Sağlık Bakanlığı’nın aşı istatistiklerindeki enteresan noktalardan biri de ‘ilk doz’ ile ‘ikinci doz’ arasındaki farklar...
Bugüne kadar yapıldığı söylenen 460 küsur bin doz aşıda ikici doz oranı yüzde 55 olarak veriliyor ama birinci ve ikinci doz arasındaki rakamsal farkı dikkate aldığımızda vaziyet böyle değil.
Bakanlığın tuttuğu kayıtlara göre birinci doz aşısını yaptıran en az 42 bin kişi ikinci dozu almadı!
Detay vereyim...
177 bin kişi birinci doz Sinovac yaptırdı. İkinci doz Sinovac alanların sayısı ise 154 bin....
Arada 23 bin fark var...
Biontek cinsi aşıdan birinci doz yaptıranların sayısı 21 bin, ikinci doz Biontek yaptıranların sayısı ise 8 bin...
Fark 13 bin...
Astra Zeneca aşısında ilk dozu yaptıranlar 20 bin, ikinci dozu yaptıranlar 16 bin...
Aradaki fark 4 bin...
Moderna’da ise rakamlar birinci doz için 2 bin 500, ikinci doz ise sadece 23...
Yani arada yaklaşık 2 bin 500 fark var...
***
Moderna aşıları yeni kullanıma girdi. Biontek de daha çok ‘ikinci doz’ olarak uygulandı. Dolayısıyla ikinci dozlar belki zaman içerisinde ilk dozların sayısına yaklaşacak.
Peki ama Sinovac ve Astra Zeneca marka aşılardaki ilk ve ikinci doz arasındaki ‘makas’ nasıl izah edilebilir?
Bu iki aşı türünde ilk doz ile ikinci doz arasında 27 bin dozluk fark var.
Olasılıklar ne olabilir?
27 bin kişi birinci dozu yaptırdıktan sonra ikinci dozdan vazgeçmiş olabilir.
İlk dozu kuzeyde yaptırıp ikinci dozu güneyde yaptıranlar olabilir.
İlk dozu Sinovac yaptırdıktan sonra fikir değişip farklı bir aşıya yönelenler olabilir.
İlk dozdan sonra Türkiye vaye başka bir ülkede ikinci dozu alanlar olabilir.
Ya da kayıtlar doğru tutulmamıştır.
Akla başka seçenek gelmiyor doğrusu...
***
Nedeni ne isterse olsun, bakanlığın bu verileri de resmen açıklanan ‘aşılanma oranları’nın arızalı olduğu şüphelerini güçlendiriyor.
Bu şüpheyi güçlendiren bir diğer detay ise şu:
Yine bakanlık tarafından ‘yaş grupları’ bazında hazırlanmış verilere bakılır ve ‘çağ nüfusu’ da yaklaşık 4 bin olarak kabul edilirse, neredeyse her yaş diliminin büyük oranda aşılanmış olduğu kolayca görülebilir. 18-29 yaş grubu hariç...
Mesela 30-39 yaş diliminde 49 bin kişi ilk dozu, 42 bin kişi de ikinci dozu yaptırmış görünüyor.
Benzer oranlar 40-49 ve 50-59 yaş grubunda da var.
Her dilim 10 yıl olduğuna ve çağ nüfusu da 4 bin hesaplandığına göre, bu dilimlerde neredeyse ‘fazladan’ aşı yapılmış gibi bir tablo çıkıyor. Ya da çağ nüfusu verileri daha yukarılardadır. Yani gerçek nüfus kağıt üstündekinden çok daha ‘kalabalık’tır.
Ancak nüfusa dair bilgiler tutarsız ve güvenilmez olsa da ‘birinci doz’ ile ‘ikinci doz’ aşılanmalar arasındaki makasın hala izaha ihtiyacı vardır.