Ada’nın güneyinden kuzeyine yasadışı yollardan geçirilen kaçak etler, yeniden gündem oldu. Gayrı resmi bilgilere göre 3 yılda güneyden kuzeye 23 tonu aşkın kaçak et geçirilmeye çalışılırken tespit edildi. Tarım Bakanı da, hayvancı da durumdan rahatsız… Kasaplar ise daha fazla denetim istedi.
Hüseyin ÖZBARIŞCI
Beyarmudu geçiş noktasında dün sabah erken Narkotik ekipleri tarafından gerçekleştirilen operasyonda 310 kilo sağlıksız koşullarda taşınan et ele geçirilmesiyle birlikte kaçak et konusu yine gündeme geldi.
YENİDÜZEN’e konuşan Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, bu etlerin sağlıksız bir ortamda kuzeye geçirildiğini ve göreve geldikleri günden bu yana konu hakkında hem Polis teşkilatı, hem de askeri yetkililerle birlikte çalışmaları yürüttüklerini ifade etti.
Hayvancılar Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları da kaçak et konusunda denetim olmadığına dikkat çekti, cezai yaptırımların daha ağır olması gerektiğini belirtti.
3 yılda 23 tonu aşan kaçak et
29 Eylül 2017 – 26 Ağustos 2020 tarihleri arasındaki yaklaşık 3 yıllık dönemde YENİDÜZEN’in gündemine yansıyan kaçak et konusu rakamları dudak uçuklatan boyutta… Arşivlerden edinilen verilere göre yaklaşık 3 yılda 23 tonu aşkın kaçak et ele geçirildi. 2018 yılında adanın güneyinden kuzeyine geçirilen kaçak etlerin son 3 yılın rekor sayısına ulaşması da dikkat çekti.
Verilerin yıllara göre dağılımı şu şekilde;
29 Eylül – Aralık 2017: 2 bin 203 kilo kaçak et
Ocak – Aralık 2018: 11 bin 163 kilo kaçak et
Ocak – Aralık 2019: 5 bin 902 kilo kaçak et
Ocak- 26 Ağustos 2020: 3 bin 879 kaçak et
TOPLAM: 23 bin 147 kilo kaçak et
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz:
“Bu etler hem sağlıksız, hem insan sağlığı açısından riskli”
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, kaçak et konusunda YENİDÜZEN’e açıklamalarda bulundu. Oğuz, kaçak yollardan kuzeye getirilen etlerin sağlıksız bir ortamda getirildiğini ve insan hayatını tehlikeye attığını aktararak, bunun önüne geçmek için polis teşkilatı ile birlikte çalıştıklarını ifade etti. Oğuz açıklamasında; “Bilindiği üzere kaçak et konusunda son yıllarda ciddi bir artış var. Bu yılların sorundur. Bizden önceki kadrolar da bu konuda oldukça mücadele vermişti. Biz, göreve geldiğimiz günden itibaren, bu konuda Polis Teşkilatı başta olmak üzere, askeri yetkililerle istişare içerisindeyiz. Bu etler sağlıksız ve insan hayatını riske atan etlerdir. Ülkede et konusunda bir yetersizlik olduğu zaman Toprak Ürünleri Kurumu zaten gereken çalışmayı yapar ve bunu giderir. Bunun önüne geçmeliyiz. Bunun önüne geçmek için de, bu konuda uzmanlaşmış tüm çevreler elini taşın altına koymalı” şeklinde konuştu.
Hayvancılar Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları:
“Kaçak et konusunda yeteri kadar denetim yapılmıyor”
“Kaçak yollardan gelen ürünler kalitesiz ürünlerdir. Oysa adanın kuzeyinde yeteri kadar hayvan vardır. Hayvancıların girdi maliyetlerini düşük tutmak gerekiyor. Eğer hayvancının girdi maliyetleri düşük olursa, etin fiyatı da ucuz olur”
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, son dönemde artış gösteren kaçak etler konusunda daha sık denetimin şart olduğunu ve kuzeydeki et satışında fiyat dengesizliği olduğunu söyledi.
Naimoğulları yaptığı değerlendirmede; “Son dönemde dövizin bu kadar fazla yükselmesiyle Kıbrıs’ın kuzeyi ve güneyi arasında fiyat anlamında pek bir fark kalmadı. Kaçak yollardan gelen ürünler kalitesiz ürünlerdir. Oysaki adanın kuzeyinde yeteri kadar hayvan vardır. Hayvancıların girdi maliyetlerini düşük tutmak gerekiyor. Eğer hayvancının girdi maliyetleri düşük olursa, etin fiyatı da ucuz olur. Bu konuda açıkçası denetimsizlik var. Ne yazık ki kaçakçılık yapanlar cezalandırılmıyor. Denetim olmadığı takdirde kaçak et konusunda ciddi artışlar olacak. Tabii bunun yanında fiyat dengesizliği de söz konusu. Kasaplarda 80 TL olan etin fiyatı, marketlerde 120 TL’ye satılıyor. Bu bir fiyat dengesizliğidir ve ciddi bir konudur. Hükümet, marketlerde et satışını yasaklamalıdır.”
Kasaplar ne dedi?
YENİDÜZEN’e konuşan kasaplar, kaçak eti önlemek için daha fazla denetimin yapılmasını ve daha ağır cezai yaptırımların uygulaması gerektiğini ifade etti. Marketlerin daha yüksek fiyatta satış yaptığını da aktaran kasaplar, marketlerde et satışlarının kalkması gerektiğini belirtti.
Mustafa Yüncüoğlu (Kamkam Et Pazarı): “Marketlere verilen tolerans, esnafa verilmiyor”
“Bir buçuk yıldır et fiyatları aşağı-yukarı değişmiyor. Bu tabii bizim kasapların fiyatlarıdır. Marketlerde bu fiyat yüksektir. Bizler devletin bu konuda izlediği politikadan şikâyetçiyiz. Süper marketlere verilen tolerans, küçük esnaflara maalesef ki verilmedi ve verilmemeye devam ediyor. Bunun yanında hem fahiş fiyatlarla yapılan hayvan girişi, hem de kaçakçılık aldı başını gitti. Belki son dönemde pandemiden dolayı pek fazla yapılamadı ama yine de yapılıyor, görüyoruz. Buna bir çözüm bulunması lazım.”
Mehmet Kermeoğlu (Kermeoğlu Et Pazarı): “Cezai yaptırımlar daha ağır olmalı”
“Herkes de biliyor ki, son yıllarda et kaçakçılığı yapmak aldı başını gidiyor. Bana göre devletin bu konuda ağır bir cezai yaptırım yapması gerekiyor. Yani kaçakçılığı yapan 2-3 bin TL para cezası değil de, daha ağır cezalar almalı. Aslında bu konudaki tek sorun ekonomik bir sorundur. İnsanların alım gücü düşmesinden dolayı insanlar artık lükse kaçamıyor. Alabileceğini alabiliyor. O yüzden aslında ekonomi düzelmeli. Bu çarktır ve çarklın dişlileri beraber dönüyor. Ekonomimiz kötü olduğu için insanlar da ucuza kaçak et alıp, kendi kar marjını da koyarak satabiliyor. Bunun yanında bence marketlerde kasap reyonlarının da kaldırılması gerekiyor. Yoksa biz esnaf olarak batacağız.”
Mahir Korkmaz (Hamdi Bey Kasap): “Ülkede bulunan kasaplık hayvanlar yetersiz”
“Kaçak et konusunda tek yapılması gereken şey belli bir kotalı bir şekilde olmak üzere ithal eti serbest bırakmaktır. Çünkü ülkede bulunan kasaplık hayvanlar bana göre yetersiz. Kaçak yapıldığı zaman da sağlıksız getiriliyor. Halbuki, belli bir kotada serbestlik olsa etler belki daha sağlıklı ortamda gelecek ve et daha ucuz olabilecek. Zaten büyük şirketlerin Türkiye’den et getirmek için belirli izinleri var ve onlar bile yetiştiremiyor. Bu yüzden, denetimli ve kotalı olacak şekilde ithal et konusunda çalışma yapılmalı ve ithal ete izin verilmelidir”