4 ayda ‘gıdada’ %25, yıllık enflasyonda %130 artış

▶ Asgari ücretin belirlendiği Temmuz ayından bu yana geçen dört aylık sürede ise aynı ürünlerdeki enflasyon yaklaşık %25 olarak verilere yansıdı.

▶ Ekim 2021’den Ekim 2022’ye kalem kalem enflasyon:

• Elektrik: %261,

• UHT Süt: %177,

• Tavuk: %165,

• Hellim: %165,

• Kırmızı et: %128,

• LPG Tüp Gaz: %114,

• Akaryakıt (Diesel): %241,

• Benzin (95 oktan): %164,

• Ekmek: %146.

▶ Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Eski Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu: “İki ay daha beklenmesi halinde hayat pahalığı daha da artacak ve dar gelirliler çok mağdur olacak… Piyasadaki ürün fiyatları da denetlenmeli.”

▶ Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu: “Niyet var mı onu söylesinler, oyalamasınlar…”

Fehime ALASYA

Asgari ücretin yeniden belirlenmesiyle ilgili istişareler devam ederken, dar gelirlinin elinde olan maaş giderek eriyor. Gıda grubundaki temel tüketim maddelerinde geçtiğimiz Ekim ayından içinde bulunduğumuz Ekim ayına kadar bir yıllık sürede %130,15 fiyat artışı yaşandı. Asgari ücretin belirlendiği Temmuz ayından bu yana geçen dört aylık sürede ise aynı ürünlerdeki enflasyon yaklaşık %25 olarak verilere yansıdı.

Asgari ücretin en son belirlendiği Temmuz ayından bu yana, temel tüketim ürünlerindeki fiyat artışı hız kesmiyor. Asgari ücretin belirlenmesinden bu yana geçen dört ay içinde ülkede biriken enflasyon oranı yaklaşık yüzde 25 olarak arttığı İstatistik Kurumu’nun verilerine yansıdı.

Geçtiğimiz Ekim ayından içinde bulunduğumuz Ekim ayına kadar geçen bir yıllık sürede ise birçok temel tüketim maddesinde yüzde 200’ün üzerinde pahalılık yaşandı.

Bir yıllık sürede fiyatında en büyük artış olan iki temel tüketim elektrik ve akaryakıt oldu.

 Bu kalemleri süt, tavuk, hellim ve ekmek takip etti. Buna göre; bir yılda elektrikte %261, akaryakıtta %241 ila %164, sütte %177, tavuk ve hellimde  %165, ekmekte %146, kırmızı ette %128, tüp gazda %114 fiyat artışı oldu.

Hür- İş Federasyonu geçtiğimiz gün Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplanması için Çalışma Bakanlığı’na resmi başvuruda bulundu.

Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu, “Toplanmanın 2 ay ötelenmesini isteyenler, bir asgari ücretli bu sürede nasıl geçinecek analiz edebilmeli. Niyet var mı onu söylesinler, oyalamasınlar” diyerek, ‘seçim öncesi toplanma için uygun zaman değil’ diyen İşveren temsilcilerinin açıklamalarına atıfta bulundu.

İşçi kesimi toplantı çağrısı yapalım, işveren ‘zamanı değil’ demişti…

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda işçi tarafını temsil eden HÜR-İŞ Federasyonu komisyonun yeniden toplanmasına ilişkin talepte bulunmuş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nu Ocak 2023’te toplamayı hedeflediklerini ancak işçi tarafının talep etmesi halinde savcılıktan görüş alarak, seçimden önce de toplayabileceklerini söylemişti.

Masada işveren tarafını temsil eden Metin Arhun ise, “Şu an için masayı toplama zamanı olmadığını düşünüyoruz. Evet, hayat pahalılığı bir miktar arttı, çalışanlar haklı ama seçim öncesindeyiz” demişti.

Eski DPÖ Müsteşarı Muhtaroğlu:

“İki ay daha beklenirse, hayat pahalılığı daha da artar”

Asgari ücretin yeniden belirlenmesiyle ilgili YENİDÜZEN’e değerlendirmelerde bulunun Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Eski Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu ise yeni ücret için iki ay daha beklenmesi halinde hayat pahalığının daha da artacağını ve dar gelirli vatandaşların mağduriyetinin büyüyeceğini anlattı. Özellikle piyasadaki pahalılığın önlenmesi gerektiğine vurgu yapan Muhtaroğlu, “Piyasadaki ürün fiyatlarının da denetlenmesinin şart olduğuna vurgu yaptı. Muhtaroğlu, “Aksi halde yapılacak olan artış da zaman içinde eriyip kayboluyor, bunu önüne geçilmeli” dedi.

YILLIK (Ekim 2021’den Ekim 2022’ye) enflasyonda %130,15 ARTIŞ!

• Elektrik: %261,
• UHT Süt: %177,
• Tavuk: %165,
• Hellim: %165,
• Kırmızı et: %128,
• LPG Tüp Gaz: %114,
• Akaryakıt (Diesel): %241,
• Benzin (95 oktan): %164,
• Ekmek: %146.

