Reuters'ın haberine göre, Avrupa Birliği (AB) Türkiye'nin Suriyeli sığınmacılara 2024 yılına kadar ev sahipliği yapmaya devam etmesi için 3,5 milyar Euro’luk yeni bir fon oluşturmaya hazırlanıyor.
İki AB diplomatına dayandırılan haberde, Türkiye'nin yanı sıra Ürdün, Lübnan ve Suriye'yi de içeren mali yardım paketinin toplamda 5,77 milyar Euro’ya tekabül ettiği belirtildi. Paket kapsamındaki paranın hükümetlere değil, insani yardım projelerine aktarılması planlanıyor. Bu planla AB'ye yeni bir sığınmacı akınının önlenmesi ve Suriye'deki iç savaş bitene kadar zaman kazanılması hedefleniyor.
Yaklaşık 4 milyon Suriyeliye ev sahipliği yapan ve şu ana dek sığınmacılara yönelik temel hizmetler için 40 milyar doları aşkın harcama yapan Türkiye, AB fonlarının doğrudan hükümete aktarılmasını talep ediyor.
Ancak özellikle Türkiye'nin giderek kötüleşen insan hakları karnesinden rahatsız olan AB liderleri, bu talebe sıcak bakmıyor. AB liderleri ayrıca Ankara'yı sığınmacıları pazarlık unsuru olarak kullanmakla suçluyor. Türkiye ise bu suçlamayı reddediyor.
Avrupa Parlamentosu'nun onayı şart
Avrupa Komisyonu tarafından sunulan 3,5 milyar Euro’luk fon önerisinin Perşembe günü Brüksel'de yapılacak zirvede 27 AB ülkesinin liderleri tarafından da desteklenmesi bekleniyor.
Türkiye ile Mart 2016'da yapılan sığınmacı anlaşması kapsamında taahhüt edilen 6 milyar Euro’luk fon için gerekli olan ödeme, kısmen ve doğrudan AB hükümetleri tarafından karşılanmıştı. Ancak bu kez oluşturulacak fonun tamamı AB'nin ortak bütçesinden karşılanacak. Bu nedenle fon için Avrupa Parlamentosu'nun da onayı gerekiyor.
AB ile Ankara arasında 2016'da yapılan anlaşmada, Türkiye daha fazla mali yardım karşılığında, Ege Denizi'ni geçerek yasa dışı yolla Yunanistan'a giren göçmenleri geri almayı kabul etmişti. AB ayrıca "tüm beklentilerin karşılanması" kaydıyla Türkiye vatandaşlarına vize muafiyeti getirilmesi ve Ankara ile yürütülen üyelik müzakerelerinin hızlandırılması için taahhütte bulunmuştu. Ancak tüm görüşmeler, büyük bir ilerleme kaydedilemeden tıkanmıştı.
Brüksel'de gerçekleştirilecek zirvenin sonuç bildirgesinin taslak metnine ulaşan Reuters, AB liderlerinin Perşembe günü, tıkanan görüşmelerin yeniden canlandırılması amacıyla Brüksel'in "bir dizi ortak çıkar alanında işbirliğini artırmak" için Ankara ile ilişkileri geliştirmeye "hazır" olduğunu duyuracağını bildirdi.