Kıbrıs sorunu tarihinde Ağustos ayı önemlidir. Türkiye tarafından Kıbrıs’a 20Temmuz 1974’te 1.harekat, 14 Ağustos 1974’te 2.harekat yapılmış ve ada kuzey-güney olarak bölünmüştür. O yıldan bu yıla BM insiyatifinde yapılan tüm barış ve çözüm girişimleri sonuçsuz kalmıştır.
***
1996 Ağustos ayında, henüz serbest geçişlerin olmadığı dönemde, Derinya (Mağusa) sınırı aşıp Türk bölgesine geçmek isteyen bir grup Rum genci arasında olan Tasos İsaak 8 Ağustos’ta Türkler tarafından öldürülmüştü. Bu olayı protesto etmek isteyen Rum gençleri 14 Ağustos 1996 tarihinde yeniden aynı bölgede, sınırı geçip Türk askeri bölgesi içine girmişti. Solomos Solomu isimli Rum genci, gönderdeki Türk bayrağını indirmek isterken öldürülmüştü.
“Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı Hasan Kundakçı Kıbrıs’ta olarak görev yaptığı 14 Ağustos 1996 günü Rum gösterici Solomos Solomou’nun bayrak direğine tırmanırken vurulup öldürülmesiyle Kıbrıs Rum Kesimi’nin başvurusu üzerine Interpol tarafından hakkında kırmızı bülten çıkarıldı.”(Vikipedi)
***
Her yıl olduğu gibi bu yıl da motosikletli Rum gençler, 1996 yılı Ağustos ayında öldürülen arkadaşlarını anmak amacıyla sınırı aşıp Türk bölgesine geçmek istedi. Bu nedenle normal geçişler bir süreliğine durduruldu.
***
Kıbrıs’ta iki toplumlu Conflict Resolution çalışmaları çerçevesinde Türk-Rum “High Educators Group” Cambridge’de (Massachusetts) 14 Ağustos’ta başlayacak work shop yapmak üzere, 13 Ağustos 1996’da ABD’ye uçmuştu. İki toplumdan katılan üst düzey eğitimciler, 8 Ağustos’ta Tasos’un öldürülmesi ve 14 Ağustos’ta yeni bir sınır eylemi olacağını bilmenin sıkıntısı içindeydi.
ABD’de ziyaret ettiğim şehirler içinde 1.sırayı Cambridge ve Boston alır. Cambridge’in MİT ve Harvard Üniversitelerini ve dolayısıyla çok kaliteli öğrencilere ev sahipliği yapması, kibar mimarisi, çevre güzelliği ve ABD kültüründen farklı İngiliz kültürünü hissettirmesi ve Boston’a çok yakın olması nedeniyle bu kenti çok beğenirim. 14 Ağustos 1996’daki work-shop’ta, Amerikalı CR uzmanları yanısıra ben ve Nicos Anastasiou Kıbrıslı “CR trainer” görevi yaptık. 13 Ağustos akşamı toplantı yapıp programı şekillendirdik. 8 Ağustos ve toplantının ilk günü; 14 Ağustos’ta muhtemel kötü haberlerin yaratacağı gerginlikleri nasıl aşacağımızı düşündük.
Toplantıların ilk günü, herkesin kendisini tanıtmasıyla başlar. Katılımcıların bu eğitimden beklentileri sorulur ve dinlenir. Vücudun “Center-Merkez” bulma egzersizleri, ikişer’li ve değişen grupların birbirlerine aktardığı görüşler, Kıbrıs için kuralan hayaller ve çıkış yolları, anlaşma umutları dile getirilir.
İlk gün öğlene yakın, rahmetli hocamız Dr.Louise Diamon Kıbrıs’ta Solomon’un öldürüldüğü haberi gelir. Kısa toplantı yapıpüzücü haberi açıklama kararı aldık. Köttü haberi verildikten sonraki atmosfer, yüzler, ifadeler hala gözümün önünde. Katılımcılardan olay hakkında 5 dakika derin düşünmeleri sonra yorum yapmalarını rica ettik. Sırayla söz alıp görüş ve duygular paylaşıldı. Bu paylaşımlardan en ilginci Kadın Rum eğitimcinin görüşleriydi. Solomos’un öldürülmesine üzülmüştü ama; “Neden tehlikeyi bilip sınırı geçtiler, gitmemeliydiler!” dedi.
Conflict Resolution kavramında çatışan taraflar, her zaman kendilerini haklı, diğer tarafı haksız görürse uzlaşma beklemek neredeyse imkansızdır. Amaç, soruna doğrularıyla, yanlışlarıyla objektif bakarak uzlaşma yollarını aramaktır.