz ayında sendikamızın anket çalışmalarında 114 okuldan sadece yüzde 3’ünün elinde deprem fizibilite analizi bulunduğunu gördük. Bu tüm okullara yapılmalı. Bakanlığı bu rapor doğrultusunda uyardık. Okulların bir an önce altyapı ve deprem fizibilite analizleri yapılmalı.
Beş ay önce ivedilikle müdahale edin çağrısı yaptık ama hala çalışma yok.
Yine bir doğal afet durumunda geçen yıl olduğu gibi hatta daha da kötüleri yaşanabilir. Bugün henüz karkas halinde çöken bina varken bu üzücü olaydan ders almalıyız. Eğitim Bakanlığı koordineli şekilde okulları elden geçirmesi gerekir. Bu olaylar çocukların okulda olduğu sırada başımıza gelebilir, o zaman daha büyük acılar yaşayacağız. Eğitim bakanlığı yola çıkarsa yolda kalmaz, biz de çalışmaya hazırız. Eleştiren değil, alternatif yaklaşımlardayız.”