Ayşe GÜLER
Merkezi İhale Komisyonu tarafından açılmasına rağmen çeşitli gerekçelerle Rekabet Kurulu’na taşınan 19 ihale iptal edildi.
İlk 7 ayda, Rekabet Kurulu tarafından peş peşe yapılan iptallerde ‘yasaya ve mevzuata aykırılık’, ‘şartnameye uygun hareket etmeme’, ‘tutanaksız karar alma’ gibi önemli tespitler kayıt altına alındı.
İhaleler iptal edilerek, yeniden açıldı, birçoğuyla ilgili yeniden değerlendirme raporu yazılması istendi.
Rekabet Kurulu Başkanı Selim Altıncık, geçmişten gelen bazı alışkanlıklar olduğunu bu nedenle de bazı uyuşmazlıklar yaşandığını kaydetti, “Artık bunlar değişmeli” dedi.
YENİDÜZEN’e süreçle ilgili bilgi veren Altıncık, ihalelerin Rekabet Kurulu’na taşınması ile yapılanların tekrarlanmayacağını, sorunların yoluna girebileceğine de işaret etti.
Öte yandan görüş almak için aradığımız Merkezi İhale Komisyonu Başkanı Halil Talaykurt’a ise ulaşılamadı.
İtiraz iddiaları
Rekabet Kurulu’na 7 aylık dönemde Merkezi İhale Komisyonu tarafından ihaleyi kazandığı açıklanan işletmelerle ilgili çeşitli iddialar ortaya konuldu.
Bunlardan en dikkat çekenleri ise Kamu İhale Yasası’na ya da mevzuata aykırı hareket, şartnameye uygun davranmama, kararların hatalı alınmasıydı.
MİK’te yasada belirtilen ‘toplantılara 4 üyenin katılımı zorunluluğunun’ da bazı ihalelerde uygulanmadığı, 3 üye ile geçersiz şekilde kararlar alındığı vurgulandı.
İhaleyi kazanan işletme teklifinin usulüne uygun hazırlanmaması, teklif formunun yanlış doldurulması da Rekabet Kurulu’nun dikkat çeken tespitleri arasındaydı.
‘İhaleyi kazanan işletmenin ihale bedelinden aşırı düşük teklif sunduğu’, ‘MİK tarafından katılımcılardan biri lehine davranışta bulunulduğu’ iddiaları da Rekabet Kurulu tarafından onaylandı.
İlk 7 ayda, Rekabet Kurulu tarafından peş peşe yapılan iptallerde ‘yasaya ve mevzuata aykırılık’, ‘şartnameye uygun hareket etmeme’, ‘tutanaksız karar alma’ tespitleri kayıt altına alındı.
AY AY İPTAL EDİLEN İHALELER
Temmuz’da 4 ihale iptal:
Yasaya aykırılık, katılımcılar lehine durum yaratma, tutanaksız karar alma…
Rekabet Kurulu, Merkezi İhale Komisyonu(MİK) tarafından çıkılan 4 ihaleyi iptal etti.
Temmuz ayında yayımlanan farklı tarihli Resmi Gazetelerde kararların iptal gerekçeleri detaylandırıldı.
Kurul; MİK’in verdiği kararlarda; yasaya aykırılık, katılımcılar lehine durum yaratma, tutanaksız karar alma gibi önemli tespitlere vurgu yaptı.
Gerekçesiz bildirim…
Rekabet Kurulu, 10 Temmuz tarihli Resmi Gazete’de Sosyal Hizmetler Dairesi'nin "Lapta Huzurevi Güvenlik Hizmetleri Alımı" ihalesini iptal etti.
Verilen kararda; Merkezi İhale Komisyonu'nun teklifler açıldıktan sonra bir belgeyi teslim alarak katılımcılardan biri lehine durum yarattığı, ihaleyi kazandığı açıklanan iktisadi işletmenin aşırı düşük teklif sunduğu, kararın hiçbir gerekçe belirtmeksizin Kamu ihale Yasası’na aykırı şekilde bildirildiği, kararda 4 kişinin imzası olması gerekirken 3 kişinin imzası olması nedeniyle kararın geçersiz olduğuna değinildi.
Hatalı değerlendirme…
Aynı Resmi Gazete’de "Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na ait Betonarme Binanın Genel Kapsamlı Tadilatının Yapılması ve Çevre Düzenlemesi" ihalesi de MİK değerlendirmesinin hatalı veya yasaya aykırı olarak yapıldığı gerekçesiyle iptal edildi.
Kararın başvuru sahibinin iş deneyimi alt kriterinden yüzde 100 puan alması gerektiği hususunu dikkate alınmadığına değinildi.
Kararın alındığı toplantıya dair herhangi bir tutanak, karar ve bildirim tespit edilemediği, itiraz süresinin yanlış hesaplandığı belirtildi.
Bununla birlikte; “Lefkoşa Çocuk Yuvası Güvenlik Hizmetleri Alımı" ihalesi de Rekabet Kurulu’na takıldı. Kurul, MİK’in verdiği kararın iptal edilerek, yeniden değerlendirilmesini istedi.
Alınan gerekçeli kararın uygun olarak tüm ihale katılımcılarına bildirmesine, MİK’in rapor hazırlayarak Kurul'a sunması da talep edildi.
Mevzuata aykırılık…
Rekabet Kurulu, Mağusa Belediyesi’nin "Ön Ödemeli Elektronik Kartlı Su Sayacı Alımı" ihalesiyle ilgili itirazı da görüştü.
Kurul, mevzuata aykırı şekilde MİK tarafından karar üretildiğine değindi, ihaleyi iptal etti.
Haziran’da 8 ihale iptal…
Şartnameye uygun teklif vermeme…
Haziran ayında ise Rekabet Kurulu’nun MİK’in onayladığı 8 ihaleyi iptal ettiği görüldü.
Rekabet Kurulu, MİK’in bu ihalelerde özetle şartnameye uygun teklif vermeyen firmaya ihaleyi verdiği, yasalara aykırı değerlendirme yaptığına vurgu yaptı.
"Girne Turizm Limanı Temizlik İşleri" ihalesi Rekabet Kurulu tarafından iptal edildi.
İhaleyi kazanan şirketin iki teklif sunduğu, geçerli teklifler arasından en düşük fiyatlı teklife ihalenin verilmesi istendi.
Yüksek Mahkeme ile Lefkoşa Mahkeme Binalarının Güvenlik İşleri ihalesi, Rekabet Kurulu’na takıldı.
MİK tarafından verilen kararın haklı ve yasal gerekçelere dayanmadığına vurgu yapıldı, yeni bir karar üretilmesini istedi.
Rekabet Kurulu, Girne Mahkeme Binalarının Güvenlik İşleri İhalesi’nde de ihale iptal gerekçelerinin Kamu İhale Yasası'nın 78'inci maddesine aykırı olduğunu söyledi, yeni bir karar üretilmesini talep etti.
GKK’ya ait Betonarme Binasının Genel Kapsamlı Tadilatının Yapılması ve Çevre Düzenlemesi İşleri İhalesi’nde MİK’in hayatlı ve/veya yasaya aykırı değerlendirme yaptığına işaret ederek, kararın iptalini istedi.
İhaleyi kazanan firmanın iş deneyim belgesi sunmadığı da belirtildi.
Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı’nın 2019 Yılı Temizlik Hizmet Alımı İhalesi de Rekabet Kurulu tarafından iptal edildi, yasanın 72. madde kapsamında yeniden değerlendirilmesini istedi.
Aynı dönemde Gemikonağı Gümrük Şube Amirliği Hizmet Binaları Temizlik İhalesi’nde ihaleyi kazanan firmanın şartnameye uygun teklif vermediği gerekçesiyle değerlendirme dışı kalmasını istedi, ihaleyi iptal etti.
Yüksek Yönetim Denetçisi'nin Temizlik İhalesi’nde ihaleyi kazanan işletmenin şartnameye uygun teklif vermediği, değerlendirme dışı kalarak, ihalenin iptaline karar verildi.
KKTC Uluslararası Fuar Güvenlik İşleri" itirazını görüşen Rekabet Kurulu, ihaleyi kazanan işletmenin teklifinin geçersiz olduğuna karar verdi, yeniden değerlendirme istedi.
Mayıs’ta iptal edilen ihale sayısı 4’tü:
Kazanan firmalar, değerlendirme dışı kalmalıydı
Mayıs ayında ise 4 ihale Rekabet Kurulu’na takıldı. İhaleler genellikle kazanan firmanın değerlendirme dışı kalması gerektiği gerekçesiyle iptal edildi.
GKK’ya Ait Betonarme Binanın Genel Kapsamlı Tadilatın Yapılması Ve Çevre Düzenlenmesi İşleri İhalesi, ihale dokümanlarında önemli eksik veya hatalar olduğu, komisyonun yasaya aykırı şekilde 4 değil 3 üye ile toplandığı bu nedeniyle kararın geçersiz olduğu, değerlendirme sürecinin gizli yapılmadığı gerekçesiyle iptal edildi.Öte yandan Sağlık Bakanlığı'nın 10 Adet Bifazik Defibrilatör Cihazın Alımı İhalesiyle ilgili de iptal edilerek, yeniden değerlendirme yapılması istendi.
Yüksek Mahkeme ile Lefkoşa Mahkeme Binalarının Güvenlik İşleri İhalesi, ihaleyi kazandığı açıklanan firmanın değerlendirme dışı kalması gerektiği bu nedenle de ihalenin iptaline karar verdi. MİK’in yeni bir rapor hazırlaması istendi.
Girne Mahkeme Binalarının Güvenlik İşleri İhalesi’nin de iptali kararlaştırıldı. Kararda; ihaleyi kazanan firmanın değerlendirme dışı kalması gerektiği belirtildi.
Nisan’da tek ihale…
Şartnameye aykırılık
Nisan’da tek ihale iptal edildi.
Yüksek Mahkeme ile Lefkoşa Mahkeme Binalarının Güvenlik İşleri İhalesi’nde kazanan firmanın şartnameye aykırı hareket ettiği gerekçesiyle ihale iptal oldu.
Mart ve Şubat’ta birer ihale…
İhaleyi kazanan firma devre dışı
Öte yandan Şubat ve Mart ayında ise birer ihale iptal edildi.
Ocak’ta ise hiçbir ihale iptal edilmedi.
Şubat’ta Rekabet Kurulu, Kıb-Tek’in "45 Ton Kostik Soda Alımı İhalesi"nde ihaleyi kazanan firmanın şartnamesinin mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle MİK’in verdiği kararın iptalini istedi.
Teklifi kazanan firmanın eksik belge sunduğu, bu nedenle devre dışı kalması gerektiği de ifade edildi.
Mart’ta Kıb-Tek Bilgisayar ve Bilgisayar Ürünleri Alımı İhalesi’nde ürünlerin gerekli şartları sağlamadığı, kararın şartnameye aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edildi, ihaleyi kazanan firma devre dışı bırakıldı.
ALTINCIK: GEÇMİŞTEN GELEN ALIŞKANLIKLAR DEĞİŞMELİ… Rekabet Kurulu Başkanı Selim Altıncık, “geçmişten gelen bazı alışkanlıklar olduğunu bu nedenle de bazı uyuşmazlıklar yaşandığını” kaydetti, “Artık bunlar değişmeli” dedi.
Rekabet Kurulu Başkanı Selim Altıncık:
“Geçmişten gelen bazı alışkanlıklar var, değişmeli”
Rekabet Kurulu Başkanı Selim Altıncık, geçmişten gelen bazı alışkanlıklar olduğunu bu nedenle de bazı uyuşmazlıklar yaşandığını kaydetti, “Artık bunlar değişmeli” dedi.
Altıncık, ihalelerin Rekabet Kurulu’na taşınması ile yapılanların tekrarlanmayacağını, sorunların yoluna girebileceğine işaret etti, şöyle konuştu: Örneğin temizlik şirketim var. Toplam fiyat atıyordum. Kimse incelemez, kimse bakmaz, alışkanlık o haline gelmiş. Belki de Merkezi İhale Komisyonu da belki de bunu atlar. Toplam fiyat olmasına rağmen birim fiyatmış gibi değerlendiriliyor.
İhalelerde kazanan ya da kaybeden şirketlere gerekçeli karar yazılmasının zorunlu olduğunu belirten Altıncık, bu noktanın önemli olduğuna değindi.
“1 Ocak 2017’den itibaren ‘itiraz makamı’ olarak görev yapıyoruz”
Altıncık, Kamu İhale Yasası kapsamında yapılan değişiklikle, 1 Ocak 2017’den itibaren Rekabet Kurulu’nun ‘itiraz makamı’ olarak tanımlandığını belirterek, daha önceki yasada böyle bir makamın olmadığını söyledi.
Altıncık, hem Rekabet Yasası’nı uyguladıklarını, hem de itiraz makamı görevini üstlendiklerini aktardı.
Süreç nasıl işler?
Süreçle ilgili bilgi veren Altıncık, Merkezi İhale Komisyonu’nun ihale sürecinde teklifler alıp, değerlendirilmesini yaptıktan sonra bir karar ürettiğini söyledi, bu karara katılmayan katılımcıların itiraz dosyaladığını belirtti.
İtirazın, kararın ardından tebliğden 5 işgünü içerisinde yapılması gerektiğine değinen Altıncık, “Kurul, öncelikle ihale sürecini durdurup, itiraza yönelik değerlendirmelerini yapabilmek için hem ihale makamı hem de ihale komisyonundan ihale dosyasını talep ederiz.” dedi.
Altıncık, itiraz eden kişinin ihale bedelinin binde bir tutarını yatırdığını, haklı bulunduğunda bu ücretin iade edildiğini, aksi kararda ise paranın Maliye Bakanlığı’na gelir olarak kaldığını kaydetti.
Kurulun, ihale dosyasının Rekabet Kurulu’na gelmesinin ardından, 10 iş günü içerisinde nihai kararını vermek zorunda olduğunu dile getiren Altıncık, “Yasa, tüzükler, ihaleye ait şartnameleri dikkate alarak itirazı değerlendirir ve nihai karara varırız” şeklinde konuştu.
Altıncık, Kurul tarafından verilen kararların 75 gün içerisinde Yüksek İdare Mahkemesi’nde dava edebileceğini belirtti.