Devrim DEMİR
Merkezi Cezaevi kapasitesini, artan suçlar nedeniyle seneler önce yitirdi.
Yıllardır çözümsüz bırakılan cezaevi, 8 Şubat tarihinde yaşanan ‘firar’ olayı ile yeniden gündeme geldi.
710 kişiye göre tasarlanmış yeni cezaevi ise teslim aşamasına gelirken, birçok aksaklık nedeniyle iki yıldır taşınma süreci askıya alındı.
10 metrekare odada 45-50 mahkûm, her türlü sıhhi olmayan bir ortamda kalıyor.
Merkezi Cezaevi’nde yetersiz kalan 175 kişilik ranza sayısı çiftlenerek arttırıldı.
Kadınlar koğuşu olmak üzere ek 4 ayrı bina daha inşa edilen cezaevinde mahkûm ve tutuklular üst üste kalıyor.
Mahkûmların kalmaları için sağlanan yerler, insan onuruna saygı gösterecek durumdan çıkarken, 10 metrekarelik alanda 45-50 kişi aynı odada nefes almaya çalışıyor.
İnsani koşullardan yoksun…
Banyo ve tuvaletleri yenilenmeye çalışılsa da, binanın eski oluşu yeni düzenlemelere izin vermiyor.
Cezaevinde mahkûmların yaşadığı koşullar insani koşullardan çok uzakta.
Çamaşırlarını da banyo yaptıkları yerde yıkamak zorunda kalan mahkûmlar, çamaşırlarını ya hava aldıkları 10 metrekarelik alanda veya yattıkları oda da kurutmak zorunda.
1982 yılında inşa edilen ve 38 yıl önceki koşullara göre teknik alt yapısı hazırlanan cezaevinde, hem mahkûm ve tutuklular için hem de cezaevinde çalışan personel için güvenli bir ortam yok.
Hükümlü tutuklu ayrımı yapılamıyor
Cezaevinde suçların çeşitliliğine göre mahkûmlar koşul yetersizliği nedeniyle, ayrı ayrı yerlere ayrılamıyor. Cinayet işleyen bir mahkûmla, mazbata borcundan cezaevine giren mahkûm aynı odada kalıyor.
Merkezi Cezaevinde, en küçük mahkûm ve tutuklu yaşı 18 en büyük mahkûm ve tutuklu yaşı 76.
344’ü hükümlü, 266’sı yargılanmayı bekliyor…
Cezaevinde örgütlü KTAMS'ın Başkanı Güven Bengihan, YENİDÜZEN’e verdiği bilgide 610 mahkûm ve tutuklunun bulunduğu cezaevinde 344 kişinin yargılanarak hüküm aldığını, 266 kişinin ise yargılanmayı beklediğini söyledi.
Bengihan, 610 mahkûm ve tutuklunun 46’sının kadın olduğuna dikkati çekerek, 564’ünün ise erkek olduğunu söyledi.
Merkezi Cezaevinde KKTC vatandaşı 195, hem KKTC hem T.C., 100, sadece T.C., 141, yabancı uyruklu ise 174 kişinin olduğuna vurgu yapan Bengihan, “Cezaevinde çalışanlar koşul yetersizliği nedeniyle, tam anlamında görev yapmaları için şuan var olan imkanlar yetersiz” dedi.
Bengihan: “Cezaevinde isyan, firar kötü niyetli mahkûma ve tutukluya müdahale zor”
Mahkûm ve tutuklu hem de personel açısından cezaevinde yaşanması olası bir kötü olayda personelin imkânsızlıklar nedeniyle müdahale etmesinin oldukça güç olduğunu kaydeden Bengihan, “Cezaevinde, isyan, firar, kötü niyetli bir mahkûm ve tutuklunun müdahalesi olağan şartlarda personel açısından çok zor. Koğuşlarda yaşanan kalabalık başka suçlara açık basamak oluyor. Tüm mahkûmlar iç içe bu ne insanlık açısından, ne de hijyen kurallarına uygun değil. Tuvalet, banyo koğuşlarda 45-50 kişinin küçük odalarda iç içe oluşu hem mahkûm ve tutuklular hem de çalışanlar için ciddi risk oluşturmakta” şeklinde konuştu.
“Cezaevi çocuklar için çok tehlikeli, ülkede ‘Islah’ evi yok”
Birçok ağır suç ve hafif suçlardan içerde bulunan kişilerin ayrı değil de birlikte kalmasının başka suçlara ortamın müsait olduğunu daha farklı suç modellerinin öğrenildiğini söyleyen Bengihan şunları söyledi:
“Ülkede bir ıslah evimiz yok bu çok büyük eksiklik ve cezaevi çocuklar için çok tehlikeli bir yer. Yaşı küçük mahkûm ve tutuklular yaşı büyük farklı suçlarla bir arada. Mevcut kadrolarda mahkûm ve tutukluları eğitecek, topluma kazandıracak uzman kadro yok. Cezaevi Tabibi ve hemşire yok, alanında uzman sağlık çalışanı senelerdir cezaevinde yok. Mahkûm ve tutukluların ilaçlarını, iğnelerini eğitim almış gardiyanlar yapıyor. Cezaevinin en önemli eksiklerinden bir psikolog ve psikiyatrisin olmaması nedeniyle mahkûm ve tutuklular sürekli hastaneye sevk ediliyor buda beraberinde ‘firar’ dahi birçok sorunu getirmekte.”
“İlgili firma parasını almadı, yeni Cezaevine geçilemiyor”
KTAMS Başkanı Güven Bengihan, yeni cezaevi binasının bina olarak bittiğini ancak hala geçilemediğini ilgili firmanın parasını alamadığını söyledi. Yeni Cezaevinin elektrik sorununun hala çözülmediğini, Türkiye’den gelip cezaevinin kontrol edileceğine değinen Bengihan, “Yeni Cezaevi binası teslim edilecek konumda. Bir takım sıkıntılar nedeniyle hala geçilemiyor. Yeni Cezaevi binası Türkiye’den gelecek olan heyet binanın şartnameye uygun olup olmadığını inceleyecek.” şeklinde konuştu.
Başkan Güven Bengihan, bir gardiyanın işe başlama yaşının 20 olduğuna dikkati çekerek çarpıcı bir hatırlatma yaptı.
Bengihan, “Bir gardiyan Cezaevinde 20 yaşında işe başlıyor. 60 yaşında emekli oluyor. 40 yıl kesintisiz hizmet veren bir gardiyan, müebbet hapis cezası alan bir mahkûmdan daha fazla cezaevinde görev yapıyor” ifadelerini kullandı.