“Hayat Pahalılığı Haziran’dan Ekim’e yaklaşık %25 zaten arttı”

Temmuz ayında asgari ücretin yürürlüğe girmesiyle akabinde açıklanan hayat pahalılığıyla çalışanın %15 kaybı olduğunu anımsatan Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Eski Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu, bir yılda 3 kez asgari ücretin belirlenmesinin mümkün olduğunu anlattı. Bir an önce bu durumun yapılması gerektiğine değinen Muhtaroğlu, verilerle gelinen aşamayı ortaya koydu. Muhtaroğlu’nun açıklaması şöyle:

“Temmuz ayında belirlenen asgari ücretle birlikte Taçoy, eğer Hayat Pahalılığı çok artarsa arada toplantı yapıp değerlendiririz demişti. Hayat Pahalılığı Haziran’dan Ekim’e yaklaşık %25 zaten arttı. Bu nedenle bir an önce toplantı yapılması lazım. İki ay daha beklenmesi halinde hayat pahalığı daha da artacak ve dar gelirliler çok mağdur olacaktır.

Şubat, Temmuz ve Kasım’da olması durumunda bir yılda 3 kez asgari ücret belirlenecek, bu geçmiş yıllarda da yapıldı. Özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde yapılmıştı.

Yıllık enflasyon şu anda yüzde 120,  geçen yıldan bu yana yıllık enflasyonda yüzde 100’den fazla bir artış oldu.”

“Pahalılık önlenmeli, piyasa denetimi şart”

“Mal ve hizmetler zaten her gün zamlanıyor. Türk Lirası kullanıyoruz, Türkiye ile aynı para birimini kullanıyoruz ama Türkiye’den daha pahalıyız. Çünkü birçok mal yurt dışından, ithal olduğu için bunu yaşıyoruz. Hükümet bu konuda tedbir almıyor. İthalatta kur sabitlemesi yapılsa buradan bile pahalılık bir miktar ödenmiş olur. Buradan bir avantaj elde edilebilinir.

Temel gıda ürünleri, hijyen malzemeleri ve ilaçlarda tüm fonlar veya KDV oranları aşağıya çekilebilir. Pahalılık önlenmediği için TC ile aramızda %35’lik bir enflasyon farkı da oluştu. Piyasada denetim de yok, piyasada aynı ürünler çok farklı fiyatlarda satılıyor…”

“Artış zaman içinde eriyip kayboluyor, önüne geçilmeli…”

“Pahlılığı önlemeden, asgari ücretlinin satın alma gücünü korumadan asgari ücret artsa bile bir anlam ifade etmiyor, artış da zaman içinde eriyip gidiyor. Temel nokta ülkede pahalılığın önlenmesi aksi halde sıkıntılar sürecek.”

“Gıda enflasyonu yıllık %130’u geçti”

“Gıda enflasyonu ise yıllık yüzde 130’u geçti. Açlık sınırı 10 bin 600 TL oldu, asgari ücret hala 8 bin 600 TL. Aradaki fark 2 bin TL’ye çıktı. Asgari ücret belirlendiği zaman Temmuz ayında bu fark çok yakındı, aradaki fark zamanla açıldı.”

Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu:

“Niyet var mı onu söylesinler, oyalamasınlar…”

Asgari ücretle geçinmenin mümkün olmadığının çok açık ortada olduğunu kaydeden Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu, “Toplanmanın 2 ay ötelenmesini isteyenler, bir asgari ücretli bu sürede nasıl geçinecek analiz edebilmeli. Niyet var mı onu söylesinler, oyalamasınlar.” dedi.

Bir an önce toplantının yapılması gerektiğinin altını çizen Serdaroğlu, veriler doğrultusunda oluşan hayat pahalılığının dikkate alınması gerektiğini, buna siyasi popülizm karışmayacağını anlattı. 

Serdaroğlu, şunları ifade etti:

“Açlık sınırının 10 bin 600 TL olan bir ülkede gıdaya bile ulaşmak mümkün değilken diğer giderlerini temin edemiyor ve işlerini kaybetme riski altındadır. Aldığı ücretle gıda ve yol kirasını karşılayamayan kişiler var, bir an önce toplanılmalı.

Seçimden önce toplanmak ve siyasi popülizm kimse talep etmiyor. Veriler doğrultusunda oluşan hayat pahalılığını dikkate almalılar.

Geçtiğimiz toplantıda ortaya konan ve onay vermediğimiz %40’lık artışta çok ciddi kayıplar oldu. Tüm bunlar dikkate alınmalı.

Niyet var mı onu söylesinler, oyalamasınlar… Acilen toplanılmalı, Savcılıktan görüşe de gereke yok, bir benzeri Ocak ayında da yapılmıştı, orda görüş zaten sıkıntı olmayacağı yönünde verilmişti.”