Serap ŞAHİN
Türk Lirası döviz karşısında Şubat ayından bu yana % 46,67 değer kaybederken, Temmuz ayından bu yana % 1 değer kazandı ancak temel tüketim ürünlerindeki fiyat artışı durmadı, aksine zam üstüne zam geldi.
YENİDÜZEN market raflarını inceledi şeker, tuz, bif, ton balığı, yumuşatıcı, şampuan, çamaşır suyu, bulaşık deterjanı gibi ithal ürünlerdeki 9 aylık sürede fiyat artışında yaşanan yükselişler şok etkisi yarattı. Özellikle şeker ve bulaşık deterjanında % 50’den fazla zamlar yaşandığı gözlemledi.
Kırmızı ve beyaz et fiyatlarında 9 aylık sürede rekor artışlar yaşandı. Tavuk 9 ayda 32 TL zamlanırken, kıymada 160 TL, et şişte ise 269 TL artış yaşandı.
On kiloluk ev tipi tüp gaza ise 9 ayda 155 TL artış gelerek 375 TL’ye yükseldi.
Öte yandan Akaryakıtta Brent Petrol’un varil fiyatının 80-90 dolar civarı olmasına rağmen fiyatlardaki düşüş beklentisi hüsranla sonuçlandı; UBP – YDP – DP Hükümeti’nin “zam yapmamak için indirim de yapmama” kararı aldığı, bu nedenle Brent petrolden kazanılan farkı Fiyat İstikrar Fonu’na aktardığı ortaya çıktı.
Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası (KTAMS) verilerine göre, dört kişilik bir aile için Eylül ayı itibariyle açlık sınırını 17 bin 074 TL’ye yükseldi.
Şampuan, şeker ve bulaşık ilacı fiyatlarına % 50 zam
Şeker, tuz, bif, ton balığı, yumuşatıcı, şampuan, çamaşır suyu, bulaşık deterjanı gibi ithal ürünlerdeki 9 aylık sürede fiyat artışında yaşanan yükselişler şok etkisi yarattı. Özellikle şeker ve bulaşık deterjanında % 50’den fazla zamlar yaşandığı gözlemlendi.
Bir buçuk kiloluk şeker Şubat ayında 30 TL, Temmuz ayında 38 TL ile satılırken Ekim ayında 62 TL’ye yükseldi. Bir küçük paket tuz Şubat ayında 8-9 TL, Temmuz ayında 19 TL iken günümüzde 21 TL’ye çıktı. Ton balığı Şubat ayında 49 TL, Temmuz ayında 59 TL iken Ekim ayında 75 TL ile satılıyor. Yumuşatıcı Şubat ayında 55 TL, Temmuz ayında 68 TL iken günümüzde 85 TL’ye yükseldi. Şampuan Şubat ayında 45 TL, Temmuz ayında 64 TL’ye satılırken günümüzde bu rakam 103 TL’ye yükseldi. Çamaşır suyu Şubat ayında 22 TL, Temmuz ayında 30 TL, günümüzde 40 TL oldu. Bulaşık deterjanı ise Şubat ayında 28 TL, Temmuz ayında 44 TL iken günümüzde 87 TL ile satışta.
Şubat ayından bu yana somun ekmek 10 TL
Temmuz ayından bu yana fiyatı yerinde sayan tek temel tüketim maddesi somun ekmek oldu. Şubat ayında 5,99 ile 6,75 TL arasında satılan somun ekmek Temmuz ayında da 10 TL’ye satılıyordu.
Kırmızı et rekor rakamlara yükseldi!
Kırmızı ve beyaz et fiyatlarında 9 aylık sürede rekor artışlar yaşandı. Tavuk 9 ayda 32 TL zamlanırken, kıymada 160 TL, et şişte ise 269 TL artış yaşandı.
Tavuğun kilo birim fiyatı Şubat ayında 60 TL iken Temmuz ayında 76 TL, Ekim ayında da 92,40 TL’ye yükseldi. Tavuk 9 ayda 16 TL yükseldi. Kırmızı ette yaşanan fiyat artışları da yurttaşın alım gücünü eritti. Kıyma Şubat ayında market kasaplarında kilosu 270 ila 315 TL arasında olan fiyat aralığı, Temmuzda 340 TL ile 360 TL arası değişirken günümüzde 430 TL’ye yükseldi.
Kuzu şişin kilosu ise Şubat ayında 320 TL’den başlayan kilo fiyatları Temmuz ayında 450 TL’ye günümüzde 589 TL’ye yükseldi.
Akaryakıt litresine 9 ayda 11,6 TL zam!
Brent Petrol’un varil fiyatının 80-90 dolar civarı olduğu günümüzde akaryakıt fiyatlarında düşüş beklense de, olmadı; UBP – YDP – DP Hükümeti’nin “zam yapmamak için indirim de yapmama” kararı aldığı, bu nedenle Brent petrolden kazanılan farkı Fiyat İstikrar Fonu’na aktardığı ortaya çıktı.
Öte yandan 95 oktan benzinin litresi Şubat ayında 20,61 TL iken, Temmuz ayında 27,26, günümüzde ise 32,21 TL’den satılıyor.
Tüp gaza 9 ayda 155 TL artış!
On kiloluk ev tipi tüp gaz Şubat ayında 200 TL ile satılırken Temmuz ayında 285 TL, Ağustos ayında son yapılan zamlarla 355 TL’ye satılırken bugün gelen zamla birlikte 375 TL’ye yükseldi.
Dövizdeki seyirle, Türk Lirası 3 ayda % 1 değer kazandı
Döviz Şubat ayından bu yana % 46,67 değer kaybederken, Temmuz ayından bu yana % 1 değer kazanmasına rağmen fiyatlar artmaya devam etti.
Şubat ayında 23,29 TL olan STG, Temmuzda 35,25 TL, günümüzde 34,34’den, Şubat ayında 20,70 TL olan Euro, Temmuz ayında 30,23 TL, günümüzde29,90 ve Şubat ayında 18,82 olan Dolar, Temmuz ayında 26,87, günümüzde ise 28,26 TL’den işlem görüyor. Türk Lirası, Temmuz ayından bu yana % 1 değer kazandı.
1 yılda yüzde 81,22 artış
İstatistik Kurumu, Ağustos ayına oranla Eylül ayında hayatın yüzde 3,27 oranında pahalılaştığını açıklamıştı. Kurum aynı açıklamada, 2022 Aralık ayına oranla pahalılığının yüzde 63,64, son bir yıla oranla ise yüzde 81,22 oranında arttığını duyurmuştu.
Asgari ücretle açlık sınırı arasındaki fark 1324 TL’ye çıktı
Öte yandan Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası (KTAMS), dört kişilik bir aile için Eylül ayı itibariyle açlık sınırını 17 bin 074 TL olarak hesapladı